احادیث و روایات ائمه(ع) یکی از مطمئن‌ترین منابع برای این ذکر و یادآوری و شناخت ویژگی‌های ایشان است، زیرا به گفته کارشناسان در کمتر موضوعی به اندازه موضوع حضرت ولی عصر(عج) روایت نقل شده است. احادیثی که نه تنها در جوامع شیعه نقل شده بلکه در کتاب‌های حدیث اهل سنت نیز به طور مبسوط آمده است و نیز بعضی از آنان مستقلاً کتاب‌هایی به نام آن حضرت تألیف کرده‌‌اند. از این رو روایات راجع به ایشان، متواتر و یا نزدیک به حد تواتر است. در اینجا به چند نمونه اشاره خواهیم کرد، باشد که در ایام میلاد مبارکشان دل‌هایمان به یاد و ذکر ایشان حی و زنده شده و روزگارمان روشن شود. 

از نسل حسین(ع) 
حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در روایت‌های متعددی به این موضوع که حضرت مهدی(عج) از فرزندان و نوادگان ایشان است اشاره کرده‌اند حذف از جمله آن‌ها روایتی است که آمده است: «بر جدم رسول خدا که درود و سلام خدا بر او باد، وارد شدم، پس ایشان من را بر زانوی خود نشانده و فرمود: ای حسین! خداوند از نسل تو 9 امام را برگزیده که نهمین نفر از ایشان قیام‌کننده آن‌هاست و همه آنان در پیشگاه خداوند از نظر فضیلت و جایگاه برابر هستند». (موسوعه کلمات الامام الحسین(ع)، ص 659، ح 688)

اگر از عمر دنیا یک روز مانده باشد
امام حسین(ع) در سخنی دیگر به رسالت مهم حضرت مهدی(عج) اشاره کرده و می‌فرمایند: «اگر از عمر دنیا تنها یک روز باقی مانده باشد خداوند آن روز را چنان طولانی می‌گرداند که مردی از فرزندان من قیام کند و دنیا را پس از آنکه از ظلم و ستم پر شده بود پر از عدل و داد کند، من این سخن را از رسول خدا که درود و سلام خداوند بر او باد، شنیدم». (موسوعه کلمات الامام الحسین، ص 661، ح 693) ایشان مصلحی است که در برابر بدعت‌ها خواهد ایستاد. امام صادق(ع) در خصوص موضع‌گیری ایشان در خصوص بدعت‌ها گفته‌اند: امام اجازه نمی‌دهد بدعت‌ها دین را حذف کنند. (ابن طاووس، سیدعلی بن موسی، الملاحم و فتن، ص۱۳۷)
وارث صفات انبیا(ع)ائمه معصوم(ع) در سخنان خود حضرت مهدی(عج) را وارث همه انبیا(ع) و اولیا معرفی کرده‌اند. وارثی که مجموعه ویژگی‌های نیک آن بزرگواران را در خود جمع دارد. در این باره روایت‌های بسیاری وارد شده که از جمله آن‌ها می‌توان به روایت زیر که از حضرت اباعبدالله الحسین(ع) نقل شده، اشاره کرد: «در قائم ما (اهل بیت) سنت‌هایی از پیامبران الهی وجود دارد؛ سنتی از نوح، سنتی از ابراهیم، سنتی از عیسی، سنتی از ایوب و سنتی از محمد(ص). از نوح طول عمر، از ابراهیم پوشیده ماندن ولادت و کناره‌گیری از مردم، از موسی ترس و غیبت از جامعه، از عیسی اختلاف مردم درباره او، از ایوب گشایش پس از سختی‌ها و بلایا و از محمد(ص) قیام با شمشیر را». (موسوعه کلمات الامام الحسین(ع)، صص 669- 668، ح 710)

به خوبی مشتاق است 
امام رضا(ع) به عنوان عالم آل‌محمد(ع) نیز در سخنان خود به توصیف ویژگی‌های امام زمان(عج) پرداخته‌‌اند. امام رضا(ع) ایشان را باتقواترین مردم خوانده‌اند. (یزدی حائری، علی، الزام الناصب، ج۱، ص۳۰) و در توصیف ایشان گفته است: در خوبی مشتاق هستند و در امر خیر مجاهدت می‌کنند. (حلّی، سید بن طاووس، جمال الاسبوع، ص۵۱۳) و در حدیثی با اشاره به شبهات خلق و خوی ایشان به پیامبر(ص) فرموده‌ است: «خوی نیک او همانند جدش پیامبر اکرم(ص) است. به مردم از خود آنان دلسوزتر است، از پدر و مادر بر آنان مهربان‌تر است و خضوعش در پیشگاه خداوند از هر کس بیشتر است. اگر مردمان را به کاری فرامی‌خواند، خود بدان پایبندتر است و اگر از چیزی منعشان می‌کند، خود بیشتر از آن گریزان است. دو نشانه آشکار دارد: یکی دانش بیکران و دیگری دعای مستجاب. آنچه در آینده خبر می‌دهد به صورت پیمانی است که از پدران خود از رسول اکرم(ص) به ارث برده است». (یوم الخلاص، ص۱۵۴)

شاخی (خشک) در زمین می‌کارد، سبز می‌شود 
ائمه اطهار(ع) در سخنان خود به ویژگی‌های فردی ایشان نیز پرداخته‌اند. امام علی(ع) در توصیف حضرت قائم(عج) چنین می‌فرماید: «مهدی دیدگانی مشکی دارد و موهایی پرپشت. او دارای چهره سرخ و پیشانی نورانی است. صاحب خال و علامت است. عالمی است غیور که اخبار گذشتگان را داراست. ساحت و درگاهش از همه شما گشاده‌تر و دانش او از تمام شما افزون‌تر و بیشتر از همه شما به جای آرنده صله رحم است. به مرغ (که در آسمان پرواز می‌کند) اشاره می‌کند و در دستش فرو می‌افتد و شاخی (خشک) در زمین می‌کارد، سبز می‌شود و برگ می‌آورد». (شمایل و صفات امام زمان(عج) از نگاه معصومین، دانشنامه اسلامی) همچنین امام کاظم(ع) درباره ایشان گفته است: بر اثر شب زنده‌داری و تهجد رویشان زرد است. (مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۸۶، ص۸۱) و امام صادق(ع) در خصوص زیست ایشان می‌فرماید: لباس او جز لباسی ضخیم نیست و غذایش یک رنگ ساده بود. (نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۲۳۳) امام رضا(ع) نیز در سخنی به زیست ساده ایشان اشاره کرده و می‌فرماید: «مهدی جامه‌ای خشن می‌پوشد و نان جو می‌خورد». 

خیرخواه و نصیحت‌کننده است
در زیارت حضرت صاحب الامر(عج) در مفاتیح الجنان آمده است: «الولیّ الناصح» امام پیشوایی نصیحت‌کننده و خیرخواه است (زیارت حضرت صاحب الامر(عج)، مفاتیح الجنان). در خصوص رفتار امام زمان(عج) با مردم احادیث گوناگونی آمده است. امام حسین(ع) درباره خصوصیات اجتماعی ایشان می‌فرماید: «مهدی را از وقار و سکینه‌اش خواهید شناخت و اینکه حلال و حرام را می‌شناسد و همگان بدو نیازمندند و او از همه بی‌نیاز». (منتخب الاثر، ص۳۰۹) همچنین امام باقر(ع) درباره ایشان گفته‌ است: با مردم چه صالحان و چه بدکاران به عدالت رفتار می‌کند. (صافی، لطف‌الله، منتخب الاثر، ج۲، ص۳۳۶) امام صادق(ع) درباره سخاوتمندی ایشان گفته است: بخشنده‌ای است که مال را به وفور می‌بخشد. 
(ابن طاووس، سید علی بن موسی، الملاحم و فتن، ص۱۳۷) 

خبرنگار: آزاده خلیلی