شرایط نگهداری دارو به چه عواملی بستگی دارد؟
سیدعلی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در پاسخ به قدس می‌گوید: تاریخ انقضای دارو معمولاً روی جعبه دارو با دستگاه‌های جت پرینتر(چاپگرهای جِتی) به صورت واضح و خوانا ثبت می‌شود، اما هنگامی که ورقه‌های قرص و کپسول را از داخل جعبه اصلی خارج می‌کنیم باید مراقب باشیم تاریخ انقضا قابل خواندن باشد زیرا روی بلیستر قرص و کپسول نمی‌توان با دستگاه جِت، تاریخ انقضا را ثبت کرد به همین دلیل در انتهای ورقه دارو تاریخ انقضای آن پانچ می‌شود. ما معمولاً در داروخانه به بیماران توصیه می‌کنیم اگر نمی‌توانند تاریخ پانچ شده روی ورق دارو را بخوانند از داروخانه بخواهند تاریخ انقضا را با یک برچسب جداگانه روی بلیستر دارو مشخص کنند تا قابل خواندن باشد.
فاطمی در خصوص شرایط نگهداری داروها نیز اظهار می‌کند: شرایط نگهداری داروها به مواردی مثل گرما، رطوبت، نور و دیگر عوامل محیطی بستگی دارد و این عوامل می‌توانند بر پایداری دارو‌ها تأثیر بگذارند. بسیاری از داروها در دمای متعارف که حدود ۲۵درجه سانتیگراد است تا پایان انقضای دارو امکان نگهداری دارند، اما برای بعضی از داروها شرایط خاص تعریف می‌شود. داروهایی که به صورت محلول یا به عنوان سوسپانسیون مانند سوسپانسیون آموکسی سیلین تهیه شده‌اند و یا واکسن‌ها، شیاف‌ها و یا فراورده‌های پروبیوتیک که در ترکیب آن‌ها باکتری زنده وجود دارد و به طور کلی انواع فراورده‌های بیولوژیک باید در یخچال نگهداری شوند. البته اینکه عده‌ای همه داروها را در یخچال نگهداری می‌کنند نیز کار درستی نیست. به عنوان نمونه برخی از کرم‌ها یا پمادها اگر در یخچال نگهداری شوند دوفاز می‌شوند و اثربخشی آن‌ها کاهش می‌یابد. 

داروهایی که پیش از پایان انقضا باید دور ریخته شوند
این داروساز یادآور می‌شود: بیشتر داروهای خوراکی جامد در فضاهای خشک و خنک و دور از نور پایدارتر می‌مانند. درِ بطری‌های دارویی باید کاملاً بسته باشد. برای نگهداری مناسب دارو به دستورالعمل روی داروها توجه و یا از داروساز مشورت گرفته شود و هرگونه دستورالعمل در مورد یخچال یا انجماد حتماً مورد توجه بیمار و مصرف کننده قرار گیرد.
فاطمی در خصوص نگهداری داروهای تزریقی می‌افزاید: علاوه بر توجه به تاریخ انقضای دارو، باید در صورت ایجاد رسوب در محصول یا کدر شدن یا تغییر رنگ آن، دور ریخته شوند. همچنین داروهای مایع مانند محلول‌های چشم یا گوش، مایعات خوراکی یا محلول‌های موضعی ممکن است به مرور زمان خراب شوند. به عنوان نمونه انسولین برای کنترل قند خون در دیابت استفاده می‌شود و ممکن است پس از تاریخ انقضا به راحتی خراب شود. همچنین فراورده‌های تتراسایکلین تاریخ گذشته یک متابولیت سمی تولید می‌کند. به همین دلیل سازمان غذا و دارو توصیه می‌کند به تاریخ مصرف دارو دقت کنید.
نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در خصوص نظارت دستگاه‌های متولی بر داروخانه‌ها نیز می‌گوید: مهم‌ترین مرجع کنترل تاریخ انقضا و شرایط نگهداری دارو در داروخانه، مسئول فنی است که پروانه کار آن‌ها از سوی وزارت بهداشت صادر می‌شود و در داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و شرکت‌های داروسازی کاری جز کنترل تاریخ انقضای داروها و شرایط نگهداری آن‌ها ندارند و در واقع وظیفه آن‌ها نظارت بر اجرای درست کار مؤسسات پزشکی است و اگر تخلفی در مؤسسه پزشکی اتفاق افتد مسئولیت آن بر عهده مسئول فنی است.

هیچ دارویی پس از پایان تاریخ انقضا مصرف نشود
وی در پاسخ به اینکه در صورت کمبود دارو، مصرف چه داروهایی پس از گذشت تاریخ انقضای آن‌ها خطرناک نیست، می‌گوید: بهتر است هیچ دارویی پس از پایان تاریخ انقضا مصرف نشود به‌ویژه داروهایی مثل تتراسایکلین که ممکن است موجب تبدیل دارو به فرمی سمی یا مضر شود، ضمن آنکه تاریخ مصرف داروهای بیولوژیک و هورمونی مثل لئوتیروکسین و یا داروهای حاوی آنزیم و پروتئین مثل داروهای گوارش و بسیاری از داروهای تزریقی به‌ویژه داروهای بیهوشی نیز بسیار حائز اهمیت هستند. با این حال، برخی داروهای تاریخ گذشته مثل انواع مسکن‌های جامد که ترکیب شیمیایی دارند و داخل آن‌ها مواد بیولوژی به‌کار نرفته در شرایط بحران و طبق نظر پزشک یا داروساز تا ۶ ماه پس از گذشت تاریخ انقضا قابل مصرف هستند، البته اثربخشی این داروها نیز پس از گذشت تاریخ انقضا کاهش می‌یابد و حداقل عارضه‌ای که به همراه دارد کاهش اثربخشی و تأخیر در درمان بیماری است.