پیامدهای سفر «بلینکن» به ریاض

در گفت‌وگوی قدس با کارشناسان بررسی شد

پیامدهای سفر «بلینکن» به ریاض

روز گذشته آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در سفری به عربستان سعودی وارد جده شد و با محمد بن‌سلمان، ولیعهد آن کشور دیدار کرد.  


بر اساس گزارش خبرگزاری رسمی عربستان، مقام‌های دو کشور درباره روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کردند. پیش از سفر بلینکن گمانه‌زنی رسانه‌ها بر این محور استوار بود که تلاش برای عادی‌سازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی از جمله مهم‌ترین موضوعاتی است که در دستور کار بلینکن در سفر به ریاض قرار دارد.  این سفر در حالی صورت گرفته که واشنگتن قصد ایجاد ثبات در روابط با ریاض را دارد؛ روابطی که به دلیل اختلافات در مسائل مختلف، از موضوع ایران گرفته تا قیمت نفت با تنش روبه‌رو شده است. همچنین موضوع نزدیکی عربستان به روسیه و چین موضوعی نیست که به مذاق مقامات واشنگتن خوشایند باشد.   سفر بلینکن به عربستان دومین سفر مقام‌های بلندپایه آمریکا به این کشور است. 

پیش‌تر شاهد سفر «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ‌سفید به ریاض بودیم اما ظاهراً تلاش‌های او برای مجاب کردن عربستان به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو به بن‌بست خورده بود.  به نظر می‌رسد مسئله عادی‌سازی روابط سعودی با ایران نیز یکی دیگر از مسائل تأثیرگذار از نظر کاخ‌سفید در مسیر سوق دادن ریاض به سمت عادی‌سازی رابطه با تل‌آویو است. 

اهداف سفر مقامات آمریکایی به عربستان
جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل منطقه در گفت‌وگو با قدس درباره دلایل و اهداف سفر وزیر خارجه آمریکا به عربستان گفت: تحلیلگران مختلف، نظرات متفاوتی را در خصوص اهداف سفر بلینکن به عربستان سعودی و دیدار وی با بن‌سلمان مطرح می‌کنند. طبیعتاً مباحث حقوق بشری که مطرح شده سرپوشی بر موضوعات کلان دیگر است و آنچه مشخص است خاورمیانه در شرایط خاصی قرار دارد و عربستان درصدد ایجاد راهبردهای جدید در منطقه است و آمریکایی‌ها نمی‌خواهند این راهبرد‌ها بدون تأمین نظرات و منافع آن‌ها در پیش گرفته شود. قنادباشی تصریح کرد: البته سفر بلینکن اهداف دیگری نیز دنبال می‌کند که یکی از آن‌ها مطرح کردن نگرانی‌های واشنگتن در خصوص مواضع احتمالی عربستان در قبال رژیم صهیونیستی است. چنان‌که هفته‌های اخیر شاهد اعلام مخالفت تل‌آویو با احتمال هسته‌ای شدن ریاض و مخالفت آن‌ها با غنی‌سازی اورانیوم در خاک عربستان بودیم؛ موضوعی که می‌تواند یک مانع بزرگ بر سر راه احتمال عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو باشد. 
بنابراین به نظر می‌رسد یکی دیگر از اهداف سفر بلینکن برطرف کردن این نگرانی‌ها و رایزنی در این زمینه بوده باشد.  
کارشناس مسائل منطقه در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به بهبود روابط بین تهران و ریاض ممکن است شاهد ایفای نقش میانجی از سوی ریاض بین تهران و واشنگتن باشیم نیز اظهار کرد: با توجه به نوع و ماهیت روابط میان ایران و آمریکا احتمال اینکه شاهد نقش‌آفرینی ریاض در برقراری روابط بین تهران و واشنگتن یا احیای برجام یا برطرف شدن تحریم‌ها باشیم بسیار دور از ذهن است.  
بنابراین به نظر می‌رسد سفر بلینکن بیشتر حاوی پیام‌های هشدارآمیز به عربستان در چگونگی و کیفیت نزدیک شدن به ایران باشد.

 میانجی‌گری بین تهران و واشنگتن منتفی است
سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بین‌الملل نیز با بیان اینکه در پی گفت‌وگوهای اولیه بین تهران و ریاض که سبب شد روابط دو کشور عربستان و جمهوری اسلامی ایران به سطح روابط عادی دیپلماتیک برگردد، شاهد سفرهای متعدد مقام‌های آمریکا به عربستان بودیم، تصریح کرد: چنان‌که پیش از این، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ‌سفید هم به ریاض سفر کرده بود و روز گذشته نیز شاهد سفر بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به عربستان سعودی و دیدار وی با بن‌سلمان ولیعهد این کشور بودیم. صدرالحسینی با اشاره به اینکه گمانه‌زنی‌های گوناگونی درباره اهداف سفر بلینکن وجود دارد، اظهار کرد: با توجه به اظهارات آشکار برخی مقامات آمریکایی از جمله نمایندگان سنا و بازتاب رسانه‌های این کشور موضوع مسلم این است سفرهای مقامات آمریکا به‌خاطر نگرانی‌ها و ناراحتی‌های این کشور از تعمیق روابط بین دو کشور ایران و عربستان است. وی افزود: این میزان نارضایتی به‌ویژه پس از اینکه جمهوری اسلامی اعلام کرد آماده همکاری با عربستان در حوزه صنعت صلح‌آمیز هسته‌ای است خود را عیان‌تر کرد؛ چنان‌که شاهد واکنش تند مقامات رژیم صهیونیستی بودیم.      به نظر می‌رسد عربستان در بحث عادی‌سازی رابطه با تل‌آویو دچار یک سکون و آشفتگی در تصمیم‌گیری شده؛ اما آنچه کارشناسان رژیم صهیونیستی نیز اذعان داشته‌اند، پس از برقراری دوباره روابط بین تهران و ریاض، رابطه بین ریاض و تل‌آویو با تأخیر قابل توجهی مواجه شده است.  کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: با توجه به موارد یاد شده، گمانه‌زنی‌هایی که ممکن است در برخی محافل رسانه‌ای منطقه و بین‌المللی در زمینه احتمال میانجی‌گری عربستان بین ایران و آمریکا مطرح باشد، منتفی است. واقعیت این است ایران برای گفت‌وگو با آمریکایی‌ها نیازی به میانجی ندارد چنان‌که پیش از این هم در موضوعاتی همچون پرونده هسته‌ای و برجام گفت‌وگوهای متعددی بین تهران و واشنگتن صورت گرفته است. صدرالحسینی با بیان اینکه رژیم صهیونیستی از تجهیز کشورهای غرب آسیا به‌ویژه کشورهای عربی به هرگونه فناوری‌های برتر ازجمله انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای به‌شدت هراسان هستند و مخالفت‌های جدی خود را از سال‌های پیش ابراز کرده‌اند، تصریح کرد: واکنش اخیر وزیر انرژی رژیم صهیونیستی در قبال احتمال غنی‌سازی اورانیوم در خاک عربستان نیز بر همین مبنا صورت می‌گیرد و در واقع عربستان پس از مواجه شدن با چنین واکنشی به یکی از واقعیت‌های موجود در بطن این رژیم پی برد.

خبرنگار: سید احمد موسوی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه