صنعت بسته‌بندی با‌سابقه اما عقب‌مانده

روزگار ناخوش یکی از قدیمی‌ترین صنایع خراسان رضوی

صنعت بسته‌بندی با‌سابقه اما عقب‌مانده

مهدی توحیدی

سال‌هاست کالاهای ایرانی از ضعف قابل‌توجهی در صنعت طراحی بسته‌بندی رنج می‌برد، ضعفی که موجب شده کالای مرغوب ایرانی در بسته‌بندی‌های نامرغوب آن طور که شایسته است دیده نشود.

موضوع بسته‌بندی در فروش اقلام و محصولات تولیدی در دو عرصه داخلی و خارجی به قدری حائز اهمیت است که بسیاری فعالیت در حوزه بسته‌بندی را در قالب یک صنعت ویژه بررسی و ارزیابی می‌کنند.
کارشناسان براین باورند ضعف صنایع بسته‌بندی در سالیان اخیر موجب تشدید صادرات فله‌ای محصولات و فراورده‌های باکیفیت کشورمان شده و از سوی دیگر بی‌توجهی بعضی از صاحبان صنایع گوناگون به بسته‌بندی و جاذبه فروش و بسته‌بندی‌های شکیل در بازار، مانع رقابتی شدن کالاهای با مزیت داخلی شده است. 
براساس آمار در بسیاری از مواقع بی‌کیفیتی و رعایت نکردن اصول حرفه‌ای در صنعت بسته‌بندی، سبب هدررفت کالاها و عدم استقبال مشتری شده است؛ در این خصوص برآورد دستگاه‌های مختلف حاکی از ضایعات ۲۵ تا ۳۰درصدی محصولات به دلیل بسته‌بندی نامناسب است.در این بین چشم‌انداز صنعت بسته‌بندی در خراسان رضوی هم به عقیده بسیاری از کارشناسان نامشخص است در حالی که با نگاهی به تاریخچه این صنعت در کشور می‌بینیم کارخانه‌های قوطی‌سازی و کارتن از قدیمی‌ترین واحدهای بزرگ صنعتی در شرق کشور بوده که در مشهد مستقر بوده‌اند. 
ضعف بسته‌بندی در صادرات 
رئیس انجمن کارتن و کاغذ خراسان رضوی در این خصوص با تأکید بر اینکه بسته‌بندی کاغذی بخش جدایی‌ناپذیر همه صنایع کشور به شمار می‌رود، عنوان کرد: چشم‌انداز صنعت بسته‌بندی در خراسان رضوی مشخص نیست و نقشه راهی برای ادامه کار ندارد به گونه‌ای که این صنعت در استان تاکنون ضعیف عمل کرده و نتوانسته به تکلیف خود در صادرات کالا عمل کند.
جواد باقری در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه در حال حاضر با کمبود کاغذ باطله مواجه‌ایم و قیمت کاغذ به‌شدت رشد کرده است و این موضوع سبب شده قیمت تمام‌شده کالا و محصول برای مصرف‌کننده افزایش قابل‌توجهی داشته باشد، اظهار کرد: ما اگر بخواهیم رشد قیمت کاغذ را نسبت به تورم آنالیز کنیم، باید بگوییم این رشد از تورم جلوتر بوده است و این موجب می‌شود میل و رغبت تولیدکننده برای ارتقای کیفیت کاهش پیدا کند.
نایب رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی مشکلات صنعت بسته‌بندی را در دو بخش کمبود مواد اولیه مرغوب و نبود طراحی مناسب برای انواع کالاها عنوان کرد و گفت: هنوز هم در خدمات پس از تولید کاغذ بسته‌بندی یعنی در طراحی، چاپ و تبدیل آن، سرمایه‌گذاری مطلوب و کارسازی انجام نگرفته است.
باقری افزود: باید سرمایه‌گذاری در این زمینه انجام شود و رشته‌های معطوف به این حوزه را افزایش دهیم تا کیفیت بسته‌بندی ما حداقل در حد همسایگانمان رشد مطلوبی داشته باشد.

ضرورت تحول در صنعت بسته‌بندی
وی با ذکر این نکته که در خراسان رضوی صنایع غذایی بسیار رونق دارد، بنابراین اگر صنعت بسته‌بندی در این بخش متحول شود بی‌تردید صادرات مواد غذایی چند برابر افزایش می‌یابد، گفت: از آنجا که نگاه دولت صادرات‌محور است، ضعف صنعت بسته‌بندی صادرات را تحت تأثیر قرار می‌دهد در حالی که بسته‌بندی کالاهای صادراتی باید با کیفیت، مقاومت بالا و طراحی زیبا و براساس استانداردهای بین‌المللی باشد.
وی خراسان رضوی را دارای زیرساخت‌های لازم برای توسعه صنعت بسته‌بندی کاغذی می‌داند و معتقد است: سازمان صنعت، معدن و تجارت استان به عنوان متولی اصلی باید نقشه راه این صنعت را مشخص کرده و برای توسعه آن برنامه‌ریزی داشته باشد.
این فعال اقتصادی نکته دارای اهمیت در صنعت بسته‌بندی را شناخت و آشنایی بنگاه‌ها و شرکت‌های صادراتی در مواجهه با چگونگی ارائه و نوع بسته‌بندی محصولات تولیدی‌شان و کسب جایگاه مناسب در بین رقبای داخلی و خارجی بیان می‌کند و می‌افزاید: براساس آمار با وجودی که هزینه بسته‌بندی 10درصد قیمت تمام‌شده کالاهای صادراتی را تشکیل می‌دهد ولی تا حدود 90درصد می‌تواند ارزش‌افزوده ایجاد کند و این مسئله اهمیت صنعت بسته‌بندی را دوچندان می‌کند.

نبود تنوع و طرح
وی یکی از مهم‌ترین مشکلات در صنعت بسته‌بندی را نبود تنوع و طرح در این حوزه عنوان کرد و ادامه داد: ما درخصوص ماشین‌آلات و خط تولید صنعتی استاندارد، به‌روز نیستیم و نیاز به نوآوری و تجهیزات بهتر داریم ضمن اینکه باید روی صنایع تبدیلی، بسته‌بندی و بسته‌بندی از مرحله پس از تولید کاغذ هم در بخش سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری کار کنیم.
وی تأکید کرد: تحقیقات نشان داده در مورد محصولات مشابه، مصرف‌کنندگان کالایی را که دارای بسته‌بندی جذاب‌تری باشد، انتخاب می‌کنند به طوری که پژوهش‌ها نشان می‌دهد بیش از 40درصد مشتریان با مشاهده کالا در بسته‌بندی مناسب و جذاب برای خرید آن اقدام کرده بودند.
وی افزود: امروزه بسیاری از کالاها صرف‌نظر از مرغوبیت یا بی‌کیفیت بودن آن، به دلیل برخورداری از بسته‌بندی مناسب در بازار مصرف از نفوذ خوبی بهره‌مند هستند، زیرا تولیدکنندگان آن‌ها به اهمیت بسته‌بندی و نحوه ارائه محصول به مصرف‌کننده در دنیای امروز پی برده‌اند.
وی با اشاره به سرمایه‌گذاری اندک انجام گرفته در صنعت بسته‌بندی در خراسان رضوی بیان کرد: دولت باید شرایط سرمایه‌گذاری در این بخش را فراهم کرده و سیاست‌گذاری در این حوزه را با حمایت از سرمایه‌گذاران انجام دهد تا بتوانند محصولی قابل رقابت با واحدهای دیگر در بازار ارائه کنند.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه