حال و هوای آمادهسازی موکبهای افغانستانیها، یزدیها، آملیها و قائنیها در خیابان امام رضا(ع)
عاشقانههایی که فقط مخصوص مشهدیها نیست
کمتر از 24 ساعت مانده به جشن شب میلاد امام مهر و مهربانی، خیابان امام رضا(ع) مشهد رنگ و بوی دیگری دارد و جنبوجوش خاصی در آن به چشم میآید. مردم با دستهای پر از عشق از مشهد و شهرها و روستاهای دور و نزدیک آمدهاند تا برای پذیرایی از میهمانان امام هشتم(ع) در شب جشن میلاد، موکبهای مردمی را برپا کنند.
هر کس چیزی با خود آورده؛ یکی قابلمه بزرگ آش محلی، یکی سینیهای پر از شیرینی سنتی و دیگری دیگ شربت گلاب. همه آمدهاند دل بدهند و لبخندشان را زیر سایه علیبن موسی الرضا(ع) تکثیر کنند.
وقتی شیعیان عاشق بدون شناسنامه، بانی موکب میشوند
نشان مهر به امام رضا(ع) از زبان موکبداری که از قائنات همراه همشهریان خود راهی مشهد شده، شنیدنی است. ابوالحسن احمدی با گروهی از عاشقان بیشناسنامه امام مهربانیها که ساکن روستایی در سیستان و بلوچستان هستند، همراه شده و میگوید: نذورات مردم را از شهرستانهای اطراف قائنات جمعآوری کردهایم و همه چیز از طریق مشارکت تهیه شده است.
مسئول موکبالزهرا(س) قائنات ادامه میدهد: با توجه به اینکه در طول سال نیز مراسمهای مختلفی در شهرستان داریم، این ارتباط و تعامل همیشه میان مردم وجود دارد و با هر فراخوانی که بزنیم، مشارکت میکنند. در این دوره نیز افزون بر ۱۵۰ خانواده در زمینه تهیه لبنیات، زعفران، پخت نان و سایر موارد مورد نیاز در موکب بانی شدند و قرار است در جشن میلاد امسال، موکب ما با لبنیات محلی و دوغ گوسفندی که از طریق عشایر اطراف قائنات تهیه شده و شربت زعفران این منطقه از زائران امام هشتم(ع) پذیرایی کند.
کاروانشان ۳۵ زن و پنج مرد دارد و برای چهارمین سال پیاپی است که در میلاد امام مهربانیها در شهر مشهد موکب زدهاند. البته فعالیت آنها فقط به مشهد خلاصه نمیشود و توضیح میدهد: در ایام مختلف همچون اربعین در کربلا، ایام شهادت حاج قاسم در کرمان و رحلت حضرت معصومه(س) هم در قم برای خدمترسانی، موکبها را علم میکنیم.
مسئول موکبالزهرا(س) قائنات از حال و هوای روزهای میلاد امام هشتم(ع) در سال گذشته و همزمان با خبر شهادت آیتالله رئیسی یاد میکند و میافزاید: سال گذشته که به علت شهادت آیتالله رئیسی موکبها تعطیل شد، ما از آن گروههایی بودیم که در صبح روز رسیدن خبر شهادت رئیسجمهور، با توجه به اینکه اقلام خوراکی ما قابل برگشت به شهر خودمان نبود و بنای شادمانی هم نداشتیم، با نان محلی و لبنیات به عنوان صبحانه از زائران در راسته خیابان امام رضا(ع) پذیرایی کردیم.
احمدی خود را متأثر از مهربانی امام رئوف(ع) میداند و توضیح میدهد: در میان کاروان ما که از قائنات به مشهد آمدیم، شیعیان بدون شناسنامهای از روستای بندان شهرستان نهبندان، حد فاصل شهرستان زابل در سیستان و بلوچستان حضور دارند که از هر نوع خدمات اجتماعی و دولتی محروماند؛ اما حرم مطهر امام هشتم(ع) برای آنها مأمن و پناهگاهی است و به اینجا رجوع میکنند و حوائج خود را از این درگاه میخواهند. این افراد بدون حمایت دولتی به مشهد میآیند و با وجود بیبضاعتی خود، در این موکبداری با ما مشارکت کرده و ارزاق، خوراکی و شیرینیهای محلی خاص خود را تهیه و توزیع میکنند که در نوع خود جالب است.
در کنار آمد و شد زائرانی که این شب و روزها را برای زیارت امام رضا(ع) انتخاب کردهاند، تکاپویی که برای جانمایی موکبها و نصب پرچمها برای جشن میلاد در راسته میدان بسیج تا حرم مطهر رضوی جریان دارد، دیدنی است.
امام رضا(ع) را از ته دل صدا بزنی، جواب میدهد
سید محسن سیدعلی اکبری که از یزد همراه 15 نفر از هممحلهایهای خود برای برپایی موکب به مشهد آمده است، حال و هوای خود را اینگونه با ما در میان میگذارد: «از اکرمآباد یزد هستیم و نخستین سالی است که موکب در مشهد داریم. یکی از اعضای موکب ما که همیشه زائر به مشهد میآورد، پیشنهاد داد در روز ولادت امام رضا(ع) در مشهد موکب داشته باشیم. برای این کار اقدام کردیم و موکبی برای خدمت به مردم در شب و روز ولادت امام رضا(ع) تحویل گرفتیم تا شربت و آش گندم یزدیها را که به آش امام حسین(ع) معروف است، توزیع کنیم».
او که با عجله در حال رتق و فتق امور است و میخواهد با موتوری که در اختیار دارد، برای انجام کاری برود، ادامه میدهد: امام رضا(ع) مهربان است و اگر از ته دل صدایش بزنی، حتماً جواب میدهد. معتقدم هر کاری که آدم انجام بدهد، جواب آن را چه خوب و چه بد، میگیرد. پس همه تلاشم را میکنم تا با خدمت به مردم و امام رضا(ع) کار خوب انجام دهم و لحظات زندگیام را به نام امام(ع) متبرک کنم.
جانمایی موکبها یکییکی در خیابان امام رضا(ع) در حال مشخص شدن است و عدهای به محض تحویل گرفتن موکب، مشغول تهیه مقدمات میشوند. یکی تلفن در دست، محل موکب را به بقیه دوستان و همشهریانش خبر میدهد و دیگری با ابعادی که از غرفه میفهمد، جانمایی هر چیز را ذهنی مشخص میکند تا کارها روی غلتک بیفتد.
از توزیع شوری و شیرینی تا غذاهای افغانستانی
علیرضا خاوری که هم مسئول ارتباطات هیئت مذهبی افغانستانیهای مقیم خراسان رضوی است و هم استقرار ۲۰ موکب برای افغانستانیها در حد فاصل چهارراه عنصری تا چهارراه دانش در خیابان امام رضا(ع) را پیگیری میکند، میگوید: چهار سال است در این خیابان در شب ولادت امام هشتم(ع) موکب میزنیم؛ اما در اصل از هشت سال پیش این کار را آغاز کردهایم. در بعضی از موکبهای ما ۱۰ نفر و در برخی ۵۰ و حتی ۱۲۰ نفر کار خدمتگزاری به میهمانان جشن میلاد امام رضا(ع) را انجام میدهند و نخود شور، شیرینی، شربت و تعدادی از غذاهای محلی را میان مردم توزیع میکنند.
عشق به ضامن آهو(ع) در گرو رنگ، پوست و نژاد نیست. فعالیت دلدادگان افغانستانی امام رئوف(ع) مردمی است و این خدمتگزار زائران امام رضا(ع) توضیح میدهد: ما هر سال تلاش میکنیم با پذیرایی کردن، ارادت خود را به امام رضا(ع) به جا بیاوریم و حتی سال گذشته که خبر شهادت آیتالله رئیسی داده شد، فقط شیرینی و شکلات توزیع نکردیم و با نصب عکس شهیدان به توزیع غذا و نذری میان عزاداران پرداختیم. درست است خیلی مشکلات داریم؛ اما همیشه پای اعتقاداتمان بودهایم و این خدمتها را در مقابل محبت امام رضا(ع) و اینکه در نزدیکی حضرت هستیم، کم میدانیم؛ زیرا زندگی خود را مدیون آقا(ع) هستیم.
بانوی موکبدار شمالی در مشهد
برای راه افتادن موکبها مثل همیشه مردان تنها نیستند و زنان هم برای موکبداری پا به پای مردان امور را پیگیری میکنند. مرضیه نعمتی و همشهریانش از آن دسته موکبدارانی هستند که تقریباً همه شهرهای زیارتی موکبداری آنها را به خود دیده است.
این بانوی شمالی محل موکبشان را امام رضا(ع) ۱۶ اعلام میکند و ادامه میدهد: از سال ۹۸ که توفیق شد در کربلا موکب خدمت به زائران امام حسین(ع) را داشته باشم، برای خدمت به زائران امام رضا(ع) هم به اسم موکب شهدای مدافع حرم به مشهد آمدیم و به مدت سه روز اطعامدهی کردیم و هر سال برای ولادت آقا(ع) در طول روز شکلات، شیرینی و شربت و ساعت 4بعدازظهر عصرانه توزیع میکنیم و پس از نماز مغرب و عشا توزیع غذاهایی مانند آش، ماکارونی، برنج و سایر غذاها را در برنامه داریم.
موکبدار آملی امسال را پنجمین سال موکبداری خود در مشهد بیان میکند و میگوید: پارسال که موکب را برقرار کردیم، سیل مشهد اتفاق افتاد و تمام پخت غذا را به سیلزدهها دادیم. خبر شهادت رئیسجمهور آمد و در روز تشییع حدود 2هزار وعده پخت غذا انجام دادیم و میان مردم توزیع کردیم که آن همدلیها حال و هوای خود را داشت.
نعمتی بازگشت سلامت چشمانش را لطف امام زمان(عج) میداند که در هنگام موکبداری میلادش در جمکران دوباره بدست آورده و عنوان میکند: آقا علیبن موسیالرضا(ع) از پدر و مادر رئوفتر است و بارها در زندگی این موضوع به من ثابت شده و بابت نعمت توفیق خدمت به ائمه به ویژه امام رضا(ع) خداوند را شاکرم و برای خودم و همه آرزومندان، توفیق خدمتگزاری بیشتر را از خدا طلب میکنم.
برپایی40 موکب شهرستانی در مشهد
خیابان، خانه دلها شده و هر چه به ساعات برگزاری جشن نزدیک میشویم، بیش از ۱۸۰موکب که 40 تای آنها شهرستانی هستند، پرشورتر مقدمات کار خدمت به زائران را دنبال میکنند؛ چون میدانند این فقط یک جشن نیست؛ این جشن با هم بودن و مشق مهربانی است که قرار است از ساعت ۱۶ امروز آغاز شود و با نورافشانی سراسری در ساعت ۸ شب به نام هشتمین امام و توزیع بیش از یکمیلیون وعده غذا، یک همدلی دیگر از مردم متجلی شود.
خبرنگار: طاهره فجرداودلی - عفت رضوی