​​​​​​​در گزارش قبلی توافق‌نامه‌ای که سه سال پیش برای ساماندهی اوضاع نابسامان کشف‌رود 12 مدیر دستگاه‌های مختلف شهری و استانی پای آن را امضا کردند، بررسی کردیم. با اینکه برای هرکدام از دستگاه‌ها تعهدات و شرح وظایفی در آن توافق‌نامه مشترک در نظر گرفته شده بود و نحوه اجرای آن نیز در بسیاری از موارد زمان‌دار بود؛ اما اکنون که از ابلاغ توافق‌نامه نزدیک به سه سال می‌گذرد، اهمال‌کاری همان دستگاه‌ها در موضوع کشف‌رود مشهود است. 
شهرداری مشهد به عنوان فرمانده ساماندهی کشف‌رود در این مدت در نوک پیکان انتقادات قرار داشته است. پس از تغییر و تحولاتی که در مدیریت ساماندهی کشف‌رود انجام شد و حتی نام آن به مدیریت کرانه شمالی تغییر کرد، برای بررسی آنچه در حوزه تعهدات شهرداری به عنوان فرمانده این موضوع بوده و آنچه انجام شده به سراغ فرهاد ذبیحی، مدیر ساماندهی کرانه شمالی رفتیم تا این مباحث را بررسی کنیم.

شهرداری مشهد؛ بهترین از نگاه دیوان‌محاسبات
ذبیحی پیش از هر چیز می‌گوید: براساس آنچه دیوان محاسبات در مورد ساماندهی کشف‌رود بر مبنای توافق‌نامه مشترک منتشر کرده، شهرداری مشهد بیشترین نمره را در این سنجش به خود اختصاص داده است. 
مدیر ساماندهی کرانه شمالی درباره تحویل‌گیری اراضی محدوده کشف‌رود نیز اظهار کرد: تحویل اراضی تا 95درصد انجام شده و 5 درصد باقی‌ مانده که به دلیل تصرفاتی که داشته شرکت آب منطقه‌ای باید پیگیری کند تا تصرفات آزاد شود؛ ولی هنوز در این زمینه چیزی به ما ابلاغ نکرده‌اند.
ذبیحی ادامه داد: موضوع این است که حدود منطقه کشف‌رود به عنوان منطقه حفاظت شده از نظر محیط زیست اعلام شده است که نباید این اتفاق می‌افتاد؛ چرا که برای بحث بازپیرایی و باز بودن دست ما در این موضوع لازم است منطقه از محدوده حفاظت شده خارج شود. استانداری در این راستا مکاتباتی داشته و باید در شورای عالی کشور پیگیری شود. البته برای ورود به زیرساخت‌های گردشگری که جزو بندهای تعهدات شهرداری نیز هست و سرمایه‌گذارانی هم دارد باید محدوده از ذیل منطقه حفاظت شده خارج شود.

پررنگ کردن تصفیه‌خانه سپتاژ برای رد گم‌کنی
وی همچنین درباره مهندسی رودخانه کشف‌رود و میزان فعالیتی که انجام شده است، گفت: مهندسی رودخانه یکی از مواردی است که با همکاری بنیاد مسکن تا امروز انجام و حدود 40میلیارد تومان نیز هزینه شده است. با این وجود و با توجه به مشکلاتی از جمله نبود بودجه، مهندسی رودخانه کشف‌رود تنها 25 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
مدیر ساماندهی کرانه شمالی درواکنش به موضوع عقب بودن ساخت تصفیه‌خانه سپتاژ که شهرداری مشهد متولی آن است، اظهار کرد: پیش از اینکه در مورد تصفیه‌خانه سپتاژ صحبت کنیم، باید این موضوع را بیان کنم که تا امروز شهرداری مشهد حدود250 میلیارد تومان آورده پولی و امکاناتی داشته که این اقدامات در کمتر جایی بیان شده است. هر زمان مطلبی از کشف‌رود عنوان می‌شود، همه تنها آماده نشدن تصفیه‌خانه سپتاژ را می‌بینند در حالی که حجم زیادی از کارها به تنهایی توسط شهرداری انجام شده است. متأسفانه تصفیه‌خانه سپتاژ در حال حاضر به موضوعی برای رد گم‌کنی و پوشاندن کم‌کاری‌هایی که بعضی از دستگاه‌ها در قبال کشف‌رود داشتند، تبدیل شده است. تصفیه‌خانه سپتاژ تا به حال حدود 55 درصد پیشرفت فیزیکی داشته که تلاش ما این است تا هرچه زودتر به بهره‌برداری برسد؛ اما فراموش نکنیم آماده نشدن این تصفیه‌خانه در قیاس با میزان فاضلابی که وارد کشف‌رود می‌شود آنچنان مهم نیست.

15 میلیارد؛ آورده تمام دستگاه‌های دیگر 
ذبیحی افزود: سؤال من این است که کدام یک از دستگاه‌هایی که توافق‌نامه مشترک همکاری امضا کردند، می‌توانند ادعا کنند به تعهداتشان عمل کرده‌اند. من با قاطعیت می‌گویم به جز مقام قضایی که همراهی و کمک داشتند، بقیه کار خاصی برای این موضوع انجام ندادند. تنها آورده مالی از مجموع 160 میلیارد تومانی که مصوبه سفر ریاست جمهوری برای ساماندهی کشف‌رود بود، مربوط به استانداری است که تنها 15 میلیارد تومان از این مبلغ را توانسته پرداخت کند. تمام همراهی دستگاه‌هایی مثل استانداری، آبفا، آب منطقه‌ای و محیط زیست که باید موضوعات مالی را نیز دنبال می‌کردند در همین 15 میلیارد تومان خلاصه می‌شود در حالی که ما تنها در بحث ساخت تصفیه‌خانه سپتاژ تا اینجا 70 میلیارد تومان هزینه کرده‌ایم!

جمع‌آوری موتور تلمبه‌ها با آب منطقه‌ای است
وی در واکنش به وجود موتور تلمبه‌ها و فعالیت تعداد زیادی از آن‌ها در حاشیه کشف‌رود گفت: در مسیر 54 کیلومتری پل شاهنامه تا کنارگذرشمالی حتی یک موتورتلمبه وجود ندارد؛ چرا که ما آنجا را پاک‌سازی کرده و از آن حفاظت می‌کنیم؛ اما آنچه که هست مربوط به 27 کیلومتر پس از کنارگذرشمالی است که شاید نزدیک به 200 موتورتلمبه هم در این محدوده وجود داشته باشد و ما آن را انکار نمی‌کنیم.
آنچه در محدوده شهر بوده (54 کیلومتر) با اینکه جزو وظایف ذاتی آب منطقه‌ای نیز هست، ما پاک‌سازی کردیم؛ اما پس از محدوده شهری، شرکت آب منطقه‌ای باید در راستای ماده‌2قانون توزیع عادلانه آب، تمام ابنیه ساخته شده و موتورتلمبه‌ها را از بستر و حریم کشف‌رود جمع‌آوری کند. با این وجود حتی سال گذشته با استفاده از 14 دستگاه ماشین برای مسیر پس از کنارگذر هم اقدام کردیم که محلی‌ها با نیروهای ما درگیرشدند و 150 میلیون تومان به ماشین‌آلات ما خسارت وارد شد. آب منطقه‌ای نظارت بر این محدوده از کشف‌رود را به حال خود رها کرده و کاری انجام نمی‌شود.

خبرنگار: هاشم رسائی‌فر