​​​​​​​«آمارهای رسمی یونسکو از میزان صعود، بازدید و تخریب قله‌های دماوند و سبلان نگران‌کننده است»؛ یک کارشناس محیط زیست و گردشگری با بیان این مطلب به قدس آنلاین می‌گوید: آموزش فراگیر و همگانی مهم‌ترین موضوعی است که در ورود به کوهستان باید به آن توجه داشت.
امیرحسین رحیمی می‌افزاید: علاقه‌مندان به کوه‌نوردی و رشته‌های زیرمجموعه آن که در سطح بین‌المللی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند مانند سنگ‌نوردی، یخ‌نوردی، غارنوردی، کوه‌پیمایی و صعودهای برون مرزی پیش از هر اقدامی باید حتماً آموزش‌های لازم را دیده باشند.
براساس آمار رسمی سازمان امداد و نجات هلال‌احمر کشور، تهران مقام نخست حوادث کوهستان را داراست، چراکه افراد بدون هیچ آموزشی درباره طبیعت، وارد کوهستان شده و دچار حادثه می‌شوند.
این کارشناس رسانه در حوزه کوه‌نوردی، محیط زیست و گردشگری ادامه می‌دهد: در حال حاضر بسیاری از کشورها با نام ورزش کوه‌نوردی و صعودهای ورزشی، دانشگاه تأسیس کرده‌اند.
ما نیز در ایران دانشکده علمی کاربردی هلال‌احمر را داریم که برخی از رشته‌های فنی کوه‌نوردی در این دانشکده تدریس می‌شود اما متأسفانه برخی مردم تصور می‌کنند همین که در کوه گام بردارند کوهنورد محسوب می‌شوند.
در حقیقت میان یک کوه‌رو، کوهنورد، طبیعت‌گرد و گردشگر تفاوت وجود دارد و از نظر قوانین بین المللی  نوع حضور این گروه‌ها در ارتفاعات با هم متفاوت است.
رحیمی عنوان می‌کند: در حال حاضر در تمام دنیا به کسی کوهنورد می‌گویند که یک مدرک مقدماتی کوه‌پیمایی، مدرک سنگ‌نوردی، کوه‌پیمایی برف و یخ و حتی مدرک مقدماتی اسکی داشته باشد.
متأسفانه بسیاری از راهنمایان مناطق کوهستان و مربیان گروه‌های کوه‌نوردی افرادی هستند که بدون آموزش دوره‌های کوه‌نوردی حتی حدود ۲0سال است این حرفه را ادامه می‌دهند و فکر می‌کنند کوهنورد هستند و بر همین اساس تورهای کوه‌نوردی راه می‌اندازند.
وی درباره تأثیر کوه‌نوردی بر روح و جسم می‌گوید: کوه‌نوردی تأثیر زیادی بر سلامت قلب و عروق دارد و حتی به تقویت عضلات و استخوان‌ها نیز بسیار کمک می‌کند.
اعضای تیم ملی کشتی هنگامی که به زمان مسابقات نزدیک می‌شوند برای تقویت عضلات خود به ورزش کوه‌نوردی می‌پردازند.
از سوی دیگر، کوه‌نوردی در استقامت و صبر افراد نیز بسیار مؤثر است و موجب صبوری انسان هم در زندگی و هم در فعالیت‌های روزمره کاری می‌شود و استرس و اضطراب را بسیار کاهش می‌دهد.
این کارشناس محیط زیست و گردشگری می‌گوید: تاکنون بسیاری از افرادی که از درمان بیماری‌هایی مانند سرطان، ام‌اس و... از پزشک خود ناامید شده بودند با کوه‌نوردی سلامت کامل خود را بدست آورده‌اند. بنابراین آموزش و تقویت روحیه باید خط مشی باشگاه‌های کوه‌نوردی قرار گیرد.
حتی معلولانی که در ورزش «دوِ کوهستان» یا «اسکای رانینگ» با دو پای مصنوعی در کوه می‌دوند سبب تقویت روحیه افراد معلول و غیرمعلول جامعه شده‌اند.
وی با بیان اینکه علاقه‌مندان به کوه‌نوردی حتماً به عضویت باشگاه‌های مجاز کوه‌نوردی درآیند، می‌گوید: یکی از قوانین فدراسیون بین‌المللی کوه‌نوردی و فدراسیون جهانی سنگ‌نوردی این است باید فرد کوهنورد مدارک آموزشی را دارا باشد تا اجازه صعود به قله به وی داده شود. برای مثال در صعود کوه آرارات، افراد محلی مدارک مقدماتی و پیشرفته کوهنوردان را بررسی می‌کنند و چنانچه فردی این مدارک را نداشته باشد اهالی آن منطقه به او اجازه صعود نمی‌دهند. این قانون یعنی دنیا دارد به سمت آموزش و اهمیت آن پیش می‌رود.
در کشور ما نیز قوانینی در این خصوص وجود دارد، اما متأسفانه افراد جامعه به قانون اهمیت نمی‌دهند. برای مثال فدراسیون کوه‌نوردی ایران در اواسط تابستان یک‌سری قوانین برای ممنوعیت ورود به قله دماوند صادر می‌کند اما افرادی که قصد صعود دارند به این قانون اهمیت نمی‌دهند. حتی کوهنوردان حرفه‌ای نیز به این قوانین بی‌اعتنا هستند و تنها صعود برایشان اهمیت دارد.

الزامات محیط زیستی در موضوع کوه‌نوردی
رحیمی ادامه می‌دهد: متأسفانه قله دماوند در حال تبدیل شدن به یک سطل زباله است. خوشبختانه یکی از موضوعات محیط زیستی که در دوره رئیس پیشین سازمان محیط زیست و اکنون در حال پیگیری است این است سازمان حفاظت محیط زیست و فدراسیون کوه‌نوردی درباره قوانین محیط زیستی و آموزش‌های فراگیر برای وارد نشدن بی‌ضابطه به قله دماوند، به نتیجه‌ای مشترک برسند.
البته هرچند در این زمینه اتفاقات خوبی رقم می‌خورد اما مناطق کوهستانی کشور به ویژه مناطق کوهستانی داخل شهرها نیازمند حمایت تمامی دستگاه‌های دولتی و نهادهای مردمی است نه فقط سازمان محیط زیست و فدراسیون کوه‌نوردی.
آمارهای رسمی یونسکو از میزان صعود، بازدید و تخریب قله‌های دماوند و سبلان نگران‌کننده است.
برای مثال اگر قرار است سالانه ۲۰۰نفر به قله دماوند صعود کنند اکنون بیش از هزار نفر صعود می‌کنند و این یعنی ما داریم قله دماوند را تخریب می‌کنیم. 

خبرنگار: عفت زارع