اما امروزه این اقامتگاه‌ها به عنوان گزینه‌ای لوکس با قیمت‌هایی حتی بالاتر از هتل‌ها شناخته می‌شوند.دکتر احمد جلالی، استاد دانشگاه معتقد است: «اقامتگاه‌های بوم‌گردی به دلیل استفاده از موقعیت‌های خاص و خدمات ویژه، قیمت‌های بسیار بالاتری از هتل‌ها دارند، اما این پرسش مطرح است که آیا تجربه‌ طبیعی و محیط بکر به این اندازه ارزشمند است که گردشگران باید هزینه‌های گزاف پرداخت کنند؟»از طرفی محمدرضا صادقی، فعال حوزه گردشگری نیز می‌گوید: «این قیمت‌های بالا موجب شده بیشتر گردشگران عادی که به دنبال تجربه‌ای اقتصادی بودند، از این نوع اقامتگاه‌ها فاصله بگیرند. اقامتگاه‌های بوم‌گردی از یک گزینه‌ مقرون به‌صرفه تبدیل به یک کالای لوکس شده‌اند و این روند ممکن است سبب شود افراد با درآمد متوسط قادر به بهره‌بردن از این تجربیات نباشند».
این در حالی است که مدیران اقامتگاه‌های بوم‌گردی معتقدند هزینه‌های بالای ساخت و نگهداری این مجموعه‌ها، به‌ویژه در مناطق دورافتاده و دسترسی سخت، به افزایش قیمت‌ها دامن زده است.

مجموعه اقامتی در نزدیکی رشت
اینجا مجموعه‌ای است اقامتی در ۲۰ کیلومتری رشت و اطراف سراوان. مجموعه‌ای که از خرداد ۹۸ به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرده و از آن زمان به ارائه خدمات به مسافران ادامه می‌دهد.ریحانه حمیدی، مسئول بخش رزرواسیون این مجموعه اقامتی درخصوص میهمانان خود این‌گونه به خبرنگار ما می‌گوید: اقامتگاه ما بیشتر از ۹۰ درصد میهمانان ایرانی دارد، اما میهمانان خارجی و عرب‌زبان نیز از نقاط مختلف دنیا به اینجا می‌آیند. در گذشته، بیشتر میهمان‌ها از تهران می‌آمدند، چون فاصله‌ ما با تهران حدود ۳.۵ تا ۴ ساعت بود و مسیر راحتی داشت. اما با راه‌اندازی ریل قطار مستقیم از تهران، مشهد و دیگر شهرها به رشت و ایستگاه قطار نزدیک به اقامتگاه، دسترسی راحت‌تر شده و اکنون میهمان‌ها از تمامی استان‌ها به اقامتگاه ما می‌آیند. بیشتر میهمان‌ها دست‌کم سه تا چهار شب اقامت دارند.او در خصوص چالش‌های دیگر این مجموعه می‌گوید: همانطور که می‌دانیم هر کسب‌وکاری که در حال رشد است با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شود. در اقامتگاه ما، مانند بسیاری از کسب‌وکارهای نوپا، مشکلاتی از جمله مسائل اداری، مالی و مجوزها وجود داشته و هنوز ادامه دارد. با این حال، تلاش برای پیشبرد اهداف و ادامه مسیر با تمام سختی‌ها همچنان اولویت اصلی ماست.وی در ادامه به قیمت‌های این مجموعه اقامتی اشاره می‌کند و می‌گوید: قیمت پایه اتاق‌های دو نفره این اقامتگاه از 2.5میلیون تومان شروع می‌شود و تا 3.7میلیون تومان برای اتاق‌های با امکانات بیشتر ادامه دارد. این قیمت‌ها شامل صبحانه می‌شود، اما هزینه ناهار و شام جداگانه محاسبه می‌شود. ‌‌ برای تاریخ‌های غیرتعطیل، تخفیف‌هایی ۳۰ تا ۳۵ درصدی داریم. به عنوان مثال، اتاق  2.5میلیونی با تخفیف به یک‌میلیون و 700 هزار تومان و اتاق ‌3.7میلیون تومانی به 2.5میلیون تومان می‌رسد.

از ساخت خانه شخصی تا تأسیس بوم‌گردی موفق
علیرضا حیدری، مدیر یک مجموعه بوم‌گردی در فاروج نیز که اقامتگاه بوم‌گردی‌اش در زمستان 1397 به بهره‌برداری رسیده، به خبرنگار ما می‌گوید: این مجموعه به صورت پلکانی ساخته شده و دارای سه سطح است. طبقه اول به سالن غذاخوری اختصاص دارد و اتاق‌ها در دو طبقه فوقانی واقع شده‌اند و ظرفیت اسکان همزمان ۵۵ نفر را دارد. اتاق‌های این اقامتگاه در ظرفیت‌های مختلف طراحی شده‌اند و شامل اتاق‌هایی با گنجایش چهار، پنج، هفت و هشت نفر هستند که با توجه به تعداد میهمانان، به‌صورت منعطف در اختیار آنان قرار می‌گیرد. 
او به روند شکل‌گیری این مجموعه اشاره می‌کند و می‌گوید: ابتدا قصد داشتیم خانه‌ای شخصی در این منطقه بسازیم، اما با توجه به ویژگی‌هایی مانند منظره زیبا، ارتفاع مناسب و استقبال بالای میهمانان، تصمیم گرفتیم اقامتگاهی بوم‌گردی راه‌اندازی کنیم. خدمات ما شامل طبیعت‌گردی، کوه‌نوردی، آفرود، غذاهای محلی، گشت و موسیقی زنده است. میهمانان از شهرهای مختلف به اینجا سفر می‌کنند و هدف ما این است که در مدت اقامتشان، تجربه‌ای خاطره‌انگیز برایشان بسازیم.حیدری درخصوص چالش‌هایی که در زمان ساخت و راه‌اندازی این اقامتگاه با آن‌ها مواجه بوده، می‌گوید: مسائل مالی، فاصله زیاد از شهر، هزینه‌های تبلیغات و جذب نیرو برای خدمات‌دهی از مشکلات اصلی بودند. علاوه بر این، دریافت مجوز برای اقامتگاه‌های خارج از بافت روستا معمولاً حدود دو سال طول می‌کشد. با این حال، توانستیم این مشکلات را به تدریج حل کنیم.وی با اشاره به نوع میهمانان این مجموعه اظهار می‌کند: بیشتر گردشگران ایرانی و معمولاً به‌صورت خانوادگی از شهرهایی مانند مشهد، تهران، شمال کشور و شهرستان‌های اطراف هستند. اقامتگاه در تمام فصول سال فعال است و خدمات خود را متناسب با فصل‌ها و سلیقه‌های مختلف میهمانان ارائه می‌دهد. هر فصل ویژگی‌های خاص خود را دارد که تجربه اقامت را متنوع می‌کند.حیدری با اشاره به چالش‌ها و فرصت‌های این صنعت می‌گوید: فعالیت در حوزه بوم‌گردی به‌طور کلی نیازمند علاقه و انگیزه زیادی است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های این کار، فاصله زیاد منطقه از شهرهاست که سبب می‌شود تأمین نیرو و ارسال موادغذایی تازه به سختی صورت بگیرد. با این حال، اگر فردی علاقه و انگیزه لازم را داشته باشد، می‌تواند این کار را به‌عنوان یک حرفه و شغل اصلی در نظر بگیرد و از آن بهره‌مند شود.

بوم گردی؛ مسیر درآمدزایی پایدار برای جوامع محلی
یاور عبیری، رئیس جامعه انجمن‌های حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران درخصوص استانداردهای تأیید و نظارت بر اقامتگاه‌های بوم‌گردی به خبرنگار ما می‌گوید: با اعلام مسئولان حوزه گردشگری، دستورالعمل جدید ارزیابی اقامتگاه‌های بوم‌گردی که به دلیل نداشتن تناسب با ماهیت این اقامتگاه‌ها متوقف شده بود، به‌زودی از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استان‌ها ابلاغ خواهد شد.
 این دستورالعمل شامل بیش از 100شاخص و آیتم ارزیابی است.او می‌افزاید: ازجمله شاخص‌های کلیدی این دستورالعمل می‌توان به مواردی چون «لزوم برخورداری اقامتگاه از معماری بومی و منطقه‌ای»، «وجود راهکار جایگزین در زمان قطعی برق مانند پنل خورشیدی یا چراغ شارژی»، «تأمین مخزن آب در صورت قطعی» و «استفاده از المان‌های صنایع دستی و سنتی در طراحی داخلی» اشاره کرد. 
عبیری با بیان اینکه در حال حاضر نزدیک به ۴هزار اقامتگاه بوم‌گردی دارای مجوز رسمی در سراسر کشور فعال هستند، اظهار می‌کند: مدیران و بهره‌برداران اقامتگاه‌های بوم‌گردی از فیلترهای قانونی و نظارتی وزارت میراث فرهنگی عبور کرده‌اند، از جمله بررسی هویت و سلامت.
 این ا��امتگاه‌ها شناسنامه‌دار و پاسخگو به نهادهای مختلف هستند، بنابراین گردشگران می‌توانند با اطمینان در اقامتگاه‌های دارای مجوز اقامت کنند.او با تأکید براینکه سیاست‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حوزه اقامتگاه‌های بوم‌گردی و تأسیسات گردشگری، از توسعه صرف کمی فاصله گرفته و تمرکز خود را بر ارتقای کیفی خدمات و زیرساخت‌ها قرار داده است، بیان می‌کند: در گذشته تمرکز بر افزایش تعداد اقامتگاه‌ها بود، اما اکنون اولویت با ارتقای کیفیت خدمات و استانداردهاست. او در پاسخ به این پرسش که کدام مناطق و استان‌ها بیشترین اقامتگاه‌های بوم‌گردی را دارند، خاطرنشان می‌کند: استان‌های مازندران، کرمان، اصفهان، فارس (شیراز) و یزد بیشترین تعداد اقامتگاه‌های بوم‌گردی را دارند و به دلیل جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی خود، بیشترین میزان جذب گردشگر را نیز به خود اختصاص داده‌اند. رشد بالای اقامتگاه‌های بوم‌گردی در این استان‌ها رابطه مستقیمی با میزان تردد گردشگران دارد و افزایش تقاضای گردشگر زمینه‌ای برای ترغیب افراد محلی به راه‌اندازی اقامتگاه‌های گردشگری و ایجاد درآمد پایدار شده است.عبیری معتقد است: برای توسعه هدفمند اقامتگاه‌های بوم‌گردی، ضروری است که ادارات کل میراث فرهنگی در استان‌ها و سازمان مرکزی وزارت میراث فرهنگی مشوق‌های حمایتی برای متقاضیان راه‌اندازی اقامتگاه‌ها در نظر بگیرند. این مشوق‌ها می‌توانند افراد را ترغیب کنند تا با دریافت مجوز رسمی وارد چرخه قانونی شوند و در قالب اقامتگاه‌های بوم‌گردی فعالیت کنند. وی با اعتقاد به اینکه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری باید مشوق‌هایی را برای افرادی که قصد راه‌اندازی اقامتگاه بوم‌گردی دارند در نظر بگیرد، می‌گوید: توسعه بوم‌گردی‌ها موجب مهاجرت معکوس به روستاها، ایجاد شغل و بازگشت رونق و آبادانی به مناطق روستایی می‌شود.  سخت‌گیری‌های موجود در روند دریافت مجوز اقامتگاه‌های بوم‌گردی سبب دلسردی برخی بهره‌برداران شده است، به ویژه زمانی که همسایگان بدون مجوز فعالیت می‌کنند. از دولت و صداوسیما انتظار می‌رود  که بیشتر به معرفی اقامتگاه‌های بوم‌گردی و ظرفیت‌های گردشگری روستایی بپردازند، زیرا این اقدام می‌تواند هم موجب جذب گردشگر و هم تأثیر مثبت بر اقتصاد محلی داشته باشد. 

خبرنگار: محدثه رضایی