حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار اعضای هیئت علمی پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا (ع) فرمودند: «تشکیل این کنگره و این گردهمایی کار بسیار خوبی است؛‌ چون ماها ــ داخل جامعه‌ شیعه؛ حالا قبل از اینکه به دیگران برسیم ــ در زمینه‌ معرفت ائمه نقایص زیادی داریم؛ گاهی به یک جنبه توجه شده با افراط و بدون اتقان، از جنبه‌های دیگر غفلت شده؛ و گاهی حتی به همان هم توجه نشده، و به همین مسائل ظاهری و توجهات ظاهری و [مانند] این‌ها بسنده شده. به نظر من ما به عنوان شیعه، به عنوان مجموعه‌ اهل تشیع، یکی از وظایف بزرگمان این است که ائمه خودمان را به دنیا معرفی کنیم». حالا پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر رهبر معظم انقلاب  به مناسبت برگزاری پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا (ع)گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی و رئیس کنگره جهانی حضرت رضا (ع)  درباره تبیین سیره رضوی انجام داده که بخشی از آن را در ادامه می‌خوانید.
 
 رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای هیئت علمی کنگره جهانی حضرت رضا (ع) بر اهمیت شناخت درست از اهل بیت(ع)  تأکید داشتند. دامنه‌ این شناخت چیست؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی نسبت به سه بعد، مقام معنوی و ملکوتی و عرشی ائمه اطهار (ع)، بعد دوم بعد اخلاقی و سبک زندگی و سلوک ائمه اطهار (ع) و بعد سوم بعد مبارزاتی ایشان در حوزه‌های سیاسی و مبارزه با ستمگران اشاره فرمودند. این سه بعدی را که رهبر معظم انقلاب ترسیم کردند به نظرم در بیان شخصیت ائمه اطهار (ع)و معرفی آن‌ها در همه ابعاد و ساحت‌ها کامل و جامع است.
در بعد ملکوتی و الهی این بزرگواران، اگر این بعد را درست و عمیق و صحیح بشناسیم برای استمرار آن دو بعد دیگر در جامعه بسیار می‌تواند کمک‌کار باشد؛ اگر ما شخصیت ملکوتی و بعد الهی ائمه(ع) را نشناسیم، آن بعد سبک زندگی و اخلاقی و بعد مبارزاتی‌شان هم نمی‌تواند آن گونه که شایسته است، تأثیرگذار و نقش‌آفرین در جامعه باشد.
پس آن بعد اول، تقریباً بر آن دو بعد دیگر سایه می‌افکند، آن جنبه قداست ائمه(ع) جنبه ملکوتی آن‌ها که خوشبختانه زیارت جامعه کبیره که از ناحیه امام معصوم امام هادی (ع) است و در سند آن هیچ شک و تردیدی وجود ندارد و زیارت مأثوره به اصطلاح است؛ بخشی از ابعاد شخصیت الهی و ملکوتی ائمه اطهار(ع) در زیارت جامعه کبیره بیان شده است. این زیارت بسیار زیارت مهمی است، به تعبیر امروزی زیارت جامعه کبیره، مانیفست شیعه است، ما اگر می‌خواهیم مقام و منزلت معنوی و الهی ائمه اطهار (ع) را درک کنیم، زیارت جامعه کبیره کاملاً برای ما بیان می‌کند، واسطه فیض بودن این‌ها، انسان کامل بودن این‌ها و اینکه فیوضات الهی و کمالات این‌ها توسط این انسان‌های کامل بر دیگر بندگان جاری می‌شود، این یک بعد از ابعاد وجودی ائمه اطهار(ع) است که مهم‌ترین بعد است.
بعد دوم، بعد اخلاقی و معاشرتی ائمه اطهار(ع) است؛ آداب اجتماعی آن‌ها، نوع برخورد و تعامل آن‌ها با مردم، نیازهای مردم، مشکلات مردم، راهنمایی و هدایت مردم و دست‌گیری از مردم، همه آن چیزی که یک انسان در زندگی اجتماعی و در روابط اجتماعی به آن نیاز دارد ما آن را در سیره نورانی ائمه اطهار(ع) کاملاً مشاهده می‌کنیم و می‌بینیم.
بعد سوم بعد مبارزاتی ائمه معصومین سلام‌الله‌علیهم اجمعین که هر کدام از این بزرگواران در دوران حیات با برکت خودشان از این مسئله، هیچ وقت بی‌تفاوت عبور نکردند، اینکه چه کسانی بر جامعه اسلامی حاکم هستند، اینکه آیا کسانی که حاکم هستند براساس معیارهای دینی و شارع مقدس نظام عموم را بر دست گرفتند یا در مسیر ظلم و ستم دارند بر مردم حکمرانی می‌کنند، این هم بعد سوم زندگی نورانی ائمه اطهار(ع) است که رهبر معظم انقلاب به آن اشاره کردند و ما در زندگی این بزرگواران فراوان، حالا در زندگی حضرت اباعبدالله که خب تقریباً کاملاً آشکار و روشن و در زندگی بقیه معصومین هم ما این بعد را به خوبی مشاهده می‌کنیم و یکی از برجستگی‌های زندگی ائمه اطهار (ع)همین بعد مبارزاتی آن‌ها، بعد ولایی و مبارزه با ستمگران است.

در شناخت و شناساندن این سه بُعد وجودی ائمه (ع)باید چه الزاماتی لحاظ شود؟
چند راهبرد را می‌توانیم این جا بیان کنیم؛ راهبرد اول همان‌طور که ما در مسائل فقهی به دنبال استخراج احکام و استنباط و اجتهاد هستیم و در حوزه‌ها این امر رایج است و رواج دارد، ما باید در مورد سیره ائمه اطهار(ع) هم به دنبال استخراج و استنباط باشیم، مسئله اجتهاد فقط در مسائل فقهی نیست، فقط در مسائل عبادی نیست که آن هم ضرورت دارد، باید اجتهاد و استنباط صورت بگیرد و بتواند از دل روایات احکام را استخراج و به مردم عرضه کند، همین طور هم ما باید در حوزه‌های علمیه این ضرورت را به وجود بیاوریم که از دل زندگی ائمه اطهار(ع) آنچه را که نیاز جامعه امروز است، استخراج و استنباط کنیم.
این حوزه استنباط و اجتهاد را فقط در فقه منحصر نکنیم، در سیره ائمه اطهار(ع) هم ما باید از درون زندگی این‌ها و روایات که الحمدلله فراوان هم در اختیار داریم بتوانیم زندگی و سبک زندگی آن‌ها را استخراج،استنباط و برای مردم بیان کنیم.
راهبرد دوم که در بیانات رهبر معظم انقلاب هم به آن اشاره شد، متقن بودن آن نکاتی که در مورد معصومین سلام‌الله‌علیهم اجمعین بیان می‌شود که در این زمینه روایات فراوان است و مطالب زیادی بیان شده است، ولی آن‌گونه نیست که همه این‌ها از یک استواری و استحکامی برخوردار باشد، بسیاری از این روایات ممکن است جعل شده باشد یا بعضی از راویان ممکن است آن دقت لازم را در بیان روایت و مطلب امام نداشتند، همان‌طور که در فقه و بیان احکام و استخراج احکام روایات کاملاً موشکافی می‌شود، جرح و تعدیل می‌شود و رجالش کاملاًمورد بررسی قرار می‌گیرد، هرچه در هر کتابی دیدیم و یا هر روایتی دیدیم، حق نداریم بیان کنیم.

 یکی از نکات مورد توجه رهبر معظم انقلاب در بیانات ایشان در دیدار با اعضای پنجمین کنگره امام رضا (ع) معرفی اهل بیت(ع) به دنیا و جهان غیر شیعی و حتی غیر اسلامی است. معارف اهل بیت‌ (ع) دارای چه ابعادی است که می‌توان آن‌ها را تبیین کرد؟
 ائمه اطهار(ع) هم برای آن دنیای ما پیام دارند و راهنما هستند و رهبری می‌کنند؛ هم برای این دنیای ما و همان‌طور که در زیارت جامعه کبیره داریم: «بموالاتکم علمنا الله معالم دیننا» و «أصْلَحَ ما کانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیانا».
همین طور که مسائل دین و معرفتی ما را رهبری می‌کنند و هدایت می‌کنند خیر و صلاح دنیایی ما را هم آن‌ها رهبری می‌کنند و ما را به آن سمت هدایت می‌کنند؛ بنابراین وقتی که هم مسئله دین و آخرت و هم هدایت دنیای ما به دست ائمه اطهار(ع) است؛ این ها نمی‌توانند منحصر به یک بخشی از جامعه باشند، این‌ها هادیان همه انسان‌ها و بشریت هستند، این‌ها راهکارهای اصلاح زندگی بشر را نشان می‌دهند، این‌ها نجات بشر را از فساد و تباهی عرضه می‌کنند، ببینید یک سنی معتزلی به نام ابن ابی الحدید می‌آید بر نهج البلاغه امیرالمؤمنین شرح می‌نویسد که شاید یکی از بهترین شرح‌هایی باشد که بر نهج البلاغه نوشته شده، یا جرج جرداق مسیحی که در مورد عظمت امیرالمؤمنین کتاب می‌نویسد و می‌توان گفت از بهترین کتاب‌هایی است که در مورد شخصیت امیرالمؤمنین نوشته شده است. این همان نگاه ائمه اطهار و معصومین هم بعد تربیتی و بعد اخروی و هدایت اخروی و آن جهانی انسان است، هم بعد این جهانی‌ و هدایت انسانی‌شان؛ امام حسین(ع) در عاشورا می‌فرمایند: «إِنْ لَمْ یکنْ لَکمْ دِین؛ فَکونُوا أَحْرَاراً فِی دُنْیاکم» اگر دین ندارید لااقل در دنیای تان آزاده باشید؛ این مخاطب فراوانی دارد، اینکه گاندی می‌آید می‌گوید: من نهضت بزرگ مبارزه با استعمار انگلیس را از عاشورا الهام گرفتم؛ از امام حسین(ع) الهام گرفتم و همین طور نهضت‌های آزادی‌بخشی که در جهان شکل گرفته است، این‌ها نشان می‌دهد ائمه اطهار(ع) فقط به یک حوزه و ساحت توجه ندارند و هر دو بعد دنیا وآخرت مورد توجه ایشان است؛ چون اگر دنیا اصلاح شد، آخرت هم اصلاح می‌شود.
«الدنیا مزرعه الاخره‌» بنابراین ما اگر به این ابعاد درست توجه کنیم، ائمه اطهار(ع) فقط فراتر از این هستند که رهبر یک قشر، بخش، یک جامعه و یک طیف باشند و رهبر همه انسان ها و بشریت هستند.

کنگره‌ پنجم حضرت رضا (ع) به موضوع عدالت اختصاص داده شد و شعار آن «عدالت برای همه و ظلم به هیچ کس» معرفی شد. دلیل انتخاب این موضوع و این شعار چه بوده است؟
به چند جهت؛ اولاً عدالت یک نیاز فطری و وجدانی همه انسان‌هاست، خداوند متعال خودش را با عدل و عدالت معرفی می‌کند.شما در بسیاری از آیات قرآن نگاه بکنید: «لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ»؛ آیات قرآن که هم خودش را به‌عنوان عادل و مظهر عدل معرفی و هم بندگانش و اولیایش به عدالت توصیه می‌کند؛ به حضرت داوود(ع) خداوند امر می‌کند با عدالت حکم کن، عدالت یک نیاز فطری بشر در طول تاریخ بود.
این چیزی نیست که بگوییم انسان امروز به عدالت نیاز دارد، در همه ادوار و حتی انسان ما قبل تاریخ هم به عدالت نیاز داشته و این یک نیاز فطری و وجدانی است.
امروز عدالت گمشده بشریت است، ما تاریخ را که نگاه می‌کنیم چه رنج‌هایی که بشریت از رهگذر بی‌عدالتی تحمل نکرده، چه کشتارها، چه بردگی گرفتن‌ها، چه به اسارت در آوردن میلیون‌ها انسان در طول تاریخ، چه بی عدالتی‌ها و ظلم‌ها در حق 
سیاه پوستان و این‌ها انسان هستند که در حقشان صورت گرفته، حتی در حق مردم آفریقا.
امروز نمونه بارز و آشکار و حقیقتاً رنج آور بی‌عدالتی را شما در غزه می‌بینید، همین کشورهایی که با انقلاب صنعتی، شعار عدالت و برابری و آزادی و وجدان انسانی را سر می‌دادند؛ امروز در برابر این کشتار، این نسل کشی، سکوت کرده‌اند.  این دیگر جنگ نیست، این کشتار است، این نسل‌کشی است؛ ۴ هزار کودک را کشتن که دیگر جنگ نیست؛ این کشتار است و این بدتر از هلوکاستی است که آن‌ها می‌گویند؛ این نسل کشی و جنایت است.
همین دنیای غرب که شعار مبارزه با بی‌عدالتی را سر می‌دهد، در مقابل این جریان آدم‌کشی سکوت کرده، نه سکوت که حمایت می‌کند؛ سکوتش هم به نوعی معنای حمایت و بیشتر روحیه دادن و جرئت دادن به صهیونیست‌هاست تا آن جایی که حتی «یورگن هابرماس» فیلسوف آلمانی که بسیار امروز مطرح هم هست، نمره بسیار بدی در این حوزه گرفت، حتی جریان فلسفه غرب، نه فقط سیاستمداران. حالا سیاستمداران به دنبال منافع سیاسی و منافع مادی هستند؛ فیلسوفان اخلاقی و اخلاق‌گرا هم در این قضیه نمره بدی آوردند و رفوزه شدند و نتوانستند واقعاً با وجدان بشری همراه باشند.
در کشور خودمان، در حوزه‌های مختلفی ما رشد کردیم، در حوزه‌های علمی و صنعتی، در بخش‌هایی حقیقتاً رشد خوبی داشته‌ایم و قابل تحسین و افتخار است، اما در یک بخش‌هایی در حوزه عدالت ما عقب ماندگی‌های جدی داریم که رهبر معظم انقلاب چند دهه قبل؛ یک دهه را به عنوان دهه عدالت نام‌گذاری کردند. نگاهمان فقط نگاه به آن طرف مرز و فراملی نیست، بلکه در داخل هم، مسئله بی‌عدالتی را در ساحت‌های اجتماعی و آموزشی و اقتصادی و سیاسی و فرصت‌های برابر برای همگان مشاهده می‌کنیم؛ ما از این قضیه رنج می‌بریم و در حوزه داخل و خارج به مسئله عدالت نیاز داریم.
 
برگزاری کنگره‌ جهانی امام رضا (ع) و برنامه‌های مشابه آن چقدر می‌تواند ما را به اندیشه‌های رضوی نزدیک کند و چه نقشی در گفتمان سازی رضوی دارد؟
یک وقت کنگره‌ای برگزار می‌کنیم که یک کاری صورت داده باشیم، یک کنشگری اجتماعی داشته باشیم، یک کنشگری فرهنگی داشته باشیم، این مدنظر نیست و امر مطلوبی نیست، بلکه هدف ما  همان‌طور که رهبر معظم انقلاب هم اشاره داشتند این است که به خروجی و نتیجه این کنگره‌ها توجه داشته باشیم. هدف ما گردآوری اندیشمندان، توجه دادن اهل قلم و اندیشه و صاحبان قلم و فکر به مسئله عدالت در زندگی امام رضا (ع) است؛ هدف ما در کنگره این است که بتوانیم صاحبان فکر و قلم و اندیشه را به این نیاز کاملاً وجدانی و فطری بشری که عدالت است، توجه بدهیم. ما در سیره ائمه (ع) و امام رضا(ع)در همه ساحت‌ها و ابعاد توجه به اهمیت عدالت را کاملاً ملاحظه می‌کنیم. هدف کنگره این است که فرصتی به وجود آید تا بتوانیم از دل سخنان امام و سیره امام و دیگر ائمه و همه معصومین سلام‌الله‌علیهم اجمعین این گنجینه‌های نیاز بشری را استخراج و به دنیای تشنه عدالت و آزادی و حقانیت عرضه کنیم و ان‌شاءالله با عنایت خود حضرت رضا (ع) و همکاری بسیار خوب و مسئولانه صاحبان قلم و اندیشه بتوانیم به این هدف مقدس و متعالی که نیاز همه بشریت است، ان‌شاءالله دست پیدا کنیم.