سؤال‌های سخت در آزمون دمشق

گزارش‌های قدس درباره آخرین وضعیت سوریه و نشست سه‌جانبه «آستانه» با حضور ایران، روسیه و ترکیه برای بررسی این پرونده

سؤال‌های سخت در آزمون دمشق

تنها ۲۴ ساعت پس از نشست مشترک وزیر امور خارجه کشورمان با همتایان سوری و عراقی، این بار سیدعباس عراقچی با سرگئی لاوروف و هاکان فیدان وزرای خارجه روسیه و ترکیه دور یک میز نشسته و پرونده سوریه را مورد بررسی قرار دادند.


اهمیت این دیدار که در حاشیه نشست دوحه فروم برگزار شد ازآن‌جهت است که سه کشور مذکور به‌عنوان ضامنان آتش‌بس در سوریه شناخته می‌شوند؛ بنابراین می‌توان با رسیدن آن‌ها به فرمولی مشترک به بازگشت دوباره آرامش به خطه شام امیدوار بود.
 گفتنی است بر اساس توافق سال ۲۰۱۷ میلادی میان ایران، روسیه و ترکیه به‌عنوان کشورهای ضامن صلح آستانه، چهار منطقه امن در سوریه (کاهش تنش) ایجاد شد. نشست اخیر هم در مسیر گفت‌وگوهای روند آستانه و به‌منظور بررسی اوضاع و تحولات اخیر سوریه انجام شد. وزیر امور خارجه کشورمان پس از نشست مذکور در جمع خبرنگاران گفت: در مرحله‌ای هستیم که همه در حال تبادل نظر، مشورت و رایزنی هستند. مسائل جاری و روز بسیار خطیر در سوریه موردبحث و مذاکره قرار گرفت. اکنون یک کارزار سیاسی هست که باید در آن ایفای نقش کنیم. اشتراک نظر بین همه شرکت‌کنندگان وجود داشت که درگیری‌ها باید به‌سرعت خاتمه پیدا کند. وی افزود: تمامیت سرزمینی و حاکمیت سوریه باید محترم شمرده شود؛ از همه مهم‌تر اینکه گفت‌وگوهای سیاسی بین دولت سوریه و گروه‌های معارض مشروع، شروع شود.
 
 باید نسبت به نقش ترکیه در تحولات سوریه حساس بود
 دکتر جواد منصوری کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با قدس، با اشاره به نشست مشترک برگزار شده میان وزرای خارجه ایران، ترکیه و روسیه و تأثیرات آن در پرونده سوریه، گفت: باتوجه‌به شرایط سوریه اولویت اصلی برای دمشق و کشورهای منطقه و روسیه، تقویت و ایستادگی نظامی در برابر تروریست‌هاست؛ اما در مقطع فعلی هرگونه تحرک دیپلماتیک و برگزاری نشست آستانه می‌تواند نقطه اطمینان‌بخشی برای دولت و ملت سوریه باشد. وی تصریح کرد: این نشست به‌عنوان یک پلتفرم دیپلماتیک بین ایران، روسیه و ترکیه، در صدد است تا بحران سوریه را از طریق مذاکره و آتش‌بس مدیریت کند. اما باید در مورد نقش ترکیه در آستانه بااحتیاط صحبت کرد. باوجود تصمیمات اعلامی در روند آستانه، گزارش‌ها حاکی از آن است که ترکیه به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در تجهیز و تقویت گروه‌های تروریستی نقش ویژه‌ای داشته است. این مسئله باتوجه‌به اظهارات اخیر اردوغان و حمایت‌های علنی از مخالفان دولت سوریه، جالب‌توجه است.
 این کارشناس منطقه افزود: اگرچه روند آستانه و نشست‌های دیپلماتیک می‌تواند نمادین و مهم در نظر گرفته شود، اما در شرایط فعلی، به‌ویژه در میدان جنگ، اولویت اصلی عملیات نظامی و اطلاعاتی است. گروه‌های تروریستی به‌ویژه در اطراف دمشق همچنان تهدیدی جدی برای دولت بشار اسد به‌حساب می‌آیند و تا زمانی که تحولات میدانی تغییر نکند، نمی‌توان به مذاکرات و آتش‌بس‌ها امید داشت. 
​​​​​​​
 توطئه‌ای برای خروج سوریه از محور مقاومت
 دیپلمات پیشین کشورمان در ادامه با نگاهی جامع به بحران سوریه معتقد است: «سوریه از دو دهه گذشته در کانون توجه غرب و به‌ویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار گرفته بود. این دو کشور همواره در تلاش بودند سلطه خود را بر سوریه اعمال کنند؛ هدف آن‌ها یا تجزیه کشور و یا تغییر ساختار سیاسی سوریه بود، چرا که این کشور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حلقه‌های مقاومت علیه رژیم صهیونیستی برای آن‌ها غیرقابل‌تحمل بود».
 وی عنوان کرد: درگیری‌های سوریه از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، اما آنچه که طی دو سال اخیر شدت گرفت، تلاش مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی برای مهار سوریه و به‌ویژه خروج آن از محور مقاومت بود. هرچند این دو کشور در مراحل اولیه موفق به دستیابی به اهداف خود نشدند، اما پس از تحولات در غزه و لبنان، برنامه‌ریزی‌ها از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی برای سوریه به‌شدت افزایش یافت و در نهایت گروه‌های تروریستی به نیابت از آن‌ها وارد جنگ شدند.
 او به نحوه پیشروی سریع گروه‌های تروریستی در سوریه اشاره کرد و گفت: سؤالی که همچنان مطرح است این است که چرا این پیشروی‌ها این‌گونه سریع و غیرمنتظره بود؟ باتوجه‌به تجربه‌های گذشته، این سرعت در تحولات نظامی واقعاً تعجب‌برانگیز بود. اما آنچه که مشخص است ایالات متحده آمریکا، رژیم صهیونیستی و برخی از کشورهای عرب منطقه از جمله امارات متحده و حتی عربستان از این مسئله اطلاع داشتند.
 
 آینده سوریه: جنگ یا مذاکره؟
 وی سپس به نقش ایران در تحولات سوریه گریزی زد و افزود: «جمهوری اسلامی ایران از آغاز بحران سوریه به‌طور فعال در این کشور حضور داشته و در کنار دولت قانونی سوریه، نه‌تنها تهدیدات تروریستی را دفع کرد، بلکه با همکاری با روسیه و عراق، امنیت منطقه را حفظ کرد. کارشناس مسائل غرب آسیا تصریح کرد: حضور ایران در سوریه تنها به دفاع از یک کشور محدود نمی‌شود، بلکه این حضور به‌طور مستقیم به امنیت ملی ایران مرتبط است، زیرا هرگونه تغییرات در سوریه می‌تواند تبعات جدی برای امنیت عراق و ایران داشته باشد. براین‌اساس تحولات سوریه برای کشورهای منطقه حائز اهمیت است.
 این کارشناس حوزه بین‌الملل در پاسخ به سؤالی درباره چشم‌انداز آینده سوریه اظهار کرد: آینده سوریه به‌شدت به تحولات میدانی بستگی دارد، به‌ویژه در اطراف دمشق که مرکز تصمیم‌گیری‌های نظامی است. درگیری‌ها در این مناطق احتمالاً ادامه پیدا خواهد کرد و سرنوشت سوریه تا حد زیادی در این مناطق تعیین خواهد شد. باتوجه‌به وضعیت موجود، بعید به‌نظر می‌رسد مذاکرات سیاسی بتواند به نتیجه‌ای فوری و مثبت منجر شود. جواد منصوری در انتها بر لزوم حمایت بیشتر از دولت سوریه و تلاش‌های دیپلماتیک برای مدیریت این بحران تأکید کرد و گفت: در نهایت، همگان باید بدانند بحران سوریه تنها یک بحران محلی نیست، بلکه تبعات آن در تمام منطقه و حتی جهان گسترده است؛ بنابراین، حل این بحران نیازمند هم‌افزایی تمامی کشورهای منطقه است.

خبرنگار: سید حسین حسینی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه