کشورهایی همچون هندوستان، سنگاپور و فیلیپین، پرطرفدارترین مقاصد توریست‌های درمانجو در دنیا و به عنوان یک رهبر جهانی در عرصه خدمات پزشکی به حساب می‌آیند و سالانه نیز میلیون‌ها دلار از همین مسیر، درآمد کسب می‌کنند.
البته وجود بهترین چشمه‌های آب معدنی، جاذبه‌های بی‌نظیر گردشگری تندرستی و امکانات اقامتی، رفاهی و نظارت پزشکی در این کشورها، سالانه گردشگران زیادی به خود جذب می‌کند؛ اما توانمندی‌های یک شهر یا کشور در علم پزشکی بر خلاف گردشگری تفریحی، تنها با پول و ساخت و ساز بدست نمی‌آید.
وجود پزشکان متبحر و باتجربه، پیشینه علم پزشکی و زیرساخت‌های درمانی و نظارتی، مهم‌ترین زیرساخت در توسعه توریسم درمانی است که استان فارس نیز از این فاکتورها بهره‌مند است.
کلانشهر شیراز با ظرفیت‌های قابل توجه در حوزه پزشکی می‌تواند یکی از بازارهای هدف ایران در گردشگری سلامت محسوب شود و سالانه، ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد.
با این حال؛ اما صنعت نیمه‌جان توریسم درمانی در شیراز، مغفول مانده و ساماندهی این شاخه از گردشگری به حاشیه رفته است. گردشگری سلامت در استان فارس، نظام‌مند نیست و بازار اطلاع رسانی، تبلیغات و بازاریابی برای جذب گردشگر در این بخش، کساد است.
کارشناسان و فعالان حوزه گردشگری معتقدند توریسم درمانی به عنوان صنعتی ارزآور و اشتغال‌زا، راه حل مناسبی برای رفع بیکاری و رشد اقتصادی کلانشهر شیراز است و توسعه آن نیز در گرو انسجام بخش خصوصی با دانشگاه علوم پزشکی، نظام پزشکی و بیمارستان‌های دولتی و خصوصی است.
مسئول کمیته گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر این باور است که نبود آمار مشخص از گردشگران سلامت و نبود یک سامانه در این زمینه، یکی از مهم‌ترین مشکلات عمده این بخش است که هنوز هیچ تدبیر جدی در مورد آن لحاظ نشده است.

گردشگری سلامت، مهجور مانده است
مهرداد شریفی؛ معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز معتقد است استان فارس با داشتن جاذبه‌های گردشگری و وجود اساتید مجرب حوزه‌های مختلف پزشکی، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از همین رو شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری سلامت باید به طور جدی دنبال شود.
به گفته این مسئول، راه‌اندازی وب سایت و درگاه‌های اینترنتی در راستای معرفی مجموعه سلامت و تشریح فرایند درمان به زبان‌های عربی و انگلیسی باید در دستور کار قرار گیرد.

توریسم درمانی در فارس متولی ندارد
در هر حال اگر چه کلانشهر شیراز، ظرفیت‌های عظیمی در حوزه توریسم درمانی دارد و یکی از پایه‌های شورای عالی گردشگری سلامت در استانداری فارس نیز بر همین اساس بنا شده؛ اما رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی فارس در گفت‌وگویی که با بازار انجام داده اعتقاد دارد در هر حوزه‌ای که آشپز چند تا باشد، آش یا شور می‌شود و یا بی نمک!
به گفته سهراب شرفی شهرداری و شورای شهر نیز کمیسیون‌های گردشگری دارند؛ اما در عین حال، توریسم درمانی در فارس، متولی ندارد. استانداری باید تمامی ارگان‌های مرتبط را زیر یک چتر، هماهنگ کند تا گردشگری سلامت، ساماندهی شود.
شرفی معتقد است نابسامانی‌های مبادی فرودگاه، نبود زیرساخت‌ها و بی‌ضابطه بودن تاکسی‌های این بخش، تنها بعضی از موانعی است که در مسیر گردشگری سلامت در کلانشهر شیراز وجود دارد. نکته قابل تأمل اینکه با توجه به تحریم‌ها و عدم‌کارایی ویزا کارت در ایران، شورای عالی گردشگری فارس هنوز زیرساخت‌های لازم را برای ایجاد یک بانک مشخص در مبادی ورودی در راستای تبدیل ریال و دلار گردشگران مهیا نکرده است.

پای بیمارستان‌های شیراز لنگ می‌زند
بنا به تأکید رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی فارس، یک پای بیمارستان‌های شیراز نیز همچنان در جذب گردشگری سلامت، لنگ می‌زند. در واقع فاصله این بیمارستان‌ها با استانداردهای جهانی، بسیار زیاد است و مسائلی همچون آموزش و یا تسلط بر زبان‌های مختلف هنگام راهنمایی و پذیرش بیماران مورد توجه قرار نگرفته است.
اگرچه بنا به اظهارات مسئولان، ۹ بیمارستان در کلانشهر شیراز، استانداردهای لازم برای پذیرش گردشگری سلامت را دارند؛ اما به قول شرفی، تشکیلات راهنمای گردشگری در فارس بسیار ضعیف است.
این مسئول معتقد است ریل‌گذاری و رسیدگی به این مسائل، وظیفه حاکمیت است؛ چرا که بخش خصوصی، قادر به تحکم گویی، وضع قانون و صدور بخشنامه نیست.
به گفته رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی فارس به دلیل بی‌انضباطی‌هایی که سالیان سال در حوزه توریسم درمانی وجود داشته، همچنان در روی همان پاشنه می‌چرخد.
به قول او هنوز در سطح کلانشهر شیراز، کیوسک‌های راهنمای گردشگر و یا اپلیکیشن و بروشورهایی که گردشگران را هدایت و راهنمایی کند، وجود ندارد و نبودِ این زیرساخت‌ها، توریسم درمانی را از قافله توسعه، عقب نگه داشته است.
این مسئول به این نکته نیز اشاره کرد که رقیب جدی ایران در حوزه گردشگری سلامت، هند و ترکیه و رقیب فارس در کشور، شهر یزد است. درعین حال مسئولان گردشگری استان، دغدغه‌ای برای توسعه زیرساخت‌های توریسم درمانی ندارند و کارنامه فعلی، نتیجه همین مسئله است.

با همایش، توریسم درمانی به سامان نمی‌رسد
در استان فارس به دلیل نبود یک سامانه مشخص، آمار دقیقی از تعداد گردشگران سلامت وجود ندارد و شرفی نیز با یادآوری این موضوع، تأکید کرد در طول هفته، دو پرواز از عمان به شیراز انجام می‌شود که در مقایسه با ۲۰۰ پرواز کشورهای رقیب در هفته، آمار بسیار ناچیزی است که در حد و اندازهِ قطب پزشکی کشور با این همه پزشک مشهور و حاذق نیست.
شرفی با اشاره به جانمایی ۸۴۰ هکتار شهر سلامت در فاصله ۶۰ کیلومتری شیراز، تأکید کرد که سنگ بزرگ برداشتن، نشانه نزدن است و مشابه این مسئله نیز در هیچ کجای دنیا وجود ندارد.
به اعتقاد رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی شیراز، تعریف چهار شهرک ۱۰هکتاری در چهار گوشه شهر، تمرکز پزشکان خاص در آن مناطق و ساخت متل‌ها و تسهیل حمل و نقل، منطقی‌تر از آن است که یک شهر بزرگ مقیاس در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر ساخته شود. به قول شرفی، فارس در حوزه گردشگری سلامت باید اقدامات اورژانسی انجام دهد و کم کم خودش را به قافله دنیا برساند وگرنه با همایش، نمایش و شعار، حوزه توریسم درمانی به سامان نمی‌رسد.