ماجرای کمبود و توزیع قطره‌چکانی از اوایل تابستان گریبانگیر شیرخشک شد؛ موضوعی که ابتدا توسط مسئولان وزارت کشور در سطوح مختلف انکار و در نهایت با افزایش نارضایتی‌ها و ورود جدی رسانه‌ها به آن اذعان شد.
عده‌ای از داروخانه‌داران معتقد بودند این کمیابی مقدمه‌ای برای افزایش قیمت است. اواسط تابستان قیمت به یکباره افزایش 30 تا 40 درصدی را تجربه کرد. مشکل اما باز هم حل نشد. هر روز رنج خانواده‌ها برای پیدا کردن یک قوطی شیرخشک و مدام عوض کردن برندهای پرمصرف برای سیر کردن نوزادان و کودکان محروم از شیر مادر ادامه یافت تا اینکه وزارت بهداشت و درمان تصمیم به فروش شیرخشک بر اساس کد ملی شیرخواران گرفت؛ طرحی که قرار بود از 20 مهر در مشهد عملیاتی شود؛ اما در عمل تا اول آبان طول کشید و انگار این طرح هم چندان موفق نبوده است.

نظارت درست، راه‌حل کمبود شیرخشک است
رئیس اداره نظارت و بازرسی جهاد کشاورزی مشهد در این خصوص به خبرنگار ما می‌گوید: با توجه به میزان تولید شیرخشک اگر این کالا توسط توزیع‌کنندگان به درستی عرضه شود، اصلاً نباید کمبودی داشته باشیم.
سید علی‌اکبر نصری سرآسیا در ادامه عنوان می‌کند: مصوبه‌ای از سوی وزارت بهداشت ابلاغ شده مبنی بر اینکه شیرخشک‌ها را در معرض دید عموم نگذارند؛ چرا که ممکن است مادر ترغیب شود به فرزندش به جای شیر مادر شیرخشک بدهد. الان اگر دغدغه‌ای درباره جمعیت یا شیر مادر وجود دارد، موضوع باید از طریق خانه‌های بهداشت مدیریت شود؛ اما این کالا در داروخانه‌ها باید در معرض دید عموم قرار بگیرد. 

خانه‌های بهداشت، حلقه مغفول‌مانده توزیع 
او در ادامه از ضرورت تغییر شیوه مدیریت بازار در موضوع شیرخشک می‌گوید و متذکر می‌شود: پیشنهاد ما این است سازوکاری تعریف شود تا خانواده‌هایی که فرزند محروم از شیر مادر دارند، با مراجعه به خانه بهداشت برای دریافت شیرخشک نامه‌ای بگیرند تا برای داروخانه‌دار مشخص کند این کودک واقعاً نیاز به شیرخشک داشته و هر کودک با توجه به شرایطش به چند قوطی در ماه نیاز دارد.
رئیس اداره نظارت و بازرسی جهاد کشاورزی مشهد با اشاره به سامانه تی‌تک ادامه می‌دهد: سامانه‌ای که برای توزیع شیرخشک بر اساس کد ملی کودکان تعریف کرده‌اند، هنوز آن طور که باید راه نیفتاده یا برخی واحدهای داروخانه فروش را بر این اساس انجام نمی‌دهند.

توزیع عجیب و غریب شیرخشک در یک داروخانه
نصری سرآسیا از آخرین کشفیات شیرخشک توسط گشت و بازرسی در یکی از داروخانه‌های مشهد این طور روایت می‌کند: به تازگی در گشت مشترکی که با سازمان غذا و دارو داشتیم، در یکی از داروخانه‌های بولوار وکیل‌آباد هزار و ۵۰۰ قوطی شیرخشک نان کشف شد. درست است در مرحله نخست عرضه شده؛ ولی هزار و 500 قوطی از چه زمانی در این داروخانه جمع شده و به مردم فروخته نشده است؟ 
وی از توزیع خارج از شبکه توسط این داروخانه خاطی خبر می‌دهد و می‌گوید: فاکتورها را که بررسی کردیم، مشاهده شد در برخی فاکتورها ۱۲ قوطی فروخته شده و در برخی دیگر ۶ قوطی. این در حالی است که یک مادر باید به داروخانه‌های مختلف شهر سر بزند تا بتواند با سختی یک قوطی شیرخشک تهیه کند! 
رئیس اداره نظارت و بازرسی جهاد کشاورزی مشهد از فراخواندن شرکت توزیع‌کننده این شیرخشک‌ها خبر می‌دهد و بیان می‌کند: این شرکت باید توضیح دهد چطور به یک داروخانه این تعداد بالا شیرخشک داده است. پرونده این شرکت پس از بررسی 100درصد به تعزیرات ارسال می‌شود. داروخانه نیز بابت این تعداد بالای شیرخشک و عرضه خارج از شبکه به تعداد ۶ تایی و ۱۲ تایی باید پاسخگو باشد.
وی تأکید می‌کند: مشکل شیرخشک، توزیع است و باید این نظارت‌ها و بازرسی‌ها بیشتر و جدی‌تر ادامه داشته باشد.
نصری سرآسیا خاطرنشان می‌کند: از 20 مهر مقرر شد در گشت مشترک جهاد کشاورزی، معاونت غذا و دارو، دانشکده علوم پزشکی و پلیس امنیت، روند توزیع شیرخشک در مشهد بررسی و در صورت مشاهده هرگونه تخلف، ازجمله احتکار، با  افراد خاطی برخورد شود. در همین راستا روند توزیع شیرخشک در بازار از مبدأ تا مقصد بررسی می‌شود. شرکت‌های پخش باید فهرست و میزان شیرخشک‌هایی را  که  هر روز به  داروخانه‌ها تحویل می‌دهند، به  جهاد کشاورزی ارسال کنند. جهاد کشاورزی روزانه میزان توزیع و موجودی انبار‌های آن‌ها را با هم انطباق می‌دهد تا میزان ورودی و  خروجی شیرخشک‌ها با هم مطابقت داشته باشد.
 وی ادامه می‌دهد: از طرف دیگر بر اساس فهرستی که از شرکت‌های پخش دریافت کرده ایم، به  داروخانه‌ها سر می‌زنیم و روند توزیع را بررسی می‌کنیم. اگر تخلفی صورت گرفته باشد، با  آن برخورد می‌کنیم.
نصری سرآسیا با بیان اینکه در این مدت از پنج داروخانه در مجموع 2 هزار و 348 قوطی شیرخشک کشف شده است، تشریح کرد: از یکی از داروخانه‌ها در خیابان ابوذر غفاری 331 قوطی، از داروخانه‌ای دیگر در منطقه گلشهر 346 قوطی و از داروخانه‌های بولوار وکیل‌آباد مقادیر 26، 145 و هزار و 500 قوطی کشف شد. 
آنچه در ماجرای کمبود شیرخشک واضح است، ضرورت ورود جدی‌تر دستگاه‌های نظارتی و به ویژه دستگاه قضایی برای کشف سرنخ‌های گم شده میان کارخانه، شرکت پخش، داروخانه و مصرف‌کننده است؛ موضوعی که تنها با کشف و جریمه نباید به فراموشی سپرده شود. هزار و 500 قوطی شیرخشک از پرمصرف‌ترین و در عین حال کمیاب‌ترین برند آن، سرنخ‌های مهمی برای نهادهای نظارتی خواهد داشت.

خبرنگار: معصومه مؤمنیان