با توجه به شرایط پیچیده و متغیر جهان معاصر و ضرورت حضور فقه راهبردی در عرصه جامعه جهانی، بررسی ابعاد مختلف این فتوا و تأثیر آن بر کنشگران اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. جهاد در لغت به معنای تلاش، مشقت، مبالغه در کار، به نهایت چیزی رسیدن و توانایی و در اصطلاح به معنای جنگ مشروع در راه خدا با هدف گسترش اسلام یا دفاع از آن است. اگر چه جهاد ممکن است اهداف و فواید متعددی داشته باشد ولی اهداف اصلی تشریع جهاد در اسلام را می‌توان در گسترش اسلام، حفظ کیان اسلامی و برقراری عدالت خلاصه کرد.
انواع جهاد به نوع هجمه دشمن و نیز ظرفیت‌ها و توانایی‌های افراد در هر زمان بستگی دارد (و اعدوا لهم ما استطعتم). برخی از انواع جهاد عبارت‌اند از: جهاد اقتصادی و مالی، جهاد علمی و 
جهاد تبلیغی- تبیینی. جهاد از نظر اهمیت، ضرورت و کیفیت آن نیز دو قسم دارد: جهاد اکبر که طبق آنچه در روایت‌ها آمده مبارزه با نفس و هوای نفس را جهاد اکبر می‌نامند و نیز جهاد اصغر که در مقابل آنچه در جهاد اکبر آمده است و مطابق روایت‌ها، مبارزه نظامی در راه خدا همان جهاد اصغر است.

کنش اجتماعی و شکل‌دهی به رفتارهای انسانی
کنش به عنوان ابتدایی‌ترین عنصر مشترک زندگی اجتماعی بشری در برگیرنده مجموعه رفتارهایی است که انسان‌ها برای رسیدن به اهداف معین نسبت به یکدیگر انجام می‌دهند؛ از این رو به عمل جهت‌گیری شده به سوی شخص دیگر به اصطلاح کنش اجتماعی گفته می‌شود. اگر چه در تقسیم کنشگران آرای متعددی ارائه شده که مشهورترین آن‌ها تقسیم وبر است ولی از آنجا که ماهیت تقسیم او بر اساس عقلانیت ابزاری است مناسب بحث ما نیست. از سوی دیگر در اینجا از تقسیم کنشگران بر اساس عقلانیت اسلامی و بر پایه لایه‌های فرهنگ نیز مشی نکرده‌ایم بلکه مهم‌ترین عناوین مؤثر در کنشگری اجتماعی که در لسان عموم شناخته‌تر هستند ذکر می‌شوند.
حقیقت این است که فتوای جهاد درباره دفاع از فلسطین سابقه‌ای به طول عمر انقلاب اسلامی بلکه بیش از آن دارد. امام خمینی(ره) در سخنرانی‌های مختلف بر ضرورت شرعی دفاع از فلسطین اشاره کرده‌اند و منحصر به سخنرانی‌های پس از انقلاب نیست. رهبر معظم انقلاب نیز در طول دوران رهبری خود، بارها و بارها به موضوع جهاد اشاره کرده‌اند. ایشان جهاد را صرفاً یک عمل نظامی نمی‌دانند، بلکه آن را به عنوان یک مفهوم گسترده و فراگیر در نظر می‌گیرند که شامل ابعاد مختلفی از زندگی فردی و اجتماعی می‌شود. به طور کلی در اندیشه ایشان، جهاد به معنای تلاش مضاعف و کوشش پیوسته در راه خدا و برای تحقق اهداف والای اسلامی است.
فتوای جهاد که در شرایط خاص و با اهداف مشخص صادر می‌شود، می‌تواند بر طیف وسیعی از کنشگران اجتماعی تأثیرات متفاوت و متعددی داشته باشد.

فتوای جهاد، ابزاری برای بسیج اجتماعی
در اینجا به برخی از کنشگران اجتماعی که طبیعتاً متأثر از فتوای جهاد بوده و کنشگری متناسب داشته‌اند، اشاره می‌شود:
1.روحانیون و نهادهای دینی: فتوای جهاد نقش تعیین‌کننده‌ای در مشروعیت‌بخشی به جنگ و بسیج نیروهای نظامی دارد. بدیهی است تلاش ایشان معطوف به هدایت مردم به وحدت و همبستگی در مقابل دشمن و در دفاع از مظلومان و در راستای زنده نگه داشتن ارزش‌های انسانی و اسلامی، تلاشی بی‌وقفه و البته دشوار است. فتوای جهاد به عنوان ابزاری قدرتمند که به تلاش روحانیون رسمیت بخشیده و سندی محکم در اثبات گفته‌های ایشان است تأثیر بسزایی در تسهیل امر تبلیغ و تبیین ایشان دارد.
2.حاکمان و سیاستمداران: فتوای جهاد به عنوان یک فراخوان دینی برای دفاع از دین، ناموس و یا سرزمین می‌تواند تأثیرات بسیار عمیقی بر سطح جامعه و بین‌الملل داشته باشد. از آثار این فتوا در فعالیت کنشگران سیاسی، بسیج گسترده مردم و افزایش مشارکت آن‌ها در امور دفاعی و امنیتی است. این مشارکت مردمی می‌تواند به تقویت قدرت حاکمیت و تضمین امنیت ملی کمک کند. افزایش روحیه مقاومت و آماده کردن مردم برای مقابله با تهدیدهای خارجی و داخلی و نیز تقویت وحدت ملی از جمله آثار این فتوا در این کنشگران است.
3.نظامیان و نیروهای امنیتی:  فتوای جهاد به عنوان یک انگیزه قوی برای نظامیان عمل می‌کند و آنان را برای انجام وظایف خود با انگیزه بیشتری برمی‌انگیزد. همچنین این فتوای دینی می‌تواند به عنوان یک عامل وحدت‌بخش در نیروهای نظامی عمل کند.
4.جامعه علمی، نخبگان و استعدادهای درخشان: فتوای جهاد به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای بسیج و هدایت جامعه در طول تاریخ، تأثیرات شگرفی بر جوامع مختلف از جمله جامعه نخبگان داشته است. برخی از این آثار عبارت‌اند از بسیج نخبگان برای دفاع از ارزش‌ها، ایجاد روحیه ایثار و فداکاری در نخبگان، تقویت وحدت و همبستگی ملی در جامعه نخبگانی و ایجاد فرصت برای رشد و شکوفایی استعدادها. روشن است نگرش نخبگان به دین، سیاست و جامعه در واکنش آن‌ها به فتوای جهاد بسیار مهم است. تأثیر فتوای جهاد بر جامعه نخبگان یک موضوع پیچیده و چندوجهی است که به عوامل متعددی بستگی دارد. 
5.بدنه اقتصادی جامعه: از جمله ابعاد زندگی اجتماعی که بسیار متأثر از فتوای جهاد بوده بعد اقتصادی است. در مورد ایران این تأثیر در دوره‌های مختلف تاریخی و در شرایط متفاوت سیاسی و اجتماعی، شکل‌های متنوعی به خود گرفته که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: کاهش سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و خدماتی به خاطر اختصاص بخش قابل توجهی از منابع مالی و انسانی به بخش نظامی، تغییر ساختار تولید در راستای صنایع سنگین و نظامی، تورم و ضعف اقتصاد به خاطر هزینه‌های جنگ و عواملی چون مدت زمان جنگ، شدت درگیری‌ها، بسته یا باز بودن اقتصاد نسبت به تجارت خارجی و نیز سیاست‌های اقتصادی دولت در میزان تأثیرات اقتصادی جنگ تأثیرگذار باشد.
6.اهل رسانه: اهل رسانه به عنوان مروجان تفکر در جامعه و نقش‌دهندگان اذهان مردم در جامعه مرجعیت خاص خود را در جامعه دارند. از این رو بررسی تأثیر و تأثر آن‌ها بسیار حیاتی است. فتوای جهاد به عنوان عاملی وحدت‌بخش و به میزانی روشنگر می‌تواند یکی از سوژه‌های اهل رسانه باشد و رسانه‌ها مانند دیگر نهادهای اجتماعی از آن متأثر خواهند بود. برخی از این آثار عبارت‌اند از: بسیج رسانه‌ها برای ترویج اهداف جهاد، سانسور و بررسی محتوا برای کنترل هر گونه فعالیت رسانه‌ها در راستای تخریب فضای اجتماعی و تضعیف فتوای جهاد در ذهن عموم جامعه، تغییر رویکرد رسانه‌ها از پرداختن به مسائل روزمره به تمرکز بر اخبار جنگ و جهاد، خودداری از ایجاد جو ترس و وحشت در جامعه، مقابله با پروپاگاندای دشمن و اخبار دروغ و ایجاد رسانه‌های جدید برای پوشش فضای به وجود آمده مانند ایجاد رادیو مقاومت پس از حوادث اخیر لبنان. 
7.مردم عادی و افکار عمومی: تجربه سال‌های انقلاب اسلامی و شرایط جهاد نشان داده در شرایط جنگ و جهاد اگر مردم جهاد و وجود دشمن را باور کنند حس اتحاد، دوستی، ایثار و روحیه حماسی و انقلابی تقویت می‌شود. 
8.گروه‌های مخالف: فتوای جهاد می‌تواند به عنوان یک عامل وحدت‌بخش و همچنین به عنوان یک ابزار تبلیغاتی برای گروه‌های مخالف عمل و آنان را برای مبارزه علیه حاکمان بسیج کند. البته روشن است اگر مخالفان از قدرت جامعه دینی هراس و از اجتماعشان حذر داشته باشند با صدور فتوای جهاد ترس بر ایشان عارض شده و در تصمیم‌گیری برای مقابله و یا عدم رویارویی با جبهه حق دچار تشتت و اختلاف می‌شوند.