بازخوانی نمونه‌هایی از سیره تربیتی امام کاظم(ع)

بازخوانی نمونه‌هایی از سیره تربیتی امام کاظم(ع)

حجت‌الاسلام سید مهدی واعظ موسوی، کارشناس و مشاور حوزه خانواده

همه عالم می‌دانند اسلام در فراگیری علم و دانش دید وسیعی دارد. از نظر اسلام، دورترین نقطه زمین اگر دانشی باشد باید گام بلند برداریم و به آن نقطه برویم و خود را محدود نکنیم.


​​​​​​​ این موضوع حتی از نظر زمانی نیز در اسلام مورد توجه بوده، به‌طوری که از نظر اسلام انسان از زمان تولد تا مرگ باید به دنبال فراگیری علوم مختلف باشد.
این پهنه مکانی و زمانی نشان می‌دهد چقدر امامان ما به دانش آموختن نظری ویژه دارند. دین ما دین جهالت نیست، سبک اهل بیت(ع)، سبک فراگیری و دانش‌آموزی است. از نظر ائمه اطهار(ع) به‌ویژه امام موسی کاظم(ع)، باید آگاهی‌های لازم را به فرزندان بیاموزیم و زمینه را برای آموختن فراهم کنیم، دین عوام و ناآگاهی نیست.
امام موسی کاظم(ع) فرزندان را به طور جدی به تحصیل علم و تفقه در دین دستور می‌دادند. ایشان كتاب خدا را از همه بهتر حفظ و افقه اهل زمان بودند، صوتشان در قرائت قرآن از همه نيكوتر بود، وقتی قرآن می‏ خواندند محزون می‌‏شدند، آن‌ها كه قرائت ایشان را می‏شنيدند، گريه می‏كردند.
از حقوق فرزند بر والدین، انتخاب نام نیکو است؛ در این زمینه، امام موسی کاظم(ع) می‌‌فرمایند: اولین کار نیکی که والدین برای فرزندشان انجام می‌‌دهند این است که نام نیکو برای او انتخاب کنند. ایشان در روایت دیگری در پاسخ به یکی از یارانشان فرموده‌اند: آیا دین به جز مهرورزی و دوست داشتن چیزی است؟ با انتخاب نام نیکو برای فرزند، والدین این کار را می‌کنند، محبوب‌های من این‌ها هستند و از آنچه مقابل پیشوایان دین قرار دارد، اظهار بیزاری می‌کنند.
والدین با الگو گرفتن از امام موسی کاظم (ع)، فرصت نام‌گذاری را از خود و فرزندانشان نگیرند، آن‌ها با نام‌گذاری درست و مناسب فرزندان خود، اعلام وفاداری، ابراز وجود و بیان خویشتن می‌کنند.
یک نفر از فرزندش به امام موسی کاظم(ع) شکایت کرد، حضرت فرمود: فرزندت را نزن، با او قهر کن، اما طولانی مدت قهر نکن. 
این جمله به معنای ممنوع کردن تنبیه بدنی برای کودکان از سوی این امام همام است، حتی اگر والدین با تنبیه بدنی، خسارتی به کودک وارد نکرده یا تغییری به شکل فیزیکی در او ایجاد نکنند.
در اسلام قانونی به نام «دیات» وجود دارد که بر اساس آن، اگر پدر یا مادر به کودک سیلی بزنند و صورت کودک قرمز شود، باید به عنوان دیه چند گرم طلا بدهند، این میزان دیه برای کبودی، سیاه شدن و... صورت یا بخشی از بدن کودک افزایش می‌یابد.
به قول شهید مطهری، ترس و ایجاد ترس هیچ کس را تربیت نکرده، ترس مربی نیست، فقط یک بازدارنده است، تربیت یک موضوع ظریف و هنری بوده و مهارت می‌خواهد. 
یکی از درس‌های مهم امام موسی کاظم(ع) این است که ایشان به اصحابشان فرموده‌اند، خلقت خداوند مرا درخواست‌کننده نیافریده است، این موضوع نشان‌دهنده این است که توقع و درخواست، واژه‌هایی هستند که شأن و منزلت انسان را پایین می‌آورند، توقع، کشنده‌ترین واژه است. 

برچسب ها :
ارسال دیدگاه