مقایسه مثبت مقایسه منفی

مقایسه مثبت مقایسه منفی

حجت‌الاسلام رفیعی

بشر از ناامنی، اضطراب، هیجان و تشنج گریزان است ... همه شادی‌ها نیازمند امنیت است... قرآن کریم در سوره مبارکه قریش وقتی می‌خواهد نعمت تمام شده بر مردم را در سرزمین حجاز بیان کند می‌فرماید: ای مردم! خدا را بپرستید، خدای این خانه را پرستش کنید. آن خدایی که دو نعمت به شما داد؛ یکی اینکه شما را از گرسنگی نجات داد و دیگر اینکه به شما امنیت داد.
میان امنیت و پرستش و آرامش و بندگی رابطه است. بشر در این دنیا زندگی می‌کند و در زندگی باید آرام باشد و مضطرب نباشد. اگر اضطراب، نگرانی و تشویش به خانه‌ای حاکم شود، همیشه اعصاب خُردی و درگیری است. حتی در محیط کار، فرد با خودش درگیر است. آرامش بزرگ‌ترین نعمت الهی است و گاهی اوقات خود انسان هم این آرامش را تبدیل به اضطراب و نگرانی می‌کند. 
یکی از عوامل اضطراب مقایسه کردن‌های ماست... مقایسه مثبت و منفی‌ها... روانشناسان هم روی این موضوع خیلی حرف زده‌اند... چون ما یک موجود اجتماعی هستیم و همسطح هم نیستیم، پس زندگی‌ها را با هم مقایسه می‌کنیم... زن فلانی چنان است، دختر فلانی چنان است، پسر فلانی در کنکور قبول شد، فلانی در فلان کار بار خودش را بست. در درس موفق شد... مدام مقایسه می‌کنیم... مقایسه کردن یک شمشیر دولبه است و هم می‌تواند آرامش و هم می‌تواند اضطراب بیاورد... سه جور مقایسه هم داریم:
مقایسه صعودی، مقایسه نزولی و مقایسه همسطح... اگر در امور دنیا خودت را با بالاترت مقایسه کردی این صعودی است، اگر با پایین‌ترت مقایسه کردی می‌شود نزولی... مقایسه صعودی در امور دنیوی اضطراب می‌آورد اما مقایسه نزولی آرامش می‌آورد... در قرآن، خوب دقت کنید. یک مورد مقایسه صعودی و نزولی بسیار زیبا هست. قرآن می‌گوید وقتی قارون با ثروتش میان مردم آمد، دو تفکر درباره قارون اظهار شد... عده‌ای گفتند خوشا به حال قارون، کاش وضع ما مثل او بود... اما خردمندان گفتند خداوند لطف کند ایمانمان قوی باشد، عمل صالح ما زیاد شود.
در جامعه امروزهم این مشکل را می‌بینیم ... بین بعضی‌ها مسابقه در چشم و همچشمی هست... او خانه‌اش سنگ است من هم خانه‌ام را سنگ کنم، فلانی مبلش را عوض کرد من هم مبلم را عوض کنم. او ماشینش را عوض کرد من هم ماشینم را عوض کنم... اسلام می‌گوید در مسائل مادی این مقایسه صعودی را کنار بگذارید. این مقایسه هم حسادت می‌آورد و هم یأس و ناامیدی... اما در مسائل معنوی، مقایسه می‌تواند مقایسه صعودی باشد... .

برچسب ها :
ارسال دیدگاه