با وجود اعتبارات مناسب تعداد روزهای غبارآلود استان چند برابر شده است
جولان ریزگردها در خراسان جنوبی
روزهای گردوغباری خراسان جنوبی از ابتدای سال جاری به صورت میانگین چند برابر شده که این ماراتن نشان‌دهنده زنگ خطری مهم برای پیگیری جدی مسئولان در اجرای طرح‌های مقابله با این پدیده است.
پدیده گردوغبار نه تنها معضلات زیستمحیطی به همراه دارد بلکه در بخش سلامت جسمی جامعه، کشاورزی، اقتصاد و مسائل دیگر نیز نقش مهمی ایفا می‌کند که از اواخر سال گذشته و در دو ماه ابتدای سال جاری با روند رو به رشد گردوغبار در خراسان جنوبی مواجه بودیم.
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: میزان بارندگی از ابتدای مهر۱۴۰۰ تاکنون که سال زراعی آبی نامیده می‌شود، ۸۱ میلیمتر بوده که نسبت به سال گذشته 5/3درصد افزایش داشت و البته نسبت به مدت زمان مشابه در بلندمدت ۲۶درصد کاهش بارندگی داشتیم.
علیرضا خندان‌رو تصریح کرد: با وجود بارندگی‌های به نسبت خوب سال زراعی، اما شاهد افزایش روزهای گردوخاکی در استان بودیم که از ابتدای سال جاری تاکنون به صورت میانگین کل استان هفت روز گردوخاک بود که سال گذشته این رقم سه روز بود.
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی دو دلیل برای افزایش گردوغبار با وجود بارندگی‌های سال گذشته برشمرد و گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون بارندگی چندانی نداشتیم و به دلیل ادامه روند خشکسالی ۲۰سال گذشته با هر بادی شاهد گردوغبار هستیم.
وی تأکید کرد: با توجه به بارندگی‌های سال زراعی امسال و گرم‌تر شدن هوا در تابستان تعداد روزهای گردوغباری نیز افزایش خواهد داشت.
به گفته وی در این سال‌ها طرح‌های آبخیزداری و مقابله با بیابان‌زایی خوبی اجرایی شده ولی موضوع چرای بی‌رویه دام در مراتع خود موجب فقر مراتع و افزایش گردوغبار می‌شود.
جولان گردوغبار در یک سوم مساحت استان
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز در این باره گفت: سطح کانون‌های فرسایش بادی استان ۵میلیون و ۱۷۳ هزار و ۵۹۷ هکتار است که یک سوم مساحت استان را شامل می‌شود.
فاطمه دعاگویان تصریح کرد: براساس تحقیقات ستاد ملی حفاظت محیط زیست سالانه از این کانون‌ها ۷۲۹هزار تُن گردوغبار تولید می‌شود. براساس داده‌های ایستگاه‌های سنجش کیفی هوا که مقایسه‌ای بین ۶ ماهه اول سال۹۹ با ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۰ داشته‌ایم روزهای گردوغباری افزایش دو برابری داشته است.
به گفته وی، اما براساس مقایسه سال ۱۴۰۰ با ۱۴۰۱ در پنج ایستگاه که در چهار شهرستان بیرجند، زیرکوه، سرایان و نهبندان قرار دارند، شاهد افزایش روند گردوغبار بودیم که فقط در ایستگاه زیرکوه به دلیل نبود هیچ قطعی و خرابی در ثبت داده‌ها، در کل سال ۲۴ روز نامطلوب داشت ولی از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون ۱۱ روز ثبت شده است.
دعاگویان با بیان اینکه ۳۵کانون بحران فرسایش بادی در خراسان جنوبی ثبت شده است، اظهار کرد: به دلیل وجود خشکسالی، کاهش بارندگی و تغییرات اقلیمی در کشور و جهان شاهد افزایش کانون‌های بحران فرسایش بادی هستیم.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی بالا بودن تبخیر و کاهش رطوبت دما، خشکسالی، سرعت زیاد بادهای فرساینده و متأثر بودن خراسان جنوبی از بادهای ۱۲۰روزه را دلیلی بر تداوم پدیده گردوغبار و روند رو به افزایش آن دانست.
دعاگویان بیان کرد: از سال ۹۶ اعتبارات خوبی از صندوق توسعه ملی در این زمینه پرداخت شده است، چراکه ازجمله استان‌های رتبه یک غبارخیز کشور هستیم ولی برای دریافت اعتبارات خاص نیاز به پیگیری سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی است.
پیشنهاد اعتبارات ۷۰۰ میلیارد ریالی
برای سال جاری
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم در زمینه اقدام‌های انجام شده گفت: به منظور کاهش اثرات منفی بیابان‌زایی و جلوگیری از پیشرفت آن در خراسان جنوبی تاکنون فعالیت‌های متعددی نظیر تهیه طرح‌های بیابان‌زدایی به مساحت یک میلیون و ۷۴۰ هزار هکتار در قالب ۲۸ طرح صورت گرفته است.
علیرضا نصرآبادی اضافه کرد: همچنین نهال‌کاری بیش از ۱۵۰هزار هکتار، بذرکاری ۱۳هزار و ۸۷۶ هکتار، مدیریت رواناب‌های سطحی بیش از ۳۰ هزار هکتار، مالچ‌پاشی هزارو۳۰۰هکتار و … از دیگر برنامه‌هایی است که در این مسیر انجام شده است.
به گفته وی برای سال ۱۴۰۱ نیز در قالب عملیات پیشنهادی اعتباری حدود ۷۰۰ میلیارد ریال به منظور اجرای ۱۰هزار هکتار عملیات مقابله با بیابان‌زایی پیشنهاد شده است.
نصرآبادی بیان کرد: بیابان‌زایی پس از دو چالش تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین به عنوان سومین چالش مهم جهانی در قرن۲۱ محسوب می‌شود و خراسان جنوبی با قرار داشتن روی کمربند خشک و نیمه‌خشک نیمکره شمالی دارای ذخایر منابع آبی بسیار ضعیف و نزولات جوی کم، تبخیر سالیانه بسیار شدید و میزان پوشش گیاهی اندک است به همین دلیل شاهد روند رو به افزایش این پدیده در استان هستیم.
به گفته وی پیامدهای بیابان‌زایی بر منابع طبیعی خراسان جنوبی شامل از بین رفتن توان زیستمحیطی و اقتصادی اراضی، تشدید فرسایش بادی، افزایش ریزگردها و طوفان‌های گردوغبار، نابودی پوشش گیاهی مراتع و تبدیل این مناطق به اراضی بیابانی، کاهش کیفیت و کمیت آب‌های سطحی و زیرزمینی و کاهش حاصلخیزی خاک است. نتیجه این پیامدها تشدید فقر در مناطق خشک و بیابانی و افزایش بیکاری و مهاجرت است.
نکته مهم اینجاست که زنگ خطر این پدیده از مدت‌ها پیش به صدا درآمده و اکنون به وضعیت بحرانی رسیده و نیاز است در برنامه‌های اجرایی و اعتبارات بازنگری دیگری انجام شود و همه مسئولان و دستگاه‌های اجرایی با همکاری هم، گامی برای کاهش این روند رو به افزایش بردارند تا این مشکل نیز دردی بر دردهای دیگر این خطه مرزی وارد نکند.
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: میزان بارندگی از ابتدای مهر۱۴۰۰ تاکنون که سال زراعی آبی نامیده می‌شود، ۸۱ میلیمتر بوده که نسبت به سال گذشته 5/3درصد افزایش داشت و البته نسبت به مدت زمان مشابه در بلندمدت ۲۶درصد کاهش بارندگی داشتیم.
علیرضا خندان‌رو تصریح کرد: با وجود بارندگی‌های به نسبت خوب سال زراعی، اما شاهد افزایش روزهای گردوخاکی در استان بودیم که از ابتدای سال جاری تاکنون به صورت میانگین کل استان هفت روز گردوخاک بود که سال گذشته این رقم سه روز بود.
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی دو دلیل برای افزایش گردوغبار با وجود بارندگی‌های سال گذشته برشمرد و گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون بارندگی چندانی نداشتیم و به دلیل ادامه روند خشکسالی ۲۰سال گذشته با هر بادی شاهد گردوغبار هستیم.
وی تأکید کرد: با توجه به بارندگی‌های سال زراعی امسال و گرم‌تر شدن هوا در تابستان تعداد روزهای گردوغباری نیز افزایش خواهد داشت.
به گفته وی در این سال‌ها طرح‌های آبخیزداری و مقابله با بیابان‌زایی خوبی اجرایی شده ولی موضوع چرای بی‌رویه دام در مراتع خود موجب فقر مراتع و افزایش گردوغبار می‌شود.
جولان گردوغبار در یک سوم مساحت استان
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز در این باره گفت: سطح کانون‌های فرسایش بادی استان ۵میلیون و ۱۷۳ هزار و ۵۹۷ هکتار است که یک سوم مساحت استان را شامل می‌شود.
فاطمه دعاگویان تصریح کرد: براساس تحقیقات ستاد ملی حفاظت محیط زیست سالانه از این کانون‌ها ۷۲۹هزار تُن گردوغبار تولید می‌شود. براساس داده‌های ایستگاه‌های سنجش کیفی هوا که مقایسه‌ای بین ۶ ماهه اول سال۹۹ با ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۰ داشته‌ایم روزهای گردوغباری افزایش دو برابری داشته است.
به گفته وی، اما براساس مقایسه سال ۱۴۰۰ با ۱۴۰۱ در پنج ایستگاه که در چهار شهرستان بیرجند، زیرکوه، سرایان و نهبندان قرار دارند، شاهد افزایش روند گردوغبار بودیم که فقط در ایستگاه زیرکوه به دلیل نبود هیچ قطعی و خرابی در ثبت داده‌ها، در کل سال ۲۴ روز نامطلوب داشت ولی از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون ۱۱ روز ثبت شده است.
دعاگویان با بیان اینکه ۳۵کانون بحران فرسایش بادی در خراسان جنوبی ثبت شده است، اظهار کرد: به دلیل وجود خشکسالی، کاهش بارندگی و تغییرات اقلیمی در کشور و جهان شاهد افزایش کانون‌های بحران فرسایش بادی هستیم.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی بالا بودن تبخیر و کاهش رطوبت دما، خشکسالی، سرعت زیاد بادهای فرساینده و متأثر بودن خراسان جنوبی از بادهای ۱۲۰روزه را دلیلی بر تداوم پدیده گردوغبار و روند رو به افزایش آن دانست.
دعاگویان بیان کرد: از سال ۹۶ اعتبارات خوبی از صندوق توسعه ملی در این زمینه پرداخت شده است، چراکه ازجمله استان‌های رتبه یک غبارخیز کشور هستیم ولی برای دریافت اعتبارات خاص نیاز به پیگیری سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی است.
پیشنهاد اعتبارات ۷۰۰ میلیارد ریالی
برای سال جاری
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم در زمینه اقدام‌های انجام شده گفت: به منظور کاهش اثرات منفی بیابان‌زایی و جلوگیری از پیشرفت آن در خراسان جنوبی تاکنون فعالیت‌های متعددی نظیر تهیه طرح‌های بیابان‌زدایی به مساحت یک میلیون و ۷۴۰ هزار هکتار در قالب ۲۸ طرح صورت گرفته است.
علیرضا نصرآبادی اضافه کرد: همچنین نهال‌کاری بیش از ۱۵۰هزار هکتار، بذرکاری ۱۳هزار و ۸۷۶ هکتار، مدیریت رواناب‌های سطحی بیش از ۳۰ هزار هکتار، مالچ‌پاشی هزارو۳۰۰هکتار و … از دیگر برنامه‌هایی است که در این مسیر انجام شده است.
به گفته وی برای سال ۱۴۰۱ نیز در قالب عملیات پیشنهادی اعتباری حدود ۷۰۰ میلیارد ریال به منظور اجرای ۱۰هزار هکتار عملیات مقابله با بیابان‌زایی پیشنهاد شده است.
نصرآبادی بیان کرد: بیابان‌زایی پس از دو چالش تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین به عنوان سومین چالش مهم جهانی در قرن۲۱ محسوب می‌شود و خراسان جنوبی با قرار داشتن روی کمربند خشک و نیمه‌خشک نیمکره شمالی دارای ذخایر منابع آبی بسیار ضعیف و نزولات جوی کم، تبخیر سالیانه بسیار شدید و میزان پوشش گیاهی اندک است به همین دلیل شاهد روند رو به افزایش این پدیده در استان هستیم.
به گفته وی پیامدهای بیابان‌زایی بر منابع طبیعی خراسان جنوبی شامل از بین رفتن توان زیستمحیطی و اقتصادی اراضی، تشدید فرسایش بادی، افزایش ریزگردها و طوفان‌های گردوغبار، نابودی پوشش گیاهی مراتع و تبدیل این مناطق به اراضی بیابانی، کاهش کیفیت و کمیت آب‌های سطحی و زیرزمینی و کاهش حاصلخیزی خاک است. نتیجه این پیامدها تشدید فقر در مناطق خشک و بیابانی و افزایش بیکاری و مهاجرت است.
نکته مهم اینجاست که زنگ خطر این پدیده از مدت‌ها پیش به صدا درآمده و اکنون به وضعیت بحرانی رسیده و نیاز است در برنامه‌های اجرایی و اعتبارات بازنگری دیگری انجام شود و همه مسئولان و دستگاه‌های اجرایی با همکاری هم، گامی برای کاهش این روند رو به افزایش بردارند تا این مشکل نیز دردی بر دردهای دیگر این خطه مرزی وارد نکند.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
