در این نشست آیت الله ابوالقاسم علیدوست ابتدا به مفهوم‌شناسی واژه های موضوع نشست پرداخت و گفت: منظور از کارکرد می تواند عینیت یافتن در جامعه باشد یا می تواند به عنوان پرکننده حفره‌های نظری باشد. وی افزود: مقصود از فقه هم می‌تواند شریعت یعنی ما انزل الله باشد یا دانش کاشف شریعت باشد که احتمال خطا در آن می رود و منظور از جامعه هم می‌تواند حاکمیت، توده مردم، خواص و غیره یا همه این موارد مذکور باشد.
آیت الله علیدوست با اشاره به وجود سه محور در این بحث گفت: محور نخست ضرورت حضور و کارکرد فقه در جامعه چیست؟ محور دوم، انتظار ما از کارکرد فقه در جامعه چیست؟ و محور سوم، قابلیت و فاعلیت کارکرد فقه در جامعه در چه سطحی است؟
وی در ادامه به این سه پرسش محوری پاسخ داد و گفت: در محور اول چون ما معتقد به وجود شریعت از سوی خداوند هستیم، فقه باید به عنوان کاشف شریعت باشد. در محور دوم باید توقعمان را از کارکرد فقه تراز و میزان کنیم که نه افراط و نه تفریط بلکه انتظار تعدیل شده باشد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم ادامه داد: برخی قائل به حضور حداکثری فقه هستند، به گونه ای که معتقدند فقه باید بانک بیاورد چک و سفته بیاورد و حتی در عمران و خیابان‌کشی هم منفعل نباشد، اما عده ای دیگر معتقدند حضور فقه باید حداقلی باشد، مثلاً مدیریت جامعه باید علمی باشد نه فقهی!
وی افزود: اعتدال آن است که بگوییم نه حضور حداکثری و نه حداقلی بلکه اصلاً مدیریت فقهی و علمی با هم منافات نداشته و دو مدیریت نداریم. آیت الله علیدوست در پاسخ به محور سوم گفت: فاعلیت کارکرد فقه در سطح بالاست و ظرفیت های بسیار خوبی در فقه برای حل مسائل وجود دارد، اما مشکل عدم تحقق فقه در جامعه، از قابلیت است.
وی افزود: اگر فقه بخواهد به کارکرد مطلوب برسد باید فاعلیت فاعل تکمیل و قابلیت قابل هم اصلاح شود. گفتنی است در پایان جلسه آیت الله علیدوست پاسخگوی پرسش‌های طلاب و دانشجویان حاضر در این نشست علمی بود.