همه‌پرسی الحاق لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپروژیا به روسیه از روز جمعه آغاز شده و تا ۲۷ سپتامبر (پنجم مهر) ادامه خواهد داشت. این همه‌پرسی در حالی برگزار می‌شود که این مناطق چهارگانه در مجموع حدود ۱۵درصد از خاک اوکراین را تشکیل می‌دهند. «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ناتو طرح‌های نیروهای تحت حمایت روسیه برای برگزاری همه‌پرسی در اوکراین را محکوم کرد و در توییتی نوشت: «جامعه بین‌المللی باید این نقض آشکار قوانین بین‌المللی را محکوم کند و حمایت از اوکراین را افزایش دهد». پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) نیز اعلام کرد آمریکا نتیجه همه‌پرسی روسیه در اوکراین را به رسمیت نمی‌شناسد. جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا هشدار داده روسیه با عواقب سنگین برگزاری همه‌پرسی در مناطق اشغالی اوکراین مواجه خواهد شد. وی افزود: همه‌پرسی روسیه با هدف الحاق چهار منطقه اشغالی اوکراین ساختگی است و واشنگتن هرگز سرزمین‌های اوکراین را به جز بخشی از این کشور به رسمیت نمی‌شناسد. بایدن در بیانیه‌ خود افزود: واشنگتن با متحدان و شریکان خود برای تحمیل هزینه‌های اقتصادی سریع و شدید بر روسیه کار خواهد کرد.
شرایط شبیه زمانی است که کریمه پس از برگزاری همه‌پرسی در مارس ۲۰۱۴ به روسیه پیوست که در آن ۹۶درصد از جمعیت کریمه و ۹۵درصد از جمعیت سواستوپل به پیوستن به روسیه رأی مثبت دادند. البته پس از گذشت هشت سال، اوکراین هنوز این شبه‌جزیره را بخشی از قلمرو خود می‌داند و همه‌پرسی انجام شده را به رسمیت نمی‌شناسد.
اینک دوباره غرب و اوکراین اعلام کرده‌اند استقلال دونستک و لوهانسک را به رسمیت نمی‌شناسند و اوکراین نیز حضور نظامی روسیه را «تجاوز و حمله به تمامیت ارضی» خود خوانده است.
روسیه در اسفند 1400 و پس از آغاز نبرد اوکراین، دونستک و لوهانسک را به عنوان مناطق مستقل به رسمیت شناخت، هرچند کی‌یف به صورت غیررسمی کنترل بر این دو منطقه را در سال ۲۰۱۴ از دست داد و این مناطق روس‌تبار در آن زمان به‌دلیل کودتای تحت حمایت غرب، موسوم به «کودتای میدان» یا انقلاب کرامت روی کار آمدن پترو پروشنکو را به رسمیت نشناختند. دمیتری مدودف، نایب رئیس شورای امنیت روسیه اعلام کرد: برگزاری همه‌پرسی در مناطق شرقی دونتسک و لوهانسک - همچنین موسوم به دونباس - غیرقابل بازگشت خواهد بود. به‌تازگی نیز پس از حمله روسیه به اوکراین، مدودف معاون شورای امنیت ملی روسیه اعلام کرد: هرگونه تلاش برای حمله به کریمه به مثابه اعلان جنگ علیه روسیه است. اولکسی کوپیتکو، مشاور وزارت دفاع اوکراین در پاسخ به این اظهارات پیشنهاد همه‌پرسی در این مناطق را «نشانه سراسیمگی» در مسکو دانست. 
غرب معتقد است الحاق مناطق اوکراینی به روسیه سبب خواهد شد حملات نظامیان اوکراینی به این مناطق به منزله حمله به خاک روسیه تلقی شود و کرملین بتواند توجیهی بر استفاده از تسلیحات هسته‌ای پیدا کند. خبرگزاری رویترز نیز نوشت: اعلام بسیج ۳۰۰هزار نیروهای ذخیره روسی به فرمان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه به همراه سازماندهی فوری همه‌پرسی نشان می‌دهد کرملین می‌خواهد دست بالا را در جنگ با اوکراین بگیرد.