استاد دانشگاه امام حسین (ع) مطرح کرد
بخش اجتماعی مسجد محور مدیریت محله اسلامی
سیدجواد هاشمی فشارکی، پژوهشگر و استاد دانشگاه امام حسین(ع) در یادداشتی با عنوان «بخش اجتماعی مسجد، محور مدیریت محله اسلامی» که در خبرگزاری ایکنا منتشر شد، نوشت:
مساجد از صدر اسلام و در طول تاريخ علاوه بر كاركرد عبادی، كاركردهای ديگری هم در زمينههای سياسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی داشته‌اند. جايگاه واقعی مساجد، موجب افزايش كارايی آن در تقويت و تثبيت و گسترش زيرساختهای فرهنگ اصيل اسلامی و جامعه مسلمین بوده و خواهد بود.
با بررسی تاريخ گذشته انقلاب شكوهمند اسلامی جدا از اينكه مساجد محل عبادت، تربيت و آموزش بوده‌اند، مكان امنی برای تصميم‌‌گيری و برنامه‌ريزی در بسياری از موارد دیگر نيز محسوب می‌شده‌اند. جلسههای وعظ و خطابه و سخنرانی‌های روشنگرايانه اهل علم و دين در مسجد، نقش مؤثری در بيداری و آگاهی مردم داشته و دارد. در نتيجه، مسجد، پايگاه خيزش انقلابيان و مبارزان دينداری است که با کژروی‌ها و کژرفتاری‌های جامعه به مقابله برمی‌خيزند و حرکتهای انقلابی را سازماندهی می‌کنند.
مساجد عمده‌ترین ابزار روحانیت برای ارتباط با اقشار مختلف جامعه بودند كه از این طریق ایدئولوژی انقلاب و پیام اسلام به گوش مردم می‌رسید. همچنین عامل اصلی بسیج تجار و بازاریان، مساجد بودند كه به دلیل پیوند تاریخی مسجد و بازار در قیام‌ها و اعتراضات مردمی، مسجد مركز تشكل و سازماندهی بازاریان بود. بنابراین در انقلاب اسلامی، مساجد به عنوان یكی از اركان عمده انقلاب یعنی سازمان و پایگاه اجتماعی گروه‌های مخالف رژیم در كنار دو ركن دیگر یعنی رهبری و ایدئولوژی به نقش‌آفرینی پرداختند و به عنوان یک نهاد مدنی بومی با ارائه كاركردهای گوناگون توانستند در مقایسه با سازمان‌ها و نهادهای نوین، نقش بسیار مهمی در جامعه ایفا كنند و قابلیت مذهب و نهادهای مذهبی را به نمایش بگذارند.
پس از انقلاب اسلامی و برقراری نظام مقدس جمهوری اسلامی مشارکت آحاد جامعه از طریق مساجد در کمک‌های مختلف به جبهه‌ها، بحران‌های سیل و زلزله، بیماری کرونا و... نقش بی‌بدیلی داشته و هم اکنون نیز بسیاری از مساجد کمک‌های مؤمنانه به اقشار کمتر برخوردار را در برنامه‌های خود دارند و به‌عبارتی نقش اجتماعی موقری داشته و دارند.
محرومیت‌زدایی توسط خیران محلات، اقتصاد مقاومتی، روشنگری سیاسی و بصیرت‌افزایی، کمک‌های مؤمنانه که تجربه آن در دوران کرونا به‌شدت اثر بخش بود، تفریحات سالم و محلی؛ صندوق‌های قرض‌الحسنه مساجد؛ هیئت‌های اندیشه‌ورز محله و بازوهای اجرایی پیگیری حل مشکلات محله و شهروندان از مجاری نهادهای مسئول مربوط از جمله مواردی است که ظرفیت آن در مساجد وجود دارد.
مسجد تراز انقلاب اسلامی باید به تناسب فعالیتش شعاع عملکردش محله پیرامونی خویش را نیز تحت تأثیر معنوی خود قرار دهد و با توجه به تأکید دین مبین اسلام به امر به معروف و نهی از منکر، ضرورت دارد بخش اجتماعی مسجد ایجاد و فعال شود تا محلات از آسیب‌ها زدوده شده و محلات اسلامی با محوریت مساجد شکل گیرد.
از آنجا که آسیب‌های اجتماعی ناشی از شبیخون فرهنگی در عرصه‌های مختلف در حال گسترش است؛ ضرورت دارد در گام دوم انقلاب اسلامی، محله اسلامی با محوریت تقویت مساجد و پایگاه‌های مقاومت محقق شود تا با استفاده از ظرفیت‌های محلی و منطقه‌ای و ملی، مشکلات را حل کنند و در راستای تمدن نوین اسلامی محله اسلامی تحقق یابد.
مساجد از صدر اسلام و در طول تاريخ علاوه بر كاركرد عبادی، كاركردهای ديگری هم در زمينههای سياسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی داشته‌اند. جايگاه واقعی مساجد، موجب افزايش كارايی آن در تقويت و تثبيت و گسترش زيرساختهای فرهنگ اصيل اسلامی و جامعه مسلمین بوده و خواهد بود.
با بررسی تاريخ گذشته انقلاب شكوهمند اسلامی جدا از اينكه مساجد محل عبادت، تربيت و آموزش بوده‌اند، مكان امنی برای تصميم‌‌گيری و برنامه‌ريزی در بسياری از موارد دیگر نيز محسوب می‌شده‌اند. جلسههای وعظ و خطابه و سخنرانی‌های روشنگرايانه اهل علم و دين در مسجد، نقش مؤثری در بيداری و آگاهی مردم داشته و دارد. در نتيجه، مسجد، پايگاه خيزش انقلابيان و مبارزان دينداری است که با کژروی‌ها و کژرفتاری‌های جامعه به مقابله برمی‌خيزند و حرکتهای انقلابی را سازماندهی می‌کنند.
مساجد عمده‌ترین ابزار روحانیت برای ارتباط با اقشار مختلف جامعه بودند كه از این طریق ایدئولوژی انقلاب و پیام اسلام به گوش مردم می‌رسید. همچنین عامل اصلی بسیج تجار و بازاریان، مساجد بودند كه به دلیل پیوند تاریخی مسجد و بازار در قیام‌ها و اعتراضات مردمی، مسجد مركز تشكل و سازماندهی بازاریان بود. بنابراین در انقلاب اسلامی، مساجد به عنوان یكی از اركان عمده انقلاب یعنی سازمان و پایگاه اجتماعی گروه‌های مخالف رژیم در كنار دو ركن دیگر یعنی رهبری و ایدئولوژی به نقش‌آفرینی پرداختند و به عنوان یک نهاد مدنی بومی با ارائه كاركردهای گوناگون توانستند در مقایسه با سازمان‌ها و نهادهای نوین، نقش بسیار مهمی در جامعه ایفا كنند و قابلیت مذهب و نهادهای مذهبی را به نمایش بگذارند.
پس از انقلاب اسلامی و برقراری نظام مقدس جمهوری اسلامی مشارکت آحاد جامعه از طریق مساجد در کمک‌های مختلف به جبهه‌ها، بحران‌های سیل و زلزله، بیماری کرونا و... نقش بی‌بدیلی داشته و هم اکنون نیز بسیاری از مساجد کمک‌های مؤمنانه به اقشار کمتر برخوردار را در برنامه‌های خود دارند و به‌عبارتی نقش اجتماعی موقری داشته و دارند.
محرومیت‌زدایی توسط خیران محلات، اقتصاد مقاومتی، روشنگری سیاسی و بصیرت‌افزایی، کمک‌های مؤمنانه که تجربه آن در دوران کرونا به‌شدت اثر بخش بود، تفریحات سالم و محلی؛ صندوق‌های قرض‌الحسنه مساجد؛ هیئت‌های اندیشه‌ورز محله و بازوهای اجرایی پیگیری حل مشکلات محله و شهروندان از مجاری نهادهای مسئول مربوط از جمله مواردی است که ظرفیت آن در مساجد وجود دارد.
مسجد تراز انقلاب اسلامی باید به تناسب فعالیتش شعاع عملکردش محله پیرامونی خویش را نیز تحت تأثیر معنوی خود قرار دهد و با توجه به تأکید دین مبین اسلام به امر به معروف و نهی از منکر، ضرورت دارد بخش اجتماعی مسجد ایجاد و فعال شود تا محلات از آسیب‌ها زدوده شده و محلات اسلامی با محوریت مساجد شکل گیرد.
از آنجا که آسیب‌های اجتماعی ناشی از شبیخون فرهنگی در عرصه‌های مختلف در حال گسترش است؛ ضرورت دارد در گام دوم انقلاب اسلامی، محله اسلامی با محوریت تقویت مساجد و پایگاه‌های مقاومت محقق شود تا با استفاده از ظرفیت‌های محلی و منطقه‌ای و ملی، مشکلات را حل کنند و در راستای تمدن نوین اسلامی محله اسلامی تحقق یابد.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
