امسال با وجود رکوردشکنی در مصرف چرا تاکنون قطعی گسترده برق نداشتهایم؟
راز مهار خاموشیها
در حالی که میزان مصرف روزانه برق در این روزها مرزهای ۶۹هزار مگاوات را لمس کرده هنوز هیچ خاموشی برنامهریزی شدهای در شبکه برق کشور روی نداده است. این در حالی است که سال گذشته با مصرف برق حدود ۶۷هزار مگاوات شاهد قطع برق گسترده در کشور بودیم.
وزارت نیرو میگوید عدم خاموشی در این روزها را باید در افزایش ظرفیت تولید برق جستوجو کرد. شاهد بر این مدعا نیز ظرفیت افزوده شده به توان تولید برق کشور است که طبق آمارهای منتشر شده وزارت نیرو برای پیک تابستان ۱۴۰۱ حدود ۶هزار مگاوات است.
وزارت نیرو همچنین برای عبور از اوج بار مصرف تابستان با حداقل قطعی برق به دنبال مدیریت سمت تقاضا رفت که این کار را با خاموشی دادن به صنایع و ادارات در داخل کشور و همچنین اصلاح الگوی مصرف مشترکان عملیاتی کرد. خدماتی که وزارت نیرو در راستای کاهش تلفات در قالب پروژههای اجرایی انجام داده نیز سبب شده بخشی از انرژی تلف شده در شبکهها را به نام «پروژههای کاهش تلفات» ذخیرهسازی کند. حال باید دید اتخاذ این تدابیر برای گذر از تابستان گرم امسال چقدر کارساز است.
موکول کردن فعالیت صنایع به زمان غیرپیک
حمیدرضا صالحی، عضو هیئت مدیره سندیکای برق ایران در گفتوگو با خبرنگار ما درباره سیاستهای اجرا شده توسط وزارت نیرو برای مهار خاموشیها میگوید: امسال هم همان طور که پیشبینی میکردیم ناترازی را در شبکه برق شاهد بودیم، با وجود آنکه تلاشهای زیادی صورت گرفت ولی میزان تولید آن چنان که باید افزایش پیدا نکرد و دلیل آن هم این بود که سرمایهگذاری مناسبی در ایجاد زیرساختهای لازم و بنای نیروگاههای جدید برای افزایش ظرفیت تولید برق در این سالها نکرده بودیم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران میافزاید: با وجود اینکه تولید رشد زیادی نداشت، میزان مصرف هم به رشد 7-6درصدی خودش ادامه داد و این موضوع هم طبیعی بود؛ چراکه پس از کرونا کسبوکارهای صنعتی و تجاری و مابقی فعالیتهای اقتصادی به راه افتاد ولی با این وجود این ناترازی امسال با تدارکاتی که دیده شد مدیریت شد. از جمله اینکه با خاموشی به صورت پیشبینی شده برق کارگاههای تولیدی در زمان پیک مصرف مدیریت و فعالیت و شیفت کاری آنها به زمان دیگری موکول شد و همه در چارچوبی که تعبیه شده بود مدیریت شد.
وارد مدار شدن نیروگاههای نیمهتمام
وی با اشاره به اینکه تولید برق یک فعالیت زیرساختی است و ساخت نیروگاه جدید دستکم دو تا سه سال زمان نیاز دارد تأکید میکند: خوشبختانه با وارد مدار شدن نیروگاههای نیمهتمام و اورهالهایی که در این مدت انجام شده توان برق کشور افزایش یافت. از سوی دیگر تعطیلی ادارات از ساعت 13:30 به بعد و همراهی نهادها و مجموعههای صنعتی نیز تأثیر بسزایی برای عبور از این مرحله داشته است.
وی با تأکید بر اینکه باید با برنامهریزی تهدید خاموشی به صورت کامل از سر بخش تولید برداشته شود میافزاید: نباید بپذیریم که صنعت در این ایام تعطیل شود و علاوه بر تولید ناخالص ملی به مردم و فعالان اقتصادی آسیب وارد کند.
وی با بیان اینکه در دنیا در سبد انرژی مردم مصرف برق در حال بالا رفتن است میگوید: در خیلی کشورها صنایع در اولویت است و قیمت برق صنعت ارزانتر از برق خانگی است؛ چراکه برق خانگی مصرفی است ولی در صنعت تبدیل به یک ارزش افزوده میشود ولی با این حال باید با مدیریت این حوزه بتوانیم برق بخش خانگی و صنعت را همزمان تأمین کنیم و این کار جز با سرمایهگذاری بیشتر در این حوزه امکانپذیر نیست.
برق ارزان با اتصال شبکه به کشورهای همسایه
عضو هیئت مدیره سندیکای برق ایران درباره اتصال و سنکرون ایران به عراق نیز میگوید: با توجه به چهار فصل بودن کشور ما میتوانیم در زمانهای مختلف تبادل انرژی با عراق داشته باشیم. از شرق به غرب هم اختلاف افق داریم و هم قیمت انرژی متفاوت است. ایران این استعداد را دارد که به صورت هاب انرژی عمل کند و حتی برق را به کشورهای دیگر بدهد و درآمدزایی هم ایجاد بشود. وقتی شبکه به همسایه وصل باشد ما میتوانیم بخشی از کمبودها و اتلاف پیک را جبران و در فصلهای مختلف مانور کنیم. به گفته وی، اکنون در زمان پیک از ترکمنستان واردات میکنیم و در زمان غیرپیک به عراق صادر میکنیم.
تمرکز دولت بر اصلاح رژیم مصرف برق
حسین افضلی، کارشناس صنعت برق نیز با تأکید بر تمرکز دولت بر اصلاح رژیم مصرف مردم به عنوان بخشی از راهحل مدیریت خاموشیها میگوید: تاکنون در حوزه مدیریت مصرف در کشور اقدامهای خوبی انجام شده اما میتوان کارهای بیشتری نیز انجام داد. وی با اشاره به برقراری بیشتر موازنه تولید و مصرف میگوید: تغییرات در تجارت خارجی برق که منجر به واردات در زمان لازم شده و اصلاح تعرفه برق به نفع مشترکان کممصرف، تشدید بازرسی از کنتورها، استفاده از محصولاتی که سبب کاهش مصرف میشود و نظارت و کنترل مصرف در ادارات و اماکن عمومی همه در این زمینه مفید بوده است.
افضلی یکی از دلایل بروز قطعی در سالهای گذشته را قیمت برق مشترکان پرمصرف میداند و تأکید میکند: با اصلاح تعرفهها برای مشترکان پرمصرف و بدمصرف و ساختار مترینگ مصرف (محاسبه میزان برق برای مصرفکنندگان کوچک و متوسط) و تغییر رفتار مصرفکنندگان که بخشی از هدررفت برق در این حوزه نیز کاهش یافته به مدیریت این بخش کمک کرده است به ویژه در حوزه ماینرها.
وی یادآوری میکند: سال گذشته آب پشت سدها را برای تولید برق زمستان مصرف کردند بدین ترتیب آب پشت سدها آن قدر نبود که تا تابستان بتواند کفاف بکند ولی امسال با نیروگاههای جدیدی که وارد مدار شد این کسری تولید برطرف شد.
خبرنگار: زهرا طوسی