عبدالله عمادی در رابطه با اینکه ستادی بودن و شاکله ساختاری داشتن امر به معروف چقدر در رشد این فریضه مؤثر است، گفت:
من به شخصه با سازمانی شدن امر به معروف مخالف نیستم. همانطور که در قرآن آمده «وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَی الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ».
(آل عمران/104)
ما میتوانستیم یک سازمان یا انجمنی داشته باشیم و در آن سازمان همگی کارآزموده و مؤثر باشند و در سطح جامعه امر به معروف کنند یا به تعبیری میتوان گفت یک نسخه علمی و فنی از گشت ارشاد.
آنچه سبب شده گشت ارشاد ناکارآمد شود این بوده که اساساً افرادی که در این طرح مشارکت میکنند افرادی هستند که امر به معروف و نهی از منکر نمیکنند! بلکه برخورد قضایی میکنند؛ در واقع هدفشان امر به معروف و نهی از منکر نیست.
در مرحله بعد حتی اگر هدف این افراد امر به معروف و نهی از منکر هم باشد وقتی فرد نقش نظامی دارد و در لباس نیروی انتظامی جامعه است خود به خود آفت و آسیبی رخ میدهد و آن ارتباط صمیمانه که در امر به معروف ونهی از منکر باید باشد پیاده نمیشود. در این شرایط، امر به معروف تأثیرگذاری لازم را ندارد و درنهایت اگر هم فردی بپذیرد، از روی ترس پذیرفته است.
در قدیم نهادی به نام «حسبه» داشتیم که به صورت پیاده در بازارها و معابر رفت و آمد میکردند و کسانی که رفتار و گناهی را به صورت آشکار انجام میدادند منع میکردند. اگر چنین نهاد و نیروی انسانی شکل بگیرد هیچ اشکالی نخواهد داشت؛ با این فرض که چنین افرادی با ساختار و برنامه صحیح ورود کنند.
متأسفانه حالا که چنین فضایی را نداریم و آن نهادی هم که این وظیفه را دارد ناکارآمد شده باید بیشتر مبحث همگانی شدن امر به معروف و نهی از منکر را دنبال کنیم.
البته جا دارد بگویم در عمل ممکن است چنین اتفاقی رخ ندهد و بهتر این است نیرویهای زبده و نخبه جامعه را به این سمت بکشانیم. همانطور که از معصوم(ع) هم میپرسند آیا امر به معروف ونهی از منکر بر همه واجب است و حضرت(ع) میگویند بر همه لازم نیست بلکه بر کسی لازم است که از او حرفشنوی دارند، قوی است و علم دارد.
اتفاقاً اگر امر به معروف و نهی از منکر را در سطح خواص، نخبگان و استادان جامعه ترویج و تقویت کنیم تا حد زیادی به اهداف امر به معروف که اصلاح جامعه است میرسیم. ولی متأسفانه در همین فضاهای نخبگانی هم نهی از منکر وجود ندارد.