کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی با دارا بودن هزاران جلد کتاب و نسخه خطی و آثار تاریخی، به گواهی نامداران گستره‌های فرهنگ و هنر اسلامی  ایرانی، از بزرگ‌ترین و کارآمدترین گنجینه‌های فرهنگی این سرزمین به شمار می‌آید که از سال1376 در مکان فعلی آن در باغ ملی تهران پذیرای اهل علم و هنر است. حاج حسین آقا ملک، نیکوکار و فرهنگ‌دوست بزرگ تاریخ معاصر ایران، این گنجینه تاریخی را به همراه منظومه‌ای از موقوفات اقتصادی به آستان قدس رضوی تقدیم کرده است. به گزارش آستان‌نیوز، امسال کتابخانه و موزه ملی ملک میزبان آیین بزرگداشت پنجاهمین سالروز درگذشت زنده‌یاد حاج حسین آقا ملک است. به بهانه برگزاری این آیین یادبود معنوی و فرهنگی، در خصوص جایگاه این موقوفه فرهنگی و برنامه‌های آن با دکتر محمدرضا رضوان‌طلب، رئیس کتابخانه و موزه ملی ملک به گفت‌وگو نشستیم. 

 کتابخانه ملی ملک چه جایگاهی در بین موقوفات این واقف بزرگ داشت؟ 
کتابخانه ملی ملک، نقطه ثقل و کانون توجهات حاج حسین آقا ملک در بین موقوفاتش بود تا جایی که مسیر اصلی حرکت و فعالیت موقوفاتش را بر محور این کتابخانه قرار داد. به عبارتی او به دنبال تعریف پروژه‌های اقتصادی نبود، اما از آنجایی که حفظ گنجینه کتابخانه ملی ملک و تداوم کار فرهنگی‌اش نیاز به پشتوانه مالی داشت با بلندنظری، بخشی از موقوفات خود را به انجام فعالیت‌های اقتصادی اختصاص داد تا این کتابخانه بی‌نیاز از دریافت بودجه از سایر نهادها باشد. 
همچنین حاج حسین آقا ملک به حدی به کار فرهنگی‌اش در کتابخانه ملی ملک علاقه داشت که تا پایان عمرش در کتابخانه‌اش فعالیت می‌کرد و از هیچ تلاشی برای برطرف کردن نیازهای پژوهشی محققان و مراجعان کتابخانه فروگذاری نمی‌کرد. چنان‌که برخی از محققان امروز که در دوران نوجوانیشان به کتابخانه ملی ملک رفت و آمد داشتند، از برخوردهای پدرانه حاج حسین آقا ملک با خود به نیکی یاد می‌کنند. 

 مجموعه آستان قدس رضوی چگونه نقش خود را در صیانت از کتابخانه و موزه ملی ملک انجام داده است؟ 
این مجموعه نقش خود را در تداوم مسیر فرهنگی حاج حسین آقا ملک به‌خوبی انجام داده است و عواید موقوفات ملک را براساس وقف‌نامه‌های واقف آن، هزینه کرده و می‌کند. 
به‌طور مثال بر مبنای سفارش این واقف نیک‌اندیش، نیم عشر(5 درصد) از عواید خالص سالانه موقوفات ملک صرف ارتقای کمی و کیفی نسخ خطی کتابخانه و موزه ملی ملک می‌شود. 
​​​​​​​
از نگاه صاحبنظران، این کتابخانه چه وجه تمایزی با سایر کتابخانه‌های کشور دارد؟ 
این کتابخانه یکی از 6 کتابخانه برتر کشور در حوزه نسخه‌های خطی به شمار می‌آید. به گفته جمعی از متخصصان و نسخه‌شناسان کشور نیز آثار خطی موجود در گنجینه ملک در مقایسه با آثار سایر کتابخانه‌ها و مراکز خطی مهم کشور سطح کیفی بالاتری دارند چراکه حاج حسین آقا ملک با هدف محقق‌پروری، آثار خطی این گنجینه را گردآوری کرده است. این بزرگمرد نسخه‌های خطی نفیس را با دقت خاصی انتخاب و خریداری ‌کرده و گاه این کار را با صرف هزینه‌های سنگین انجام داده است. همچنین کتابخانه و موزه ملی ملک توجه ویژه‌ای به سطح کیفی خدمات‌رسانی‌اش دارد و بهترین نوع خدمات را به مراجعان خود ارائه می‌دهد تا آن‌ها به استفاده دوباره از خدمات این موقوفه ترغیب شوند.