حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در نشست خبری مشترک مقامات دو کشور گفت: ایران و عراق اراده‌ای عمیق و جدی برای توسعه روابط در همه حوزه‌ها دارند و تسهیل سفر زائران ایرانی عتبات، اقدامی قابل ستایش است‌. وی افزود: امروز توافق کردیم تعاملات دو کشور در بخش سیاسی اقتصادی گسترش پیدا کند. الکاظمی نخست وزیر عراق نیز با اشاره به روابط دوکشور گفت: در چارچوب مصالح و منافع مشترک دو ملت و کشور روابط تجاری فی‌مابین را تقویت می‌کنیم.تلاش رژیم صهیونیستی برای عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل، ضرورت تداوم آتش‌بس و پایان جنگ یمن، افزایش همگرایی و ارتباطات منطقه‌ای از جمله محورهای مورد اشاره دکتر سید ابراهیم رئیسی در این دیدار بود.آمدن الکاظمی به ایران در حالی اتفاق می‌افتد که وی پیش از این در سفری یک‌روزه به عربستان سعودی رفته بود. همین اتفاق سفر او به ایران را مهم‌ترجلوه می‌دهد.

عراق به دنبال بهبود روابط تهران و ریاض 
دکتر مرتضی موسوی خلخالی، دیپلمات اسبق و کارشناس مسائل خاورمیانه  در این‌باره به خبرنگار ما می‌گوید: دولت عراق باید علاوه بر آمریکا و عربستان، به‌دنبال تنظیم روابطش با ایران نیز باشد؛ زیرا بیشترین ظرفیت همسایگی را با ایران دارد. متأسفانه انعکاس رسانه‌ای ایران از گفت‌وگوها در بغداد منطقی نبود و این مسئله موجب فرسایش مذاکرات شد. دولت عراق از یک سو به رشد تعامل ترکیه و عربستان نگاه می‌کند و از سوی دیگر به احیای برجام و زمزمه حصول توافق بین ایران و  غرب می‌اندیشد. اگرچه الکاظمی، با ترک‌ها روابط حسنه‌ای ندارد اما حل مشکلات 
فی مابین ایران و عربستان را راه حل برون رفت از بحران‌ می‌داند. اگر عراق موفق به تقویت روابط ایران و سعودی بشود، این موضوع به جایگاه سیاسی عراق در بین کشورهای منطقه کمک خواهد کرد. اقدام تشویقی ایران در حمایت از آتش بس در یمن و عقب کشیدن آمریکایی‌ها از غرب آسیا به دلیل تمرکز آن‌ها بر چین و روسیه نیز از جمله عواملی هستند که سبب شده است عراق به دنبال بهبود روابط تهران و ریاض باشد.

الکاظمی به دنبال موفقیت دیپلماتیک
جعفر قنادباشی تحلیلگر مسائل بین‌الملل نیز در پاسخ به این پرسش که نقش مصطفی الکاظمی در تلاش برای ازسرگیری روابط ایران با عربستان چیست، می‌گوید: الکاظمی نخست وزیر موقت عراق است، به همین خاطر کمتر می‌تواند در حوزه اقدامات بلندمدت سیاسی وارد شود. به نظر می‌رسد وی بیشتر رایزنی درباره زمینه چینی برای راهپیمایی اربعین، روابط تجاری و رونق سیاسی اقتصادی به صحبت بپردازد. او به دنبال اثبات موفقیت سیاست خارجی خویش به ایران آمده و می‌خواهد تا در آینده از سوی جریان‌های سیاسی و مردمی عراق، به عنوان گزینه نخست وزیری معرفی شود. تلاش برای تقویت امنیت مرزی دو کشور و ادامه همکاری مستشاری نیروهای ایران در عراق و مبارزه با تروریسم نیز از اهمیت بالایی در گفت‌وگوهای وی با مقامات ایرانی، برخوردار است. اگرچه تلاش‌های دولت عراق برای تقویت تعامل بین ایران و عربستان نیز مطرح است، اما موضوع میانجی‌گری آن‌قدرها هم جدی نیست. در گفت و گوهای تهران و ریاض، عراق به عنوان رابط و محل مذاکرات انتخاب شده است و اصلاً صحبت از میانجی‌گری نیست. الکاظمی می‌خواهد 
از سرگیری روابط تهران و ریاض را به اسم خودش تمام کند تا موقعیت دولتش را نزد افکار عمومی و پایگاه اجتماعی‌اش تحکیم بخشد.

بایدن به دنبال بر هم زدن نظم منطقه‌ای
محمد امین سواری کارشناس ارشد مسائل عراق در پاسخ به چیستی رابطه سفر بایدن به عربستان و حضور الکاظمی در تهران معتقد است: دولت عراق به‌دنبال موازنه در روابطش است. این سفر را نمی‌توان بی ارتباط با سفر بایدن به منطقه دانست. عراق نیز از مدعوین اجلاس بایدن در عربستان است. بر سر این قضیه جریان‌های سیاسی عراق از الکاظمی انتقاد کرده‌اند. اما او در دیدار با مقامات عراقی تأکید کرده به دنبال تسهیل عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نیست و اجازه تعرض به ایران را نیز نخواهد داد. هدف بایدن از سفر به منطقه حمایت از اسرائیل است. من معتقدم الکاظمی برای تبیین مواضع به تهران آمده تا مانع از بروز چالش بین تهران و ریاض شود. همچنین عربستان با روی کارآمدن دموکرات‌ها با آمریکا دچار مشکل شده است، به همین خاطر میل به تقویت پیوند منطقه ای پیدا می‌کند و بایدن در این سفرسعی خواهد کرد ذهن بن سلمان را در حوزه مورد نظرش کانالیزه کند.

بن‌سلمان درس گرفته است؟
همچنین علیرضا تقوی‌نیا در پاسخ به اینکه ارزش افزوده حضور نخست وزیر عراق در تهران برای ریاض چیست؟ می‌گوید: بن‌سلمان در تدارک تسلط بر تخت پادشاهی حجاز است. او شخصیت عاقلی نیست، اما چون پای پادشاهی‌اش وسط آمده است هربار از ارتباط عراق با تهران برای تلطیف روابط استفاده می‌کند. بن سلمان از سوی دیگر اما، بایدن را به خانه می‌آورد تا موقعیتش تثبیت شود و دیگر شاهد بازگشایی پرونده‌های حقوق بشری مانند قتل جمال خاشقچی نباشد. بن سلمان ترجیح می‌دهد آغاز دولتش در عربستان در کمال آرامش باشد، به همین خاطر با یمنی‌ها سر مدارا گرفته و  درظاهر دست از اقدامات مخرب علیه جمهوری اسلامی ایران نیز برداشته است.

​​​​​​​خبرنگار: حسین محمدی اصل