این اتفاق در بحبوحه تنش‌های اخیر پاکستان و هند انجام می‌شود بنابراین سفر سیدعباس عراقچی علاوه بر مذاکرات درباره مسائل دوجانبه، در گام نخست در راستای اقدام عملی برای حل و فصل تنش اخیر دو کشور همسایه و نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی در معادلات شرق آسیاست. 
درگیری میان اسلام‌آباد و دهلی‌نو در پی حادثه تروریستی پهلگام (کشمیر تحت کنترل هند) و کشته شدن 26 نفر تشدید شده و خطر درگیری‌های مرزی را افزایش داده است؛ رخدادی که می‌تواند بر امنیت و ثبات ژئوپلیتیکی ایران نیز اثرگذار باشد. در این راستا ایران پیش از این آمادگی خود را برای به کارگیری «مساعی جمیله» به منظور کمک به کاهش تنش میان هند و پاکستان اعلام کرده بود. عراقچی نیز در ابتدای ورود به پاکستان گفت: «در این سفر خواستار کاهش تنش‌ها و افزایش خویشتن‌داری همه طرف‌ها هستیم. روابط ایران و پاکستان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده، همان طور که روابط ما با سایر کشورهای منطقه از جمله هند از اهمیت بالایی برخوردار است و ما تلاش خودمان را برای کاهش تنش در منطقه خواهیم داشت». 

آمادگی ایران برای حل اختلافات دو همسایه
ایران با توجه به جایگاه منطقه‌ای خود و روابط متقابل و سازنده با هند و پاکستان تلاش می‌کند به عنوان میانجی بتواند تنش‌ها را کنترل و اختلافات را رفع کند. چنان‌که شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان نیز در گفت‌وگوی اخیر خود با رئیس جمهور کشورمان از ایفای نقش جمهوری اسلامی برای کاهش تنش‌ها استقبال کرده است.
در همین زمینه محمدرضا منافی، کارشناس مسائل پاکستان در گفت‌وگو با قدس، درباره اهمیت سفر وزیر خارجه به پاکستان تصریح کرد: سفر عراقچی دومین سفر او به اسلام‌آباد از آبان سال 1403 تاکنون است. یکی از مهم‌ترین اهداف این سفر، تقویت رویکرد اهمیت و توجه ایران به توسعه مناسبات با همسایگان محسوب می‌شود که در دولت قبلی و دولت کنونی همواره مورد تأکید بوده است. 
منافی ادامه داد: در حال حاضر یکی از مهم‌ترین دلایل این حضور، تنش موجود میان پاکستان و هند است. ایران چند روز پیش رسماً اعلام کرد آمادگی میانجی‌گری برای حل اختلافات دو کشور را دارد. به هر حال، هر چه منطقه باثبات‌تر، آرام‌تر و در صلح باشد و تنش کمتری میان همسایگان رخ دهد، در نهایت به نفع ایران خواهد بود. بدین ترتیب، وزیر خارجه در این سفر علاوه بر پیگیری روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای مورد توجه ایران و پاکستان، درصدد است مناقشات مرزی دهلی‌نو و اسلام‌آباد فروکش کند. علاوه بر موضوع امنیت مرزها، پاکستان با 240 میلیون نفر جمعیت می‌تواند بازار تجاری و اقتصادی بسیار مناسبی برای ایران باشد. پاکستان از ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه مراودات در عرصه‌های اقتصادی برخوردار است و همچنین کشورمان می‌تواند نیازهای پاکستان در حوزه‌های گوناگون نفت، گاز و صنایع مختلف را تأمین کند. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و تداوم تحریم‌ها می‌توان از فرصت‌های این سفر برای حل مسائل تجاری و اقتصادی بهره برد.

در جریان قرار گرفتن پاکستان از روند مذاکرات هسته‌ای
کارشناس مسائل پاکستان معتقد است: همچنین وزیر خارجه در این سفر تلاش خواهد کرد پاکستان را به عنوان یک کشور همسایه در جریان روند مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا قرار دهد. در واقع، ایران تلاش می‌کند درباره فعالیت‌های هسته‌ای و روند مذاکرات میان کشورهای همسایه و منطقه شفاف‌سازی و روشن‌گری لازم را انجام دهد. علاوه بر این‌ها، عراقچی در سفر به پاکستان بناست با فرمانده ارتش این کشور نیز ملاقات کند. وقوع این دیدار بدین معناست که سفر عراقچی از منظر امنیتی هم اهمیت دارد و مذاکرات طرفین در این زمینه می‌تواند به تقویت امنیت مرزها و کاهش شرارت‌ها در نقاط مرزی دو کشور کمک کند. در مجموع ایران با توجه به حسن اعتماد متقابل و روابط سازنده‌ای که با پاکستان و هند دارد، از این مزیت برخوردار است که نقش مؤثری در میانه تنش‌ها ایفا و طرفین را به خویشتن‌داری دعوت کند. البته به نظرم تنش میان هند و پاکستان از این حد فراتر نخواهد رفت، زیرا هر دو کشور از نظر اقتصادی پشتوانه لازم برای شروع جنگ را ندارند و پیشینه روابط دو کشورهم نشان داده با وجود وقوع التهابات در برخی دوره‌ها، اما تنش‌ها پس از مدتی فروکش می‌کند.

ابتکارات ایران برای حل منازعه میان دو قدرت اتمی
از سوی دیگر امین رضایی‌نژاد، تحلیلگر مسائل شبه‌قاره نیز در مصاحبه با قدس تصریح کرد: در حالی که اوضاع بین‌المللی به سمت بی‌ثباتی پیش می‌رود و شاید بتوان گفت با دوره‌ای از بازگشت جنگ‌های سنتی روبه‌رو باشیم، در چنین شرایطی منازعه میان هند و پاکستان اهمیت خاصی دارد و ممکن است منازعه به جنگی تبدیل شود که میان دو قدرت اتمی اتفاق می‌افتد. بر همین اساس، کیفیت درگیری این دو کشور در منازعات جاری بین‌المللی متفاوت است و اثرگذاری آن هم تفاوت بسیاری خواهد داشت. از سویی، این تنش در همسایگی ایران اتفاق می‌افتد، یعنی ایران جزو نخستین کشورهایی خواهد بود که باید سرریز بی‌ثباتی را تحمل کند. موج آوارگان و حتی ناامنی در مرزهای شرقی کشور نیز از پیامدهای تشدید منازعه خواهد بود.
رضایی‌نژاد افزود: بنابراین بهترین کار این است از سازوکارهای موجود برای کنترل منازعات استفاده کرد و یا اینکه یک سری ابتکارعمل‌هایی اتفاق بیفتد. به نظر می‌رسد سازوکارهای بین‌المللی موجود مانند شورای امنیت سازمان ملل یا سازوکارهای منطقه‌ای همچون سازمان شانگهای در شرایط فعلی ظرفیت چندانی برای حل ‌و فصل منازعه ندارند. در نتیجه احساس می‌شود از طریق ابتکارات بتوان این مسئله را حل کرد، بنابراین سفر وزیر خارجه در همین راستا قابل توصیف و توجیه است. همچنین تنش فعلی از جنس منازعه‌ای است که ایران آن را به نحوی تحمل می‌کند. در واقع هند به عنوان یک کشور بالادستی در حال کنترل منابع است و معاهده آبی سند را دستکاری می‌کند و از طریق آن عملاً کنترل آب را در دست دارد. متأسفانه ایران با این مسئله در مرزهای شرقی و حتی مرزهای غربی مواجه است.
وی بیان کرد: در چنین شرایطی، سفر وزیر خارجه می‌تواند در راستای انتقال تجربه به طرف پاکستانی باشد. امیدواریم وزیر خارجه با اسنادی که ایران در این حوزه تولید کرده و سیر تاریخی گفت‌وگوهایی که با کشورهای بالادستی در این زمینه داشته، به پاکستان رفته باشد تا بتوان منازعه را کنترل کرد. مسئله کشمیر مسئله‌ای نیست که به سرعت قابل حل ‌و ‌فصل باشد، در نتیجه شاهد هستیم هندی‌ها تهدید می‌کنند که درصددند معاهده آبی سند را بر هم بزنند و نظام آبی به سمت پاکستان را تغییر بدهند تا از طریق آن برای حل منازعه کشمیر به پاکستان فشار بیاورند. اما در حال حاضر برای پاکستانی‌ها مسئله آب از اهمیت بیشتری برخوردار است تا مسئله کشمیر، زیرا اگر هندی‌ها نظام کنترل آب را بر هم بزنند تقریباً 150 میلیون پاکستانی به صورت مستقیم و مابقی به طور غیرمستقیم تحت تأثیر آن قرار خواهند گرفت.