دعوتید به روضه جهانی امام حسین(ع)

گفت‌وگو با تهیه‌کننده «حسینیه معلی» که آینه تمام‌نمای آیین‌های عزاداری محرم است

دعوتید به روضه جهانی امام حسین(ع)

برنامه «حسینیه معلی» بزرگ‌ترین حسینیه این روزهاست که دایره مخاطبانش به وسعت خانه‌های مردم ایران و شیعیان جهان است.


این برنامه که فصل هشتم آن از نخستین شب ماه محرم روی آنتن شبکه3 سیما رفته، بزرگ‌ترین حسینیه کشور است که به ترویج فرهنگ روضه‌خوانی، نوحه‌خوانی و هیئت‌داری با حضور مداحان، پیشکسوتان و پیرغلامان هیئت‌های مذهبی کشور می‌پردازد. 
برنامه حسینیه معلی در فصل جدید با حضور داورانی چون سعید حدادیان، نریمان پناهی، حسین سیب‌سرخی و حیدر البیاتی (از عراق) و با اجرای نجم‌الدین شریعتی روی آنتن می‌رود. سیدحسین آقامیری نیز به عنوان کارشناس مذهبی در این برنامه حضور دارد.
این برنامه شبانه در فصل جدید خود، تغییراتی در میز ذاکران، دکور و آیتم‌های برنامه داشته است. با تغییراتی که در میز ذاکران و مداحان اتفاق افتاده، حیدر البیاتی به جای نزار قطری که در فصل گذشته حسینیه معلی بود، نشسته است. به جای مهدی رسولی و محمدرضا طاهری هم حسین سیب‌سرخی و نریمان پناهی آمده‌اند. به جای حجت‌الاسلام مصطفی کرمی که تجربه دو بار حضور در حسینیه معلی را دارد، این بار سیدحسین آقامیری پشت میز کارشناسی حضور یافته است. 
سعید ستودگان، تهیه‌کننده این برنامه درباره تغییرات این فصل به خبرنگار ما می‌گوید: برنامه در همه فصول تغییراتی نسبت به فصل قبل خود داشته است چون به سمت جامع‌تر و پخته‌تر شدن حرکت می‌کند. با مطالعه و پژوهش روی فصول گذشته، ضمن رفع نواقص و نوآوری‌های جدید، فصل جدید تولید شده است. 
او با اشاره به تغییرات میز ذاکران در فصل هشتم خاطرنشان می‌کند: در انتخاب اعضای میز ذاکران در همه فصول سعی شده با توجه به هدف‌گذاری کارویژه آن فصل، از ذاکران و کارشناسان مذهبی دعوت کنیم. در این فصل هم با توجه به کارویژه‌هایی که تعریف شده بود در خدمت این عزیزان بودیم که سختی‌های زیادی را در تولید به جان خریدند و به پویندگی و بالندگی برنامه کمک کردند.
این برنامه 11قسمتی تغییراتی در دکور هم داشته و کمی متفاوت‌تر از فصل قبل است ولی فضای استودیو همچون گذشته، شمایل حسینیه‌‌ای دارد و عزاداران گرد سِن کوچک وسط استودیو می‌نشینند، سینه می‌زنند، اشک می‌ریزند و عزاداری می‌کنند. استفاده از مداحان جوان و مستعد و اجرای آیین‌های بومی عزاداری هم سبب شده ظرفیت‌های پنهان آیین‌های عزاداری کشور عیان شود. به بیان دیگر، تنوع سبک و مدل مداحی، روضه‌خوانی و مرثیه‌سرایی شرکت‌کنندگان و توجه به آیین‌های عزاداری اقوام مختلف ایرانی و حتی دیگر کشورها، از نکات برجسته حسینیه معلی است. مداحان و روضه‌خوانان نوجوان، جوان، میانسال و مسنی که به‌ خوبی نشان دادند ملت ایران و امت شیعه جهان، چه استعدادها و ظرفیت‌های کم‌نظیری در عرصه ذاکری اهل ‌بیت(ع) دارند.

احیاکننده آیین‌های عزاداری رو به فراموشی
حسینیه معلی سالی دو بار درهایش را به روی مردم باز می‌کند؛ یک ‌بار در ماه‌های محرم و صفر و بار دیگر در اعیاد شعبانیه. ستودگان درباره زمان پخش فصل بعدی، یادآور می‌شود: پس از پایان این 11 قسمت، مدیران شبکه درباره فصل جدید برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری خواهند کرد. 
به گفته وی، آنچه مخاطبان در فصل هشتم این برنامه روی آنتن می‌بینند نشان از کار گروهی طولانی‌مدت در شناسایی آیین‌های عزاداری اقوام مختلف کشور دارد، اینکه بومیان مناطق مختلف ایران در ایام عزاداری و اعیاد دینی و مذهبی چطور به محضر اهل ‌بیت(ع) عرض ادب و ارادت می‌کنند.
این برنامه تلاش دارد نشان‌دهنده بخشی از گنجینه‌ غنی و عظیم مداحی با گویش‌ها و رسوم مختلف باشد. از سوی دیگر، سلیقه مخاطبان را در انتخاب مداحی و روضه بالا ببرد و نوجوانان و جوانان علاقه‌مند به مداحی را راهنمایی کند.به باور ستودگان، مأموریت اصلی این برنامه مثل تمام حسینیه‌ها، روضه‌خوانی و برپایی مجلس عزای اهل ‌بیت(ع) است. این برنامه در میان اجراهایش، مداحی‌های مختلف و آیین‌های متنوع را هم پخش می‌کند. آیین‌هایی که گروه پژوهشی برنامه برای شناسایی آن‌ها به روستاها و مناطق مختلف ایران رفتند، ضمن اینکه حسینیه معلی حالا نامی شناخته شده در میان هیئت‌های مذهبی سراسر کشور است و بسیاری علاقه‌مند به حضور در آن هستند، اما آنچه یک امتیاز ویژه برای این برنامه به شمار می‌رود پرداختن به آیین‌های عزاداری در حال فراموشی بوده و این برنامه به بازنمایی این آیین‌ها همت گماشته است. 
ستودگان می‌گوید: آیین‌هایی که در این فصل معرفی می‌شوند حدود 40آیین از نقاط مختلف کشور و جهان است و میهمانان زیادی به برنامه دعوت شده‌اند که در هر قسمت از برنامه میزبان 200 تا هزار نفر هستیم که به استودیو می‌آیند و به اجرای آیین می‌پردازند. 

از لم‌خوانی افغانستانی‌ها تا طواف علم شیعیان هیمالیا
در این فصل از برنامه 40 اجرا از آیین‌های بومی نقاط مختلف کشور و جهان پخش می‌شود که برخی از آن‌ها آیین‌های شناخته شده‌ای برای عموم مردم نیستند همچون آیین‌ عزاداری اردبیلی‌ها، بیل‌برداری اهالی خوسف خراسان جنوبی، لم‌خوانی افغانستانی‌ها، رجزخوانی کودکان یمنی، آیین محرمی طواف علم توسط شیعیان منطقه هیمالیا و... .
گروه‌های پژوهشی و سردبیری برنامه چند ماه کار کرده‌اند تا آیین‌های عزاداری مناطق مختلف را شناسایی کنند. به شهرهای بسیار کوچک و روستاهای کم‌جمعیت هم سر زدند تا آیین‌های عزاداری آن‌ها در برنامه نشان داده شود. متقاضیان هم از مسیر فراخوان عمومی برای حضور در برنامه اعلام آمادگی کردند. 
نام‌گذاری شب‌های برنامه همچون سال‌های گذشته به نام شهدای کربلا بوده و این نام‌گذاری محور موضوعی برنامه‌های امسال نیز قرار گرفته است؛ مثلاً شب سوم به نام حضرت رقیه(س) بود و شب پنجم به نام حضرت عبدالله(ع) یا شب ششم به نام حضرت قاسم(ع). در شب سوم، تعزیه‌ای از وداع حضرت رقیه(س) با امام حسین(ع) اجرا شد که بسیار سوزناک و جانگداز بود. سپس از قطعه ضریح حضرت رقیه(س) رونمایی و قصه رسیدن این تکه از ضریح مطهر به ایران هم روایت شد.
امسال هم مانند سال گذشته علاوه بر اینکه ذاکران و مداحان معروف و شاخص کشور مداحی می‌کنند، مداحانی از کشورهای افغانستان، پاکستان، عراق و... نیز در این برنامه حضور دارند و مداحی می‌کنند.
ستودگان درباره اینکه این فصل از برنامه روی مسئله مقاومت و صهیونیست‌ستیزی تأکید ویژه‌ای دارد، توضیح می‌دهد: ضبط این فصل از حسینیه معلی پیش از تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی و آمریکا به کشورمان بود و دست ما برای پرداختن به این مسائل باز نبود که به اطلاع مخاطبان هم رسید ولی با توجه به اتفاق‌های چند سال گذشته در جبهه مقاومت و رشادت‌هایی که مردم آزاده منطقه در جبهه‌های مختلف مقاومت داشتند به این موضوعات پرداختیم. میهمانان خاصی هم با همین محوریت دعوت شدند و در برنامه حضور دارند که در شب‌های مختلف، مردم آن‌ها را می‌بینند. 
به گفته او، ضبط برنامه پیش از جنگ بود ولی پس از تولید برنامه با جنگ 12روزه همزمان شد اما هیچ اتفاقی نمی‌تواند جلودار برنامه حسینیه معلی و حرکتی باشد که برای نشر معارف سیدالشهدا(ع) انجام می‌شود، از این رو گروه تولید برنامه هم پرتوان مشغول تدوین و آماده کردن برنامه بودند تا بتوانند از شب اول محرم آن را به آنتن برسانند و این مسیر به مدد اهل بیت(ع) ادامه می‌یابد. 

 پربیننده‌ترین برنامه تاریخ تلویزیون
این برنامه فرصتی برای انتقال توانایی‌های جوانان و عاشقان حسینی در حوزه مداحی است و عرض ارادتی به ساحت مقدس اباعبدالله الحسین(ع). «حسینیه معلی» هر چه پیش رفت به شمایلی از یک برنامه باشکوه و تماشایی مذهبی نزدیک شد و حالا مدیران تلویزیون می‌توانند به چشم یک برند قابل اعتنا در تولید برنامه‌های مذهبی به آن تکیه کنند. 
تهیه‌کننده برنامه درباره دلایل پربیننده‌شدن حسینیه معلی می‌گوید: اگر این برنامه به پربیننده‌ترین برنامه معارفی تلویزیون و پربیننده‌ترین برنامه تلویزیون حتی در میان برنامه‌های سرگرم‌کننده (براساس داده‌های مرکز تحقیقات صدا و سیما) تبدیل شده چون نور سیدالشهدا(ع) آن قدر جهانشمول است که برنامه‌ای مثل حسینیه معلی در دل مردم جا باز می‌کند. از سوی دیگر نشان‌دهنده عمق دلدادگی مردم ما به امام حسین(ع) و ذات پاک معصومین(ع) است.
به گفته ستودگان، وقتی یک برنامه مناسبتی دهه محرم با ��خش 12-10 قسمت به پربیننده‌ترین برنامه تلویزیون تبدیل می‌شود نشان از لطف و عنایت اهل بیت(ع) و عمق ارادت مردم شریف ایران به ساحت سیدالشهدا(ع) دارد که مهر تأییدی بر عرض ارادت مردم ایران به ائمه معصومین(ع) است. 
برنامه حسینیه معلی به صورت همزمان در کشورهایی مانند لبنان، پاکستان و ترکیه پخش می‌شود. ستودگان در این باره می‌گوید: این برنامه از شبکه‌های3 و قرآن سیما و در شبکه‌های خارجی هم با ترجمه به زبان‌های انگلیسی، عربی و اردو برای مخاطبان جهانی پخش می‌شود. علاوه بر اینکه با شبکه‌های مختلفی برای پخش صحبت شده، انتشار برنامه در بسترهای فضای مجازی هم ادامه دارد تا همه علاقه‌مندان در سراسر جهان، حسینیه معلی را ببینند.
اگرچه از عمر این برنامه چندان نمی‌گذرد اما توجه سازندگانش به سلیقه مخاطبان و تلاش برای تولید اثری فاخر و خوب سبب شده یک محصول فرهنگی شاخص و تماشایی در ویترین رسانه ملی جا بگیرد و آن ‌قدر چشمنواز و ارزشمند باشد که بینندگان به ‌راحتی از کنار آن عبور نکنند. در واقع سازندگان حسینیه معلی ضعف برنامه‌های معارفی در صدا و سیما که عموماً به تولید برنامه‌هایی کلیشه‌ای و ارزان‌قیمت ختم می‌شد را یافتند و به فکر تولید برنامه‌ای سنگین‌تر و اثرگذارتر افتادند، جسارت کردند و با همفکری جمعی از بزرگان حوزه فرهنگ و دین به این نتیجه رسیدند می‌توان برنامه‌ای با تولید سنگین ساخت و گروهی از بهترین‌ها در حوزه دکور، فیلم‌برداری، صدا و دیگر حوزه‌های فنی و محتوایی را پای کار آورد تا برنامه‌ای در شأن اباعبدالله الحسین(ع) و عزاداران حسینی روی آنتن برود. 

خبرنگار: زهره کهندل

برچسب ها :
ارسال دیدگاه