این مراسم با حضور دکتر مسعود پزشکیان؛ رئیس جمهور، آیت‌الله احمد مروی؛ تولیت آستان قدس رضوی، حجت‌الاسلام سید سعیدرضا عاملی؛ دبیر ششمین کنگره جهانی امام رضا(ع) و جمعی از اندیشمندان و علمای جهان اسلام با محوریت حقوق و كرامت انسانی و بهره‌گیری از تعالیم اهل بیت(ع) به ویژه آموزه‌های امام رضا(ع)، در تالار قدس حرم مطهر رضوی برگزار شد.

تمام تلاش ما بر این است که راه امام را زنده کنیم
مسعود پزشکیان در ششمین کنگره جهانی امام رضا(ع) در مشهد، ضمن خوشامدگویی به میهمانان این کنگره اظهار کرد: تمام تلاش ما بر این است که راه امام را زنده کنیم، آنچه در ذهن من از کرامت مانده این است که خداوند بنی‌آدم را «کریم» خلق کرده است.
پزشکیان اضافه کرد: امام رضا(ع) با منطق و دلیل با مردم برخورد می‌کرد و شعار «عدالت برای همه و ظلم به هیچ کس» باید توسط این کنگره به دستورالعمل زندگی ما تبدیل شود.
رئیس‌جمهور با اشاره به عظمت خلقت جهان گفت: در حدیثی قدسی آمده خداوند زمین را به خاطر انسان خلق کرده و حیات انسان نیز به علم، حیات علم به عمل و حیات عمل به اخلاص است، در این حدیث اشاره شده جهان با این همه عظمت برای انسان خلق شده است.
وی افزود: خداوند تمام علوم را به انسان آموخت و به ملائک گفت بر انسان سجده کنید، همه سجده کردند به جز شیطان که در مقابل علم و دانایی دچار تکبر و غرور شد.
پزشکیان با اشاره به آیات سوره شریفه «شمس» تأکید کرد: انسان با توجه به چشم‌اندازی که مقابل خود می‌بیند می‌تواند رشد کند، بعضی با نامردی قتل و غارت می‌کنند و بعضی دیگر با تزکیه نفس به جایی می‌رسند که به جز خدا چیزی نمی‌بینند. کرامت انسان مستقل از نژاد، قوم، قبیله و رنگ است، انسان به واسطه دانایی، صداقت، علم و راستی خود است که کرامت پیدا می‌کند.
رئیس‌جمهور در ادامه تصریح کرد: انسانی که متقی‌تر است در نزد خداوند برتر است؛ تقوا یعنی حرکت بدون خطا و حرکت در مسیر خداوند، یعنی کسی که بدون خطا تصمیم بگیرد، عمل کند و برای خداوند عمل کند. خطاکار سوار بر اسب وحشی است که افسار در دست ندارد پس به درون آتش می‌رود، این در حالی است که تقوا همچون اسب رامی است که به بهشت هدایت می‌شود.
وی گفت: در تقوا هلاکت معنا ندارد و اگر اوضاع جامعه تشنه و بی‌آب است، اگر نمی‌توانیم کرامت، حق و عدالت را آن گونه که باید در جامعه اجرا کنیم، مشکل از خود ماست نه مردم. ما باید خود را اصلاح کنیم تا جامعه آن گونه که امام خواسته است هدایت شود.
پزشکیان با طرح این پرسش که چرا امام همچنان زنده است و مردم عاشقانه او را دوست دارند، اظهار کرد: زنده بودن امام به این دلیل است که رفتار و سکنات او الهام‌بخش است؛ امام این نیست که فقط دورش بگردند، بلکه امام آن است که راهش را زنده نگه داریم. باید جامعه و امتی بسازیم که راه امام خود را نشان دهد.وی افزود: باید کرامت و عدالت برای همه و ظلم به هیچ کس را دستورالعمل زندگی خود قرار دهیم، ظلم به هیچ کس بدین معناست که نباید با هیچ قومیت و انسانی جز با عدالت برخورد شود. وقتی برادر حضرت علی(ع) از او سهمی بیشتر از بیت‌المال درخواست کرد، او حتی به برادرش یک سهم اضافه از بیت‌المال نداد؛ آیا ما نیز این گونه هستیم؟

زینت امامانمان باشیم
رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه ما باید زینت امامان خود باشیم نه موجب بی‌آبرویی و مشکلی برای آنان، خطاب به شرکت‌کنندگان در کنگره بین‌المللی امام رضا(ع)، اظهار کرد: برگزاری چنین نشست‌هایی باید کاری کند که دستورالعمل مشخص برای اعمال عدالت در جوامع خود بنویسیم، آموزش دهیم و با آن زندگی کنیم.
پزشکیان گفت: ما باید مسیر و حرکت تقوا را در جامعه عملیاتی کنیم، باید به آیات قرآن عمل کنیم نه اینکه فقط بخوانیم و بعد راه و مسیر خود را برویم.
وی افزود: امام آمده است براساس کتاب عمل کند، عدالت را پیاده کند و حق را در جامعه اشاعه دهد؛ حق شاخص دارد؛ حق مستقل از من و شماست؛ ما باید خود را با حق تطبیق دهیم نه اینکه حق خود را با ما تطبیق دهد؛ نباید خود را حق بدانیم و هر کس با ما مخالفت کرد را ناحق بدانیم.
رئیس‌جمهور ادامه داد: در زمانی که امام رضا(ع) ولیعهد بود و با ملحدان بحث می‌کرد و با علم، دانش و منطق ثابت می‌کرد آن‌ها اشتباه می‌کنند؛ یعنی در جامعه‌ای زندگی می‌کرد که ملحد هم می‌توانست زندگی کند. الان ما می‌توانیم این کار را بکنیم؟
 امام رضا(ع) با منطق و دلیل با مردم برخورد می‌کرد، دین و کتاب ما منطق و دلیل دارد و باید با مردم و جوانان با منطق برخورد کنیم. باید در عمل به جامعه ثابت کنیم که آمده‌ایم حق را پیاده کنیم نه اینکه بگوییم ما حق هستیم.
وی افزود: به عنوان مسئول این کشور اگر خطا کنم باید با من نیز برخورد شود و این چیزی است که باید بدان عمل کرد، اگر این جلسات و نشست‌ها منتهی به حاکمیت حق و عدالت شود، دنیا جذب خواهد شد.
پزشکیان تأکید کرد: امیدوارم حضور دانشمندان، میهمانان عزیز و بزرگان این جمع به روشن شدن راه انسان‌ها و از عدالت برای همه و ظلم به هیچ کس بینجامد.رئیس‌جمهور ادامه داد: اگر هر آنچه برای خود می‌خواهیم برای مردم از هر باور، دین و جنسیت نیز بخواهیم، این اسلام، حکومت و باور ماندگار است و نور روشنایی آن در جهان خود را نشان خواهد داد. ما مسلمانان چرا باید با هم دعوا کنیم؟ اگر با هم وحدت داشته باشیم اسرائیل نمی‌تواند با 3-2 میلیون نفر جمعیت به کشورهای اسلامی ظلم و آنان را تحقیر کند. باید به خودمان بازگردیم و وحدت، انسجام، عدالت و کرامت را در جامعه خود، در درون کشور و در میان کشورهای اسلامی برقرار کنیم.

تولیت آستان قدس رضوی:بازگشت به مکتب اهل‌ بیت(ع)، راه نجات انسان معاصر است
تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه بازگشت به مکتب اهل ‌بیت(ع)، راهکار نجات انسان معاصر است، گفت: کرامت انسانی در مکتب رضوی ذاتی و الهی است.
آیت‌الله احمد مروی در این مراسم با اشاره به بحران‌های اخلاقی و انسانی عصر حاضر، بر ضرورت بازگشت به آموزه‌های مکتب اهل ‌بیت(ع) تأکید و ابراز کرد: در روزگاری که غبار جهل، ستم و فریب چهره حقیقت را پوشانده و مدعیان حقوق بشر، خود عامل تضییع آن شده‌اند، بشریت بیش از هر زمان نیازمند رجوع به سرچشمه‌های ناب معرفت وحیانی است. وی با تأکید بر اینکه کرامت انسان در مکتب رضوی امری سیاسی یا اجتماعی نیست، ادامه داد: در مکتب امام رضا(ع)، کرامت انسان برخاسته از سرشت الهی است. کرامت انسان در این مکتب، امری نیست که با مصلحت سیاسی یا مناسبات اجتماعی اعطا یا سلب شود، بلکه حقیقتی ذاتی است که با آفرینش انسان گره خورده و در چارچوب عبودیت الهی معنا می‌یابد. تولیت آستان قدس رضوی با استناد به حدیث سلسلة‌الذهب، تصریح کرد: از منظر امام رضا(ع)، انسان تا زمانی عزیز و شریف است که از مسیر عبودیت و ولایت الهی منحرف نشود. نگاه توحیدی آن حضرت، انسان را به ‌عنوان آینه اسما و صفات الهی می‌بیند که می‌تواند به مقام خلیفةاللهی دست یابد.

بحران جهانی کرامت انسان نتیجه دوری از مکتب اهل ‌بیت(ع) است
آیت‌الله مروی با اشاره به فجایع انسانی در جهان امروز از جمله نسل‌کشی، گرسنگی، تخریب محیط‌ زیست و فقر گسترده، گفت: حقوق بشر امروزه به ابزاری در دستان زورمداران تبدیل شده و فاصله‌ای عمیق میان آرمان‌ها و واقعیات ایجاد کرده است. در چنین شرایطی، پیروان مکتب رضوی مسئول‌اند با تبیین جامع کرامت انسان از منظر اهل‌ بیت(ع)، پاسخگوی نیازهای معرفتی بشر معاصر باشند. تولیت آستان قدس رضوی ادامه داد: سلوک آن حضرت در برابر دوستان هم‌کیش، معاشرت با پیروان سایر ادیان، مواجهه با موافقان و مناظره با مخالفان، همواره بر مدار احترام، تکریم انسان و صیانت از حرمت نفس آدمی استوار بوده است. امام رضا(ع) با سعه‌ صدر و استواری علمی، الگوی والایی از گفت‌وگوی بین‌فرقی و بین‌الادیانی ارائه کردند که بر پایه احترام، عقلانیت و حفظ کرامت مخاطب بنا شده بود. وی افزود: در نگاه رضوی، اخلاق فردی و اجتماعی دو روی یک سکه‌اند. صفاتی مانند عدل، حلم، صدق و رأفت تنها ویژگی‌های اخلاقی نیستند، بلکه بازتاب کرامت قدسی درون انسان‌اند. این صفات نه ‌تنها در تعاملات فردی، بلکه در ساختار اجتماعی و سیاسی جامعه نیز باید نهادینه شوند.

حفظ عزت انسانی در سیره عملی امام رضا(ع)
آیت‌الله مروی با اشاره به روایتی از سیره رضوی تصریح کرد: هر گاه حضرت رضا(ع) سفره طعام می‌گستردند، نه تفاوت رنگ و نژاد و نه تمایز جایگاه، مانع از آن نمی‌شد که همگان، از خدمتگزار تا مباشر، در کنار آن امام کرامت و رحمت بنشینند و بر خوان او شریک باشند. روزی یکی از حاضران به امام پیشنهاد داد برای خادمان سفره‌ای جداگانه گشوده شود، اما امام در پاسخ فرمودند: «پدر و مادر همه یکی است و ارزش‌گذاری بر پایه اعمال افراد است». این رفتار، تجسم عملی آیه شریفه «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللهِ أَتْقَاكُمْ» است. تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه کرامت در مکتب رضوی، نه در زر و زور و نسب، بلکه در بندگی خالصانه و تقوای راستین معنا می‌شود، تصریح کرد: امام رضا(ع) نه ‌تنها در کمک به نیازمندان پیشقدم بودند، بلکه با رفتار خود عزت نفس آنان را نیز حفظ می‌کردند؛ احسان را گاه به ‌صورت قرض می‌دادند و چهره سائل را نمی‌دیدند تا کرامت انسانی مخدوش نشود.

حریّت، رکن اصلی کرامت در نگاه رضوی
آیت‌الله مروی تأکید کرد: در مکتب رضوی، سخن از کرامت انسان بدون صحبت از «حریت» ممکن نیست؛ زیرا آزادگی، شأنی اصیل در فطرت انسانی دارد. از این‌ رو است که امام رئوف(ع) در مواضع گوناگون بر اراده مختار بشر تأکید فرموده‌اند. انسان آزاد آفریده شده تا بتواند با اختیار و تعقل، مسیر هدایت را برگزیند. هر گونه استبداد، سلطه‌گری یا تحقیر انسان‌ها، برخلاف اصل خلقت انسان است. تولیت آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: جهان امروز بیش از هر زمان تشنه اندیشه‌هایی است که نگاهی جامع و قدسی به کرامت انسان داشته باشند. وظیفه ماست که این اندیشه را در همه عرصه‌ها از جمله تولید فکر، رسانه، فضای مجازی، دیپلماسی فرهنگی و مراکز علمی گسترش دهیم؛ همان ‌گونه که امام رضا(ع) در عصر خود با بیان متقن و رفتار کریمانه، حقیقت مکتب اهل ‌بیت(ع) را بر تارک تاریخ نشاندند.

باید از ظرفیت بی‌بدیل این کنگره برای تحقق عدالت جهانی بهره گرفت
تولیت آستان قدس رضوی با تأکید بر جایگاه منحصر به ‌فرد این رویداد بین‌المللی در ترویج آموزه‌های اهل‌ بیت(ع) گفت: شایسته است از ظرفیت‌های عظیم و بی‌بدیل کنگره جهانی حضرت رضا(ع)، بهره‌برداری گسترده‌تری صورت گیرد. این کنگره می‌تواند خاستگاه خیزشی جهانی در راستای احیای کرامت و حقوق انسانی با نگاهی متفاوت و با تکیه بر تعالیم الهی باشد. وی با اشاره به ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و فرهنگی این کنگره افزود: با تشکیل شبکه‌ای بین‌المللی از اندیشمندان عدالت‌طلب، ساماندهی گفت‌وگوهای علمیِ میان‌فرهنگی بر مدار عقلانیت دینی، تولید و نشر گفتمان معرفتی اهل‌بیت(ع) به زبان‌های زنده دنیا، حمایت از ابتکارات کرامت‌محور در حوزه‌های اجتماعی و حقوقی و پایه‌گذاری جبهه‌ای متحد در دفاع از حقوق مستضعفان و مظلومان می‌توان اندیشه عدالت‌خواهی جهانی را به عرصه عمل رساند.

تمدن نوین اسلامی بر کرامت انسان استوار است
تولیت آستان قدس رضوی در ادامه سخنان خود، با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی، اظهار کرد: تمدن نوین اسلامی از نظر هستی‌شناسی بر توحید، از نظر غایت‌شناسی بر عدالت، از نظر معرفت‌شناسی بر معنویت و از نظر انسان‌شناسی بر کرامت استوار است. این مبانی، چارچوبی روشن برای طراحی آینده‌ای عادلانه و انسانی بر اساس تعالیم اسلامی فراهم می‌کند. آیت‌الله مروی با تأکید بر نقش اراده مؤمنانه در ساخت آینده‌ای انسانی، خاطرنشان کرد: جهان فردا، آینه اراده‌ امروز ماست. اگر امروز در مسیر پاسداشت کرامت انسانی، با ایمان و بصیرت گام برداریم، فردایی را رقم خواهیم زد که در آن حق حیات، حق امنیت، حق اندیشه، حق ایمان و حق کرامت از هیچ انسانی سلب نخواهد شد.
در پایان اختتامیه نیز از مجموعه مقالات پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا(ع) به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی، کتاب‌های «دانای خاندان» ترجمه شده به زبان صربی، کتاب مجموعه روایات تفسیری امام رضا(ع) به کوشش استادان دانشگاه علوم اسلامی رضوی و کتاب «مناظرات امام رضا(ع) با علمای یهودی و مسیحی» به کوشش بنیاد پژوهش‌های اسلامی رونمایی شد. روز سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت نیز به نشستی‌ در مورد مسئله غزه و حقوق مقاومت اختصاص یافته است. این نشست به میزبانی دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) برگزار می‌شود و در آن تنی چند از اندیشمندان و فعالان حقوق بشر بین‌المللی با موضوع حقوق مقاومت، کشتار جمعی انسان‌های بی‌گناه و عواقب تحریم‌های ظالمانه سخنرانی خواهند کرد و تبادل نظر انجام می‌شود.