​​​​​​​دولت امسال قصد داشت معافیت مالیاتی که بر اساس جزء۳  بند «ب» ماده ۹ قانون مالیات ارزش‌افزوده برای رسانه‌ها وجود داشت را لغو کند. بر پایه این قانون «خدمات زینک، چاپ، انتشار روزنامه اعم از کاغذی یا الکترونیکی، کتاب، نشریه و خدمات نشر و توزیع آن‌ها و هرگونه تبلیغات کالا‌ها و خدمات داخلی در روزنامه‌ها و نشریات» از پرداخت مالیات معاف بود. با وجود اینکه مجلسی‌ها به این امر اذعان دارند که دریافت مالیات از این بخش نه به صلاح کشور است و نه رقم قابل‌توجهی می‌شود که بتواند گره‌ای را باز کند باز هم پیشنهاد دولت را پذیرفت. 
هرچند کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی پس از بررسی دوباره این پیشنهاد در کمیسیون‌های تخصصی، فعالیت‌های مطبوعاتی را از پرداخت مالیات معاف کرد، اما با مطرح کردن این مسئله نشان داد از بروز لکنت گفتمان رسانه‌ای در کشور هراسی ندارد.

سال‌های دور از آگهی و تبلیغات
سال‌هاست رسانه‌های مکتوب در ایران آگهی‌های دولتی را به خاطر کاهش فعالیت‌های عمرانی، آگهی‌های تجاری را به خاطر تحریم و آگهی‌های مردمی را به دلیل ظهور شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشین‌هایی مانند دیوار از دست می‌دهند و به مدد درآمد اندکشان، تنها قادر به بازنشانی خویش در عرصه رسانه هستند. 
در این میان دولت با وجود اطلاع از اینکه رسانه‌ها مدت‌هاست به دلیل تنگنای اقتصادی ایجاد‌شده ناشی از محدودیت‌های تحمیلی، با ریزش مخاطبان و کاهش کم‌سابقه درآمد، افزایش هزینه‌ها و تعدیل نیرو مواجه‌اند، به جای حمایت با طرح حذف معافیت مالیاتی حیات آن‌ها را زیر سؤال می‌برد.

انتظار افزایش درآمد از معافیت‌ها
مالیات بر ارزش افزوده یا (وی‌اِی‌تی) در 83 کشور جهان در حال اجراست و درآمدی بیشتر از 3درصد تولید ناخالص ملی برای دولت‌ها ایجاد کرده است. میزان درآمد دولت از محل دریافت مالیات بر ارزش افزوده در سال۱۴۰۰ حدود ۸۲ هزار و ۸۶۵ میلیارد تومان بوده است ولی طبق لایحه بودجه سال آینده، دولت توقع دارد با حذف برخی معافیت‌ها از این محل، ۱۵۹ هزار و ۵۳۳ میلیارد ریال درآمد کسب کند. درآمد دولت در ۹ ماهه سال جاری نیز ۸۸هزار و ۳۴۲ میلیارد تومان بوده است.

ایده اقتصادی؛ آفتابه خرج لحیم
افشین امیرشاهی، سردبیر روزنامه هم‌میهن در گفت‌وگو با قدس معافیت مالیاتی رسانه‌ها را در همه جای دنیا یک شیوه حمایتی برای بالندگی رسانه‌ها و بسط گفتمان عمومی دانسته و از ایده اقتصادی مالیات‌ستانی از این قشر انتقاد می‌کند. به گفته عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران، رسانه‌های کشور  در سخت‌ترین شرایط روزگار می‌گذرانند و دریافت مالیات بر ارزش‌افزوده می‌تواند راه تنفس را بر فعالان این حوزه ببندد. وی تأکید می‌کند: درآمدی که دولت از این محل کسب می‌کند در برابر صدمه‌ای که به رسانه ها وارد می‌شود، اندک و آفتابه خرج لحیم است.

مالیات یعنی مسئله هزار و دوم
وی تعدیل نیرو، کاهش درآمد و تعطیلی زنجیره‌ای مطبوعات را از تبعات چنین سیاست‌ورزی‌هایی ارزیابی و تأکید می‌کند:  هزار و یک مسئله داریم؛ از چند برابر شدن هزینه تأمین کاغذ برای مطبوعات که کمرشکن شده است بگیرید تا وضعیت وخیم آگهی‌ها و تیراژهای نزولی که همه دست به دست هم داده‌اند تا دخل روزنامه‌ها حتی به هزینه‌های پرسنلی نیز نرسد. در چنین شرایطی صحبت درباره این مالیات، نقطه تاریکی در عرصه سیاست‌گذاری برای تصمیم‌گیرندگان محسوب می‌شود. 
امیرشاهی با تأکید بر اینکه فعالیت رسانه‌های داخلی ناظر به منافع اقتصادی نیست، فشار بر فعالان مطبوعاتی را به معنی تضعیف صدای رسانه‌های داخلی و از ‌دست ‌رفتن مرجعیت خبری داخل کشور ارزیابی می‌کند. 

از دست رفتن رسانه‌های مستقل
 ولی‌الله شجاع پوریان، مدیرمسئول روزنامه همدلی نیز در گفت‌وگو با قدس می‌گوید:  اگر این مصوبه اصلاح نمی‌شد، ضربه اساسی به حوزه رسانه‌های مکتوب وارد می شد.  
به گفته شجاع پوریان، در شرایطی که تورم روزافزون در اقلام ضروری مانند تهیه و تولید کاغذ، فیلم، زینک، چاپ، دستمزد هیئت تحریریه، توزیع و انتشار، فشار مضاعفی بر مطبوعات تحمیل کرده، اینکه قانون‌گذار قصد دریافت مالیات بر ارزش‌افزوده از رسانه‌ها را داشته باشد، معنایی جز نشانه گرفتن پیشانی نحیف رسانه‌های مستقل نخواهد داشت.
نماینده ادوار ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی می‌گوید: در سایر کشور‌های دنیا بسته‌های حمایتی متعددی برای رسانه‌های خود در نظر گرفته و علاوه ‌برآن به دنبال احیای رسانه‌های زیان‌ده هستند.
 
احیای یارانه‌ای به جای مالیات‌ستانی
وی یادآور می‌شود: در پیشرفته‌ترین کشور‌ها هم برای رسانه‌ها یارانه و معافیت‌های مالیاتی در نظر می‌گیرند، چون رسانه‌ها اساساً جزو نهاد‌های در خدمت منافع عمومی و منافع ملی هستند، ما این معافیت  را از دوره ششم تصویب کردیم. اینک و در زمانی که رسانه‌های فاقد هویت در بیرون از مرز‌ها، در حال مانور هستند و ضرورت بازگشت مرجع خبری به داخل محرز شده است، نباید به جای حمایت با مطرح کردن چنین مسائلی به زمین زدن این صنعت در کشور کمک کنیم. هرچند این مسئله حل و فصل شد، ولی مشخص است در  مجلس شورای اسلامی افرادی که بتوانند از این حوزه تخصصی دفاع کنند نداشتیم یا به اندازه کافی توجیه نشده بودند که این مسئله به این مرحله رسیده بود. 

اجرای نادرست مالیات بر ارزش‌افزوده
حسین جبرئیلی‌فر، کارشناس مالیاتی در گفت‌وگو با خبرنگار قدس می‌گوید: دولت که به دنبال عبور از اقتصاد نفتی قرار شده درآمدهای مالیاتی خود را چندبرابر کند، یکی از تبعات این تصمیم متوجه اهالی رسانه شده است. 
وی با تأکید بر اینکه مالیات بر ارزش افزوده براساس قانون باید از مصرف‌کننده نهایی کالا و خدمات دریافت شود، تصریح می‌کند: شیوه اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده در کشور اشکال دارد.

نص قانون دریافت مالیات از مصرف‌کننده
کارشناس مالیاتی تأکید می‌کند: مالیات بر ارزش‌افزوده در ایران اشتباه پیاده می‌شود و در اصل اجرای این قانون به این شکل نیست. مالیات بر ارزش‌افزوده طبق نص قانون خودش، باید از آخرین مصرف‌کننده دریافت شود، ولی الان به صورتی است که اگر کالایی صد بار جا‌به‌جا شود صد بار از آن ارزش افزوده می‌گیرند که در نهایت به تورم قیمتی آن هم منجر خواهد شد. کجای دنیا از هر جابه‌جایی ارزش‌افزوده گرفته می‌شود؟
جبرئیلی‌فر هدف گرفتن درآمدهای مطبوعاتی را در شرایط فعلی موجب سنگین‌تر شدن بار هزینه‌ای رسانه‌ها و تعطیلی زنجیره‌ای آن‌ها دانسته و تأکید می‌کند: در این زمان که جامعه بیش از هر وقت دیگری به اطلاع‌رسانی درست نیازمند است، کاستن از درآمد مطبوعات با فشار مالیاتی، پاس‌‌ گل به رسانه‌های خارجی محسوب می شود.
گفتنی است ایمان شمسایی، مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت ارشاد، تیرماه امسال از تدوین بسته حمایتی رسانه‌ها خبر داد و اعلام کرده بود: ‌در راستای بهبود وضعیت رسانه‌ها بسته حمایتی از رسانه‌ها در حال تدوین است. او خاطرنشان کرده بود: هم‌اکن��ن روزانه برای حمایت از رسانه‌های خصوصی یک میلیارد تومان پرداخت می‌شود. سال گذشته ۱۹۶ میلیارد تومان پول آگهی دولتی و بیش از ۱۶۰ میلیارد تومان پول یارانه و خرید تضمینی از رسانه‌ها برای نهاد کتابخانه‌ها بوده است. این در حالی است که رسانه‌های دولتی و خبرگزاری‌های دولتی از این یارانه محروم بوده‌اند. 

خبرنگار: زهرا طوسی