قلعه باستانی فلک‌الافلاک یکی از شاخص‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان است. بنای عظیم آجری مربوط به دوره ساسانی که همچنان استوار روی تپه‌ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد میزبان دوستداران میراث فرهنگی این مرز و بوم است.
زیبایی و معماری شگفت‌انگیز قلعه فلک‌الافلاک موجب شده این قلعه تاریخی و باستانی لرستان از سوی بسیاری از کارشناسان به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب گیرد.

«فلک‌الافلاک» همچنان در انتظار ثبت جهانی
این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیکی خود در قرن چهارم هجری قمری به عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل بویه درآمد و از قرن ششم هجری پس از ساخته شدن شهر جدید خرم‌آباد این قلعه نیز به نام خرم‌آباد معروف شد و احتمالاً نام فلک‌الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.
این بنای کم‌نظیر مربوط به دوره ساسانی است و به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
طی سال‌های گذشته همواره موضوع ثبت جهانی فلک‌الافلاک به عنوان شاهکار معماری جهان مطرح بوده تا این اثر تاریخی در فهرست موقت ثبت جهانی قرار گیرد؛ ولی با وجود گذشت سال‌ها با فراهم نشدن زمینه ثبت جهانی، فلک‌الافلاک در فهرست موقت خاک می‌خورد.
به نظر می‌رسد موارد مختلفی در ثبت جهانی نشدن قلعه تاریخی فلک‌الافلاک مؤثر باشد. عواملی که شاید تنها بخشی از آن به عدم آزادسازی حریم این بنای تاریخی بازگردد و عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند روند ثبت جهانی این اثر تاریخی را تحت تأثیر قرار دهد.

تأکید رئیس جمهور بر ثبت جهانی 
در جریان یازدهمین سفر استانی رئیس جمهور به استان لرستان، حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی از قلعه باستانی «فلک‌الافلاک» بازدید کرد و در جریان این بازدید از تأمین اعتبارات لازم برای مرمت و اجرای طرح استحکام بخشی بنای تاریخی قلعه فلک‌الافلاک خبر داد.
وی همچنین بر فراهم کردن شرایط ثبت جهانی این قلعه تأکید کرد.
رئیس جمهور بر ضرورت آزادسازی حریم قلعه فلک‌الافلاک به عنوان یکی از مشکلات این مجموعه تاریخی- فرهنگی تأکید کرد و گفت: قلعه فلک‌الافلاک از آثار تمدنی و مدنیت مردم این خطه است و باید به خوبی نگهداری و معرفی شود.
رئیسی خاطرنشان کرد: دولت برای ترمیم و نگهداری آثار تاریخی، اعتبار مناسبی در نظر گرفته است و با توجه به اینکه میراث تاریخی و فرهنگی گنجینه‌های پرارزشی هستند، بنابراین باید برای نسل‌های آینده به خوبی نگهداری شوند.

وعده معاون میراث فرهنگی 
فرهاد زیویار؛ استاندار لرستان در دیدار با علی دارابی؛ قائم ‌مقام وزیر و معاون میراث ‌فرهنگی کشور با اشاره به اقداماتی که برای گره‌گشایی از مشکلات قلعه تاریخی فلک‌الافلاک خرم‌آباد پس از سفر رئیس‌جمهوری انجام شده است، از آمادگی استان برای فراهم کردن زمینه‌های ثبت جهانی آن خبر داد.
وی در این ملاقات با اشاره به جاذبه‌های سیاحتی، زیارتی و گردشگری استان و وجود آثار فراوان تاریخی و میراثی، خواستار توجه بیشتر وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی به لرستان شد.
علی دارابی؛ قائم‌ مقام وزیر و معاون میراث ‌فرهنگی کشور نیز در این دیدار با تشکر از اقدامات انجام شده برای ثبت جهانی قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد گفت: ثبت جهانی این قلعه مطالبه مردم و تأکید ویژه رئیس ‌جمهور محترم است.
وی از آمادگی معاونت میراث‌ فرهنگی برای تشکیل پرونده ثبت جهانی و دعوت از کارشناسان یونسکو برای بازدید و مشاهده میدانی این اثر کم‌نظیر تاریخی خبر داد.
قائم ‌مقام وزیر و معاون میراث‌ فرهنگی کشور، استان لرستان را از جمله قطب‌های مهم میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی کشور برشمرد و بر توسعه کمی و کیفی استان در این سه حوزه تأکید کرد.

همه مصائب فلک الافلاک
بنا بر این گزارش، بخش عمده‌ای از حریم بنای باستانی فلک‌الافلاک طی سال‌های گذشته آزادسازی شده؛ ولی متأسفانه بعد از آزادسازی، ساماندهی این حریم از سوی متولیان امر مورد غفلت قرار گرفته تا تبدیل حریم این بنای تاریخی به یک سایت گردشگری، مغفول واقع شود.
از سوی دیگر طرح استحکام بخشی و لرزه خیزی قلعه تاریخی فلک‌الافلاک سال‌هاست به دلایل مختلف عملیاتی نشده و امروز شاهد مشکلاتی در این بنای تاریخی هستیم؛ مشکلاتی که با هشدار مسئولان ملی و استانی نیز مواجه بوده است.
نم زدگی دیواره‌های قلعه باستانی فلک‌الافلاک، گلسنگ‌هایی که روی دیواره دیده می‌شوند، ساخت راه‌پله‌های نوساز بدون توجه به همخوانی با این بنای تاریخی، وجود موزه‌های مردم‌شناسی و باستان‌شناسی داخل این بنای منحصر به فرد و آسیب‌های ناشی از فعالیت این موزه‌ها و… همه و همه مشکلاتی است که این بنای تاریخی با آن دست به گریبان است.