پس از موضوع پتروشیمی میانکاله، حالا مقوله «مجوز سد لیروک» خبرساز شده است که گفته می‌شود با ساخت آن، تعداد زیادی درخت قطع خواهد شد. گویا هنوز تصمیم قطعی در این خصوص گرفته نشده است. نظر قطعی محیط ‌زیست در این زمینه چیست؟ 
موضوع مهمی است؛ اما در حال حاضر اطلاعات دقیق و تازه‌ای در مورد این پرونده ندارم. حتماً گزارش ارزیابی این پروژه و اینکه تا چه حد متقن و قانع‌کننده بوده را از دفتر ارزیابی سازمان گرفته و مطالعه می‌کنم و در اولین فرصت به شما اطلاع خواهم داد.

نحوه نظارت بر پروژه‌های عمرانی با تأکید بر اینکه باید هر یک از آن‌ها پیوست محیط زیستی داشته باشند چگونه است؟
ما 411 پروژه‌ را در سطح کشور شناسایی کردیم که مجوز و پیوست زیست‌محیطی نداشتند. پیرو این موضوع، با همکاری دولت و کمیته‌ای که بدین منظور تشکیل شد شیوه‌نامه‌ای را در خصوص نحوه تصمیم‌سازی و تعیین تکلیف این پروژه‌ها تهیه و تدوین کرده‌ایم که به معاون اول رئیس‌جمهور تقدیم شده و در صورت تصویب، درباره این 411 پروژه تصمیم‌گیری خواهد شد.
اما به غیر از این‌ها در حال حاضر هیچ پروژه‌ای در کشور بدون مجوز محیط‌زیست و پیوست زیست‌محیطی انجام نمی‌شود و امکان گرفتن مجوز اجرا ندارد.
 در همان ابتدای کار و در زمان مکان‌یابی و جانمایی هر پروژه، سازمان محیط‌زیست باید در مورد آن اظهارنظر کند. دفتر ارزیابی ما کاملاً در این زمینه فعال و جدی است و جواب مثبت و یا منفی به هر پروژه بدون ملاحظه داده می‌شود.
ما حتی در طول اجرای پروژه هم به نظارت و ارزیابی ادامه می‌دهیم و ممکن است در جریان اجرای پروژه‌ها هم اصلاحات فنی، تغییر ابعاد و حتی تغییر جانمایی نیز اعمال شود.
در واقع پس از صدور مجوز و پروانه اصلی هر پروژه، یکی از اقدامات اصلی، بررسی مجوز یا اصلاح آن هنگام اجرای پروژه است و در پایان پروژه هم باز ما ارزیابی و نظر نهایی خودمان را ارائه می‌دهیم. به هر حال افتتاح پروژه منوط به این نظر است، بنابراین فرایند نظارت ما کاملاً فعال و مستمر است.
این روزها با آمدن فصل سرما باز هم در شهرهای کلان با پدیده وارونگی هوا و در پی آن به دلیل عوامل متعدد آلاینده، با معضل آلودگی شدید روبه‌رو هستیم. حتی کارشناسان می‌گویند امسال این مشکل شدیدتر از سال‌های گذشته هم خواهد بود. برای کم کردن پیامدهای این موضوع از همین حالا نمی‌توان کاری کرد؟
متأسفانه موضوع آلودگی هوا در شهرها یک پدیده تکراری و هرساله است و باز هم متأسفانه برای دولتمردان ما خوب نیست مردم شریف ما همواره درگیر موضوعی باشند که قابل کاهش است، ولی تکرار آن، سلامت و زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
خوشبختانه در این دولت گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شد به‌خصوص امسال؛ هرچند نمی‌توان گفت کافی است. ما از ماه‌ها پیش، هم در کارگروه آلودگی هوای کشور و هم ستاد کاهش آلایندگی کشور این بحث را مطرح و پیگیری کرده‌ایم. در نتیجه امسال اقدامات خوبی صورت گرفت، ازجمله توجه ویژه به تولید و واردات خودروهای برقی که می‌بینید ایستگاه‌های شارژ آن‌ها در سطح شهر تهران نصب‌شده است. علاوه بر این، اقدامات مؤثری برای برقی کردن سامانه حمل‌ونقل عمومی در تهران صورت پذیرفته و حدود 640 واگن برقی برای تهران در نظر گرفته‌شده است. همزمان حدود هزار اتوبوس برقی در حال وارد شدن است.
موضوع دیگر در زمینه کاهش آلایندگی هوا کیفی‌سازی سوخت خودروهاست. ما از وزارت نفت می‌خواهیم و پیگیری می‌کنیم در این زمینه به‌طور جدی سرمایه‌گذاری کند. خوشبختانه تا الان 9پالایشگاه کشور در مرحله کیفی‌سازی و بهینه‌سازی محصول هستند. در دو پالایشگاه تاکنون تولید بنزین و گازوئیل یورو5 آغاز شده و وزارت نفت اعلام کرده در کلانشهرها فقط بنزین یورو 4 توزیع می‌شود و امیدواریم این فرایند توسعه پیدا کند.

در خصصوص کاهش سوخت مایع و نفت‌گاز یا مازوت در نیروگاه‌ها هم نظارت صورت می‌گیرد، آیا امسال با کاهش مصرف سوخت نفت کوره روبه‌رو بوده‌ایم؟
این موضوع از حساسیت‌های ماست. خوشبختانه آن‌گونه که دوستان ما در وزارت نفت گزارش می‌دهند و این گزارش‌ها هم رسمی و تأییدشده هستند امسال 36میلیون مترمکعب گاز بیشتری به نیروگاه‌ها تحویل‌شده که این رقم یعنی 20میلیون لیتر نفت‌گاز کمتری سوزانده شده است. این آمار خوبی است.
بر اساس قانون، در حال حاضر استفاده از نفت کوره در نیروگاه‌ها با مجوز شعام ( شورای عالی امنیت ملی) ممکن است و در نقاطی که این شورا مجوز دهد، دیگر ما دستمان بسته است و نمی‌توانیم ممانعت کنیم؛ البته این مجوزها هم در شعاع کلانشهرها داده نمی‌شود و مختص مناطق دور از شهرها و در شرایط اضطرار است. 
علاوه بر این، تیم‌های نظارت و پایش ما مدام شرایط صنایع را هم رصد و برخورد قانونی انجام می‌دهند و در برخی موارد با صنایع متخلف و آلاینده برخورد می‌کنند و حتی برخی از این صنایع بسته می‌شوند.
ما وظایف نظارتی خودمان را انجام می‌دهیم و امیدواریم دستگاه‌های دیگر هم با جدیت و سرعت بیشتری به مسئولیت و تعهداتشان در قانون هوای پاک عمل کنند تا مردم با مشکلات کمتری روبه‌رو باشند.

از نظر سازمان محیط‌زیست بیشترین سهم آلایندگی مربوط به کدام بخش است؟
ما همواره گفته‌ایم در شهرها به‌ویژه تهران، وسایل نقلیه متحرک و صنایع بیشترین سهم را در آلایندگی دارند. امسال بنا بر گزارش‌ها به نظر می‌رسد با بارش‌های بیشتر و سال آبی بهتری روبه‌رو هستیم.

خبرنگار: آرش خلیل‌خانه