گفت‌وگوی قدس با نادر فلاح، بازیگر تله‌تئاتری که این‌شب‌ها از رسانه ملی پخش می‌شود
روایت عاشورا به قلم «کاتب اعظم»
اگر شما هم از طرفداران تئاتر باشید حتماً به یاد دارید که چند دهه پیش تلویزیون مجموعه‌ای از تله‌تئاترهای متنوع را تولید می‌کرد و روی آنتن می‌برد. حرکتی فرهنگی و قابل تأمل که با وجود استقبال مخاطبان پس از مدتی متوقف شد و دیگر هم ادامه پیدا نکرد.
تا اینکه به تازگی مرکز سریال سازمان سینمایی سوره اقدام به تولید تله‌تئاتری با عنوان «کاتب اعظم» کرده و پخش آن نیز از یکشنبه شب گذشته از شبکه2 سیما آغاز شده است. این تله‌تئاتر هفت قسمتی به نویسندگی و کارگردانی هنری مهدی غفوری و کارگردانی تلویزیونی علی عبادی، با اقتباسی از کتاب «اعترافات کاتب کشته شده» اتفاقات شب تا عصر عاشورا را از خیمه دشمن و درباره کاتبان قیام عاشورا روایت می‌کند. نادر فلاح، بازیگری است که با نقش «ابوشجعا» در این تله‌تئاتر حضور دارد. حضور در یک تله‌تئاتر میدانی با داستانی تاریخی ـ مذهبی برای او اتفاقی تازه بوده است.
نادر فلاح با اظهار امیدواری از ادامه ساخت تله‌تئاتر در تلویزیون، درباره حضورش در «کاتب اعظم» می‌گوید: البته من سریال «عقیق» را پیشتر کار کردم که تاریخی است، «جشن سربرون» هم در فضایی تاریخی روایت می‌شود که هنوز پخش نشده اما به عنوان کار تاریخی مذهبی، نخستین تجربه من است. پیشتر هم به واسطه آقای فرهاد کی‌نژاد برای بازی در یکی دو پروژه مذهبی دعوت شده بودم که امکان همکاری میسر نشد اما این بار صحبت کردیم و به نتیجه رسید. تقریباً یک ماهی درگیر تولید «کاتب اعظم» بودیم و دو هفته پیش کار به اتمام رسید.
وی درباره ساختار «کاتب اعظم» و ساخت آن در فضایی خارج از استودیو می‌گوید: عموماً تله‌تئاتر در فضای استودیویی و با دکورهای صحنه‌ای تولید می‌شود اما «کاتب اعظم» در فضای بیرونی ساخته شده و به چنین ساختاری تله‌تئاتر میدانی می‌گویند که برای من بسیار هم جذاب بود. ما در این پروژه یک لوکیشن داخلی داریم و یک چادر بزرگ طراحی شده که در واقع چادر کاتبان است و لوکیشن‌های خارجی هم در بیابان‌های ساوه و در لوکیشن فیلم «ملک سلیمان» ضبط شده است. تفاوت دکور این نمایش با تله‌تئاترهایی که من پیشتر دیده بودم در طراحی صحنه آن است که بیشتر سینمایی است تا تئاتری و به نظرم به تصویر نزدیک‌تر است تا دکور تئاتر و شاید بتوان گفت کلیت دکور و لوکیشن چیزی میان تئاتر و سینماست.
شخصیتی که رحم و مروت ندارد
فلاح درباره نقش «ابوشجعا» که در این نمایش ایفاگر آن است، می‌گوید: در لشکری که مقابل امام حسین(ع) قرار گرفته دو دسته وجود دارد؛ برخی افراد تندرو را می‌بینیم که بیشتر تابع احساسات و تعصبات خشک خودشان هستند، مقابل امام حسین(ع) قرار می‌گیرند و رحم و مروت چندانی هم ندارند. در این نمایش هم به من نقش منفی پیشنهاد شد و یک کاراکتر نظامی را بازی می‌کنم. «ابوشجعا» شخصیتی است که چندان رحم و مروتی ندارد اما می‌گوید من تابع فرمانده و دستورات او هستم و به هر چه او بگوید عمل می‌کند و خودش خیلی دنبال تعلقات شخصی نیست و تصمیم نمی‌گیرد.این بازیگر در ادامه با اشاره به ویژگی‌های این نمایش‌نامه می‌گوید: به نظرم «کاتب اعظم» ساختار فیلم‌نامه‌ای دارد و سکانس‌بندی شده است. متن بسیار جذاب است و دیالوگ‌ها خوب نوشته شده و شخصیت‌ها هم پرداخت بسیار خوبی دارند و نکته جالبش اینجاست که هر کدام از کاراکترها رنگ خاص خودشان را دارند و هیچ یک از شخصیت‌های داستان شبیه به هم نیستند.
وی با بیان اینکه عناصر دراماتیک و قصه در «کاتب اعظم» خیلی خوب پرداخت شده، تأکید می‌کند: تعلیق‌ها، شخصیت‌پردازی‌ها، دیالوگ‌ها و اتفاقات میان کاراکترها پیش‌برنده بود و همه این‌ها را دوست داشتم و به نظرم این موارد از ویژگی‌های قابل توجه این فیلم‌نامه است. ضمن اینکه ماهیت میدانی بودن این تله‌تئاتر هم برایم جذابیت مضاعفی به همراه داشت و حضور در تیمی درجه یک و دوست‌داشتنی و بازی در کنار امین زندگانی، سیامک صفری، امین میری، فاطمه گودرزی و... بسیار خوب بود.
نقش منفی و چالش‌های همیشگی‌‌اش
وی درباره پیشنهادهای پرتکرار برای بازی در نقش‌های منفی و تمایلش به ایفای این نوع کاراکتر می‌گوید: نقش منفی از یک جایی به بعد دیگر خوشایند نیست؛ به ویژه در حال حاضر که خیلی گرایشی به نقش منفی ندارم و دلم می‌خواهد حتی نقش آدم‌های معمولی‌تر را بازی کنم تا شخصیت منفی، اما نقش منفی هم ویژگی‌های خودش را دارد؛ دراماتیک است و همیشه دچار چالش می‌شود یا دیگران را به نوعی درگیر می‌کند. البته این روزها مشغول بازی در سریال «عشق کوفی» هستم که اصلاً کاراکتر منفی ندارد.
این بازیگر در پایان با تأکید بر اینکه باید تله‌تئاتر را دوباره احیا کرد، یادآور می‌شود: من پیشتر تجربه بازی در تله‌تئاتر را نداشتم اما یادم هست که در زمان نوجوانی‌ام خیلی تله‌تئاتر می‌دیدم. آن زمان شبکه4 سیما تله‌تئاترهای خوبی پخش می‌کرد و با لذت آن‌ها را تماشا می‌کردم و برایم بسیار جذاب بود اما خیلی ناگهانی آن تله‌تئاترها حذف شد و دیگر ما شاهد این برنامه نبودیم.
حضور تئاتری‌ها در تلویزیون
شاید امروز خیلی‌ها هم ندانند تله‌تئاتر چیست، چون سال‌هاست که دیگر چنین برنامه‌هایی را در تلویزیون نداریم. در حالی که تیم‌های خوبی با نمایش‌نامه‌های بسیار قوی کار می‌کردند که متوقف شد اما امیدوارم ارزش‌های تله‌تئاتر بیشتر به مردم معرفی شود. حتی من این پیشنهاد را چندین بار هم مطرح کردم که دوستان بروند و تئاترهایی که در سالن‌ها اجرا می‌شود را ببینند.
بسیاری از این نمایش‌ها قابلیت تبدیل شدن به تله‌تئاتر را دارند و می‌توان تله‌تئاترش را با همان تیمی که روی صحنه بازی کردند ساخت. اتفاقاً این کار برای بسیاری از تئاتری‌ها که کمتر در پروژه‌های تصویری حضور دارند خوب است و می‌توان با این رویکرد آن‌ها را به عرصه تلویزیون آورد. به نظرم این طرح را می‌توان با جدیت پیگیری کرد و امیدوارم تلویزیون به یاد بیاورد که چنین برنامه جذابی را داشته و بخواهد که دوباره آن را احیا کند.
خبرنگار: صبا کریمی