​​​​​​​در این دیدار که به مناسبت ۷ آذر روز نیروی دریایی برگزار شد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ارتقای همه‌جانبه توان رزمی و تجهیزات دفاعی در نیروی دریایی و استمرار اقدام‌هایی همچون دریانوردی در آب‌های دوردست و بین‌المللی را لازم دانستند و گفتند: تقویت ارتباط نیروهای مسلح با دولت و سایر قوا به تفاهم، همکاری و پیشرفت کارها کمک خواهد کرد.

نقش دریانوردی در انتقال فرهنگ و تمدن اسلامی ایرانی
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به سوابق دریانوردی ایرانیان در گذشته که موجب انتقال فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی به مناطق دیگر دنیا شد، خاطرنشان کردند: با وجود این سابقه و سواحل طولانی دریایی در شمال و به خصوص جنوب ایران، فرهنگ استفاده از فرصت‌های دریا در کشور مورد غفلت واقع شده و باید به فرهنگ عمومی مردم تبدیل شود. 

ضرورت ایجاد فهم عمومی از دریا 
ایشان فرهنگ‌سازی در این زمینه و ایجاد فهم عمومی از دریا به ‌عنوان یک زیرساخت اساسی را ضروری دانستند و افزودند: در چند سال گذشته بحث توسعه سواحل مکران مطرح شد و دولت‌ها هم از آن استقبال کردند اما پیشرفت جدی در این موضوع نیازمند فرهنگ‌سازی است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تولیدات هنری از جمله پویانمایی را در شناساندن فرصت‌های متنوع دریا مؤثر خواندند و گفتند: با استفاده از تولیدات هنری و معرفی ظرفیت‌های پیشرفت دریاپایه کشور چه در بخش نظامی و چه در بخش عمرانی، شوق مردم به استفاده از این فرصت افزایش خواهد یافت. در این دیدار امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش نیز گزارشی از اقدام‌ها و برنامه‌های این نیرو در بخش‌های مختلف بیان کرد.

نگاهی به شورای توسعه مکران
بیستم شهریور ماه امسال بود که هیئت وزیران در راستای اجرای اصول ۱۲۷ و ۱۳۸ قانون اساسی، با پیشنهاد تشکیل شورای توسعه سواحل مکران و تعیین محدوده جغرافیایی منطقه مکران موافقت کرد. بر اساس اصل ۱۳۸ قانون اساسی، دولت می‌تواند تصویب برخی از امور مربوط به وظایف خود در زمینه تدوین و تصویب آیین‌نامه‌ها و تصویب نامه‌ها را به کمیسیون‌های متشکل از چند وزیر واگذار کند که مصوبات آن‌ها در محدوده قوانین پس از تأیید رئیس‌جمهور لازم‌الاجراست. بر اساس این مصوبه «شورای توسعه سواحل مُکران» متشکل از معاون اول رئیس جمهور به عنوان رئیس شورا، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، وزیران امور اقتصادی و دارایی، کشور، راه و شهرسازی و نفت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، یک عضو حقوقی به عنوان نماینده رئیس‌جمهور و همچنین نماینده ویژه رئیس‌جمهور و دبیر شورا (رئیس دبیرخانه) خواهد بود. طبق مصوبه دولت، دبیر شورا به پیشنهاد معاون اول رئیس جمهور و حکم رئیس جمهور تعیین می‌شود؛ ضمن آنکه دبیر شورا نماینده ویژه رئیس جمهور در امور توسعه سواحل مکران خواهد بود. با توجه به اینکه رئیس دولت نیز طی روزهای گذشته با حضور در بین مردم بندر جاسک بر ضرورت توسعه سواحل مکران تأکید کرد، در آینده نه چندان دور شاهد تحولات مهمی در این حوزه خواهیم بود. 

نگاهی به چالش‌های عمرانی در سواحل 
در حوزه عمرانی از جمله چالش‌های موجود در مسئله کمبود تجهیزات بندری برای تخلیه و بارگیری انواع بارهای مختلف است. در حال‌ حاضر ۳۳ بندر تحت مالکیت سازمان بنادر است که از این تعداد ۲۲ بندر جزو بنادر کوچک محسوب شده و دارای کاربری‌های مختلف هستند؛ اما به گفته کارشناسان آن‌ طور که باید به این بنادر توجه نشده است. در کنار این آمار، تعداد بنادر کوچک در کشور به ۳۰۰ عدد می‌رسد. از این ۳۰۰ بندر یاد شده تنها ۲۲ بندر تحت مالکیت سازمان بنادر و دریانوردی است و بقیه بنادر تحت مالکیت سایر ارگان‌ها نظیر شیلات، گمرک، فرمانداری، شهرداری و سایر سازمان‌ها فعالیت می‌کنند. بندر امیرآباد در بهشهر، فریدون‌کنار در مازندران، بندر بوشهر در بوشهر، بندر انزلی در گیلان، بندر شهید بهشتی در سیستان و بلوچستان، بندرلنگه در هرمزگان و چو عبده در کرانه خلیج ‌فارس از بنادر مهم کوچک در کشور هستند. در صورتی بنادر کوچک می‌توانند نقش بندرهای بزرگ را ایفا کنند که نظارت روی این بنادر به‌درستی انجام شود. ایجاد ساختار مناسب برای بنادر کوچک، جذب سرمایه‌گذار از طریق بخش خصوصی و اتصال این بندرها به شبکه ریلی برای انتقال بار می‌تواند موجبات رونق بنادر کوچک در دوران تحریم را که بنادر بزرگ ایران با محدودیت‌های مختلفی به ‌منظور تردد خطوط کشتیرانی مواجه هستند، رقم بزند. این اتفاق سبب خواهد شد روند فعالیت‌های تجاری و ارتباط با بازارهای منطقه‌ای و جهانی حفظ شود.

خبرنگار: محمدی