جان‌دار و تماشایی مثل فوتبال

درباره «پرویزخان» که مورد اقبال مخاطبان جشنواره فیلم فجر قرار گرفت

جان‌دار و تماشایی مثل فوتبال

اگر سیمرغ «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران» در میان جوایز این دوره از جشنواره فیلم فجر وجود داشت، بعید نبود که به «پرویزخان» برسد؛ چرا که این فیلم در میان آثار این دوره از جشنواره، نظر مثبت مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کرد.


نخستین قدم «علی ثقفی» در کارگردانی، قدمی محکم و رو به جلو بود. «پرویزخان» با درامی پرکشش و جذاب، مخاطب را تا پایان همراه خودش کرد، جاهایی او را خنداند، غمگین کرد، عصبانی کرد، هیجانی کرد، رگ غیرتش را به غلیان درآورد و حس وطن‌پرستی را در وجودش به جریان انداخت. 
در روزهایی که تیم ملی ایران در جام ملت‌های آسیا از رسیدن به فینال بازماند و حسرت کسب جامی که پس از حدود نیم قرن در آرزوی به دست آوردنش بودیم را بر دلمان گذاشت اما «پرویزخان» روزهایی را یادآوری کرد که زیر فشار جنگ تحمیلی، یک تیم جوان و گمنام چطور با دل و جان برای سربلندی نام و مردم ایران در مستطیل سبز جنگیدند. 
علی ثقفی در «پرویزخان» سراغ مقطع تاریخی مهر تا اسفند سال 65 رفته که تیم ملی ناکام در بازی‌های آسیایی به خانه بازگشت اما کودتای عده‌ای از بازیکنان در تیم علیه سرمربی تیم ملی که با استعفای دسته‌جمعی 14 نفر از ملی‌پوشان اتفاق افتاد، پرویز دهداری را در موقعیتی عجیب قرار داد و با وجود فشارهای زیادی که برای استعفایش وجود داشت اما دهداری پا پس نکشید و تصمیم گرفت تیم جدیدی از بازیکنان جوان و گمنام بسازد. او ستاره‌هایش را در زمین‌های خاکی پیدا کرد، ستاره‌هایی که سال‌ها برای تیم ملی ایران بازی کردند و خاطراتی درخشان را برای مردم فوتبال‌دوست کشورمان به یادگار گذاشتند. 

 قدم در زمینی ناشناخته
ثقفی در زمین خالی گونه ورزشی، کار سختی را در سینمای ایران پیش رو داشت؛ سینمایی که مشق در گونه‌های مختلف را تجربه نکرده تا فرصت‌ها و تهدیدهای تکثر ژانر در آن عیان شود به معنای پا گذاشتن در میدان مین است.  پیدا کردن بازیگرانی که از نظر چهره و فیزیک بدنی شبیه بازیکنان آن دوره تیم ملی باشند و بتوانند فوتبال بازی کنند، مهم‌ترین چالش در ساخت یک فیلم فوتبالی است. دوربینی که باید به دنبال توپ و حرکت بازیکنان برود و پاس و شوت‌های که قابل قبول و باورپذیر باشند، نیاز به برداشت‌های زیادی دارد که کار را برای گروه و بازیگران طاقت‌فرسا می‌کند. علاوه بر تعدد لوکیشن، میزانسن کار در طراحی صحنه، لباس و اکسسوآر دهه 60 با تمام جزئیات مربوط به آن دوره از دیگر چالش‌های پیش رو در این فیلم بود که ثقفی از پس آن به خوبی برآمده است و دلیلش هم تجربه‌های متعدد سینمای ایران در ساخت آثار مربوط به دهه 60 است. 

 بازی درخشان سعید پورصمیمی
امتیاز فیلم را می‌توان قصه جان‌دار و فیلم‌نامه چفت و بست‌دار آن برشمرد و البته بازی تماشایی سعید پورصمیمی. این بازیگر پیشکسوت برگی دیگر از توانایی‌اش را در ایفای نقش شخصیتی که مابه‌ازای بیرونی دارد در این فیلم عیان کرد. پورصمیمی با گریمی نزدیک به پرویز دهداری تلاش داشت در کسوت یک مربی سختکوش، منظم، مؤدب و اخلاقمدار ظاهر شود. این بازیگر 80 ساله در این فیلم باید نقش یک مربی 54 ساله را بازی می‌کرد و تلاش فیلمساز برای جوان‌تر کردن او در گریم، قابل قبول است اما نظر به اینکه فیلم درباره شخصیت دهداری ساخته شده، فیلمساز می‌توانست از بازیگر جوان‌تری برای این نقش استفاده کند تا به واقعیت نزدیک‌تر باشد اما ثقفی سراغ بازیگری توانمند و شناخته شده رفته تا بار فیلم که بر دوش شخصیت اصلی است با کمترین ریسک به سرمنزل مقصود برسد. چنین هم شد و پورصمیمی با یک بازی تماشایی، درخشان و روان از پس ایفای نقش شخصیتی که 25 سال از خودش کوچک‌تر بود، برآمده است.

 ماجرای دخالت سیاست در ورزش
گره خوردن اتفاق‌های سیاسی در شرایط جنگ با رویدادهای ورزشی و دخالت سیاسیون و نظامیون در فوتبال، «پرویزخان» را به فیلمی کنش‌مند در حوزه سیاسی و اجتماعی تبدیل کرده است. 
چالش‌های پرویز دهداری فقط با بازیکنان، کادر فنی و وزارت ورزش نبود بلکه مجلس و دیگر نهادهای سیاسی و نظامی هم با او تضارب آرا داشتند. ثقفی با فیلم‌نامه‌ای سرراست و درست توانست هم نقدش را به دخالت سیاست در ورزش داشته باشد و هم به تأثیر فوتبال در حوزه سیاست بین‌الملل اشاره 
داشته باشد. 
«پرویزخان» فیلمی سرحال، نشاط‌ آور و خوش‌ریتم است که نظر مخاطب عام و خاص را در جشنواره فیلم فجر به خوبی جلب کرد و احتمالاً یکی از فیلم‌های پربیننده در زمان اکران است.  

خبرنگار: زهره کهندل

برچسب ها :
ارسال دیدگاه