الگوی خدمت بی‌منت در سایه ولایت

الگوی خدمت بی‌منت در سایه ولایت

شهید رئیسی، رئیس‌جمهوری در تراز انقلاب اسلامی بود. چنان‌که رهبر معظم انقلاب نیز فرمودند: «او شخصیتی جامع‌الاطراف داشت که نه‌تنها از تهدیدات و تحریم‌ها نمی‌هراسید، بلکه برای رفع تهدید‌ها و خنثی‌سازی تحریم‌ها تلاش می‌کرد».

شیوه مدیریتی و تعهد بی‌چشمداشت این شهید به خدمتگزاری، الگویی ارزشمند برای مسئولان و جامعه بوده که درک عمیق آن مستلزم بررسی دقیق عملکرد، بینش انقلابی و سبک مدیریتی او است.
دلایل مختلفی برای این توصیف وجود دارد که ازجمله به سبک زندگی و سیره شهید آیت‌الله رئیسی بازمی‌گردد. گاهی مشاهده می‌شود فردی بسیار خوش‌فکر، متخلق و متخصص است اما تحرک لازم را ندارد. گاهی فردی با تحرک بالا دیده می‌شود، اما از زیرساخت‌های فکری و اندیشه‌ای برخوردار نیست. گاهی نیز فردی شایسته است، اما اطرافیان یا خانواده‌اش مشکلاتی دارند. در طول دوران انقلاب با شخصیت‌های متنوعی روبه‌رو بوده‌ایم، اما شهید رئیسی کسی بود که از کودکی و نوجوانی طعم سختی را چشید، خودساخته شد، رشد کرد و شکوفا شد. حتی در جوانی و میانسالی نیز دوران سخت زندگی را فراموش نکرد و همواره بر آن تأکید داشت: «من فقر و زندگی سخت را تجربه کردم و می‌دانم زندگی همراه با محرومیت و دشواری به چه معناست».

از محرومیت تا قدرت؛ مسیر خودساخته‌ای که سوءاستفاده نکرد
پس از رسیدن به قدرت هرگز از موقعیت خود سوءاستفاده نکرد. مردم شاهد این مسئله در زندگی مادر او بودند؛ فیلمی که از زندگی مادرش منتشر شد، پس از شهادت وی بود و هیچ شائبه‌ای نداشت. او هرگز در دوران انتخابات از این موضوع برای جلب نظر عمومی استفاده نکرد، بلکه این فیلم پس از شهادت و زمانی پخش شد که دیگر برای شهید رئیسی آورده‌ای مادی نداشت. این نشان می‌دهد وی نه‌تنها تظاهر نمی‌کرد، بلکه همواره مراقب حفظ این وجهه بود.  
در حوزه خدمت به مردم نیز چهره‌ای بشاش و فعال داشت. در حوادثی مانند سیل، زلزله، خوشی‌ها و ناخوشی‌ها حضوری مؤثر داشت؛ جایی که شاید انتظار حضور رئیس‌جمهور نباشد، او حاضر می‌شد. به‌عنوان مثال، هنگام وقوع سیل در جنوب کرمان، شهید رئیسی بلافاصله پس از بازگشت از سفر خارجی، بدون استراحت به مناطق سیل‌زده رفت و همراه مردم بود.

ولایت‌پذیری؛ رمز موفقیت در عرصه داخلی و بین‌المللی
شهید رئیسی علاوه بر اخلاص، زهد، ساده‌زیستی و تواضع، ارتباطی عمیق و صمیمی با مردم و رهبر معظم انقلاب داشت. ولایت‌پذیری او مثال‌زدنی بود؛ هرگز در طول مسئولیت‌هایش نگفت اختیاراتم باید بیشتر باشد یا به بهانه‌هایی غیرواقعی برای توجیه مشکلات جامعه چنگ نزد. این رویکرد، فضا را از تشویش و اغتشاش دور نگه می‌داشت.  
از منظر ارتباطات بین‌المللی نیز حضوری اثرگذار داشت. حجم بالای هیئت‌های خارجی که با ایشان دیدار می‌کردند و محتوای گفت‌وگوهایشان، نشان از جذابیت اخلاقی و توانایی شهید رئیسی در ایجاد تأثیر ماندگار در عرصه جهانی داشت. سیاست همسایگی‌محور و سفرهایی مانند سفر به پاکستان، نمونه‌هایی از این نگاه راهبردی است که سبب شد رهبر معظم انقلاب، او را «شخصیت جامع‌الاطراف» بخوانند.
رهبر معظم انقلاب همچنین فرمودند: «دلم برای آقای رئیسی سوخت؛ چراکه تا زمانی که بودند، ویژگی‌های برجسته‌شان را کتمان می‌کردند و حتی یک کلمه از آن را بازگو نمی‌کردند». این سخن نشان می‌دهد گاه در قبال نعمت‌هایی که داریم، ناسپاس هستیم. انصاف، شرطی طلایی در اخلاق است؛ همان‌گونه که برای خود دوست داریم، برای دیگران نیز باید بخواهیم.
 
اخلاق و انصاف؛ میراث ماندگار سیدالشهدای خدمت
اگر روحیه انصاف در جامعه تقویت شود، قضاوت‌ها عادلانه‌تر، زندگی شیرین‌تر و روابط انسانی غنی‌تر می‌شود. گاه برخی تنها به نقاط منفی می‌پردازند؛ در خانواده، محیط کار یا حتی در نقد مسئولان. اما اخلاق اسلامی تأکید می‌کند پیش از انتقاد، به ویژگی‌های مثبت افراد اشاره شود: «پسرم، تو که این صفات خوب را داری، حیف نیست این رفتار را هم داشته باشی؟» یا در نقد مسئولان باید ابتدا کارهای خوبشان را برشمرد، سپس با ادب، پیشنهادها را مطرح کرد.
این منش منصفانه نه‌تنها در سطح کلان که در تعاملات روزمره، از خانواده تا همکاران، ضروری است. باید تمرین کنیم خود را جای دیگران بگذاریم و همان را که برای خود می‌پسندیم، برای آنان نیز بخواهیم. تنها در این صورت است که جامعه‌ای بالنده و سرشار از احترام متقابل خواهیم داشت.

حجت‌الاسلام دکتر نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه