امر به معروف و نهی از منکر در کلام امیرالمؤمنین(ع)

نکته‌ها / آیت‌الله مجتبی تهرانی

امر به معروف و نهی از منکر در کلام امیرالمؤمنین(ع)


روایت از امیرالمؤمنین(ع) بیان شده که فرمودند: کسی که سه چیز در او باشد این دنیا و آخرت، به او اختصاص دارد. به قول ما لام، لام اختصاص است. «مَنْ كَانَتْ َفِيهِ لَهُ ثَلَاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْيَا وَ الْآخِره»؛ این دنیا و آخرت برای او است. اینجا «سَلِمَ» به معنای بودن برای شخص است.
نخست: «يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ‌ وَ يَأْتَمِرُ بِهِ»؛ دیگران را به کار نیک سفارش کند و خودش هم کار نیک انجام دهد. یک عده امر به معروف می‌کنند اما خودشان دست خالی هستند. بعضی‌ها  خودشان کار خوب می‌کنند اما دیگران را دعوت به کار خوب نمی‌کنند. نگاه کنید هر دو طرفش را گفته است. حضرت می‌گوید اینکه تنها خودت مقید باشی کار خوب انجام دهی کافی نیست، دیگران را هم باید به کار خوب دعوت کنی. نعوذبالله، از آن طرف که خیلی بد است؛ دیگران را به کار خوب دعوت کنی اما خودت عمل نکنی؛ آنکه خیلی افتضاح است.
دو: «وَ يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يَنْتَهِي عَنْهُ»؛ از کار زشت نهی کند و خودش هم مرتکب کار زشت نشود. باز هم اینجا دوتاست؛ اینکه تنها خودت مقید باشی کار زشت نکنی، کافی نیست؛ دیگران را هم باید از کار زشت بازداری؛ چه رسد به اینکه دیگران را نهی کنی، خودت آن وقت کار زشت کنی که این هم باز افتضاح است.
سوم: «وَ يُحَافِظُ عَلَى حُدُودِ دینِ الله جَلَّ جَلَالُهُ وَ عَلَا»؛ کسی باشد که این حدود الهی را حفاظت کند؛ چون توی روایت تعبیر به حدود دارد. حدود الهی همان دین خداوند و احکام الهی است که در قرآن هم هست. یعنی مرزهایی که خداوند برای اعمال بشر در دنیا قرار داده؛ باید از این مرزها مراقبت کند.
خب، قیام امام حسین (ع) برای همین بود. در خطبه‌ای که خواند خطاب کرد: «النَّاسُ‌ عَبِيدُ الدُّنْيَا وَ الدِّينُ لَعِقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِم»؛ به این جملات می‌رسد: «أَ لَا تَرَوْنَ اَنَّ الْحَقَّ لَا يُعْمَلُ بِهِ وَ الْبَاطِلَ‌ لَا يُتَنَاهَى‌ عَنْهُ»؛ قیام امام حسین(ع) همین بود برای امر به معروف، نهی از منکر، حفظ حدود الهی که دین خداوند بود، چرا که دین به معنای واقعی‌اش داشت منسوخ می‌شد. قیام امام‌حسین(ع) حرکت بر محور همین معنا بود؛ یعنی همین‌هایی که امام‌علی(ع)، پدرش فرمود. از این رو دنیا و آخرت مال امام‌حسین(ع) است. امام ‌حسین(ع) همان‌طور که می‌بینید هم بُرد در دنیا دارد هم برد در آخرت؛ ان‌شاءالله همه مشمول شفاعتش باشیم.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه